مرح

معنی کلمه مرح در لغت نامه دهخدا

مرح. [ م َ] ( ع اِ ) سوراخ درز توشه دان. مَرَح. ( منتهی الارب ).
مرح. [ م َ رَ ] ( ع مص ) نشاطی شدن. ( ترجمان علامه جرجانی ص 87 ) ( دستور الاخوان ) ( المصادر زوزنی ) ( تاج المصادر بیهقی ). بالا گرفتن نشاط و فرح شادمانی بحدی که شخص از حد خود تجاوز کند و متبخترمختال شود . ( از اقرب الموارد ). مراح. ( متن اللغة ). نیک شادمان شدن و فیریدن و خرامیدن به ناز. ( از منتهی الارب ). فهو مَرِح و مِرّیح و هی مَرحَة. ( متن اللغة ). || آزمند گردیدن. ( منتهی الارب ). || سست و ضعیف گردیدن. ( ناظم الاطباء ). رجوع به معنی بعدی شود. || تباه شدن چشم و بجوش آمدن آن. ( از منتهی الارب ). فاسد وضعیف شدن چشم و شدید شدن سیلان و هیجان آن. ( از متن اللغة ) ( از اقرب الموارد ). مرحان. ( متن اللغة ). || بیرون آوردن زمین گیاه را. ( از متن اللغة ). || ( اِمص ) فرح. شادمانی. فیرندگی. ( یادداشت مؤلف ). || ( اِ ) مَرح. رجوع به مَرح شود.
مرح. [ م َ رِ ] ( ع ص ) شادان. ( مهذب الاسماء ) ( دستور الاخوان ). شادمان. فیرنده. خرامنده. ( منتهی الارب ). فرح. بطر. اشر. مختال. متبختر. متکبر. ( یادداشت مؤلف ). ج ، مَرحَی و مَراحَی. ( متن اللغة ). نعت است از مَرح. رجوع به مَرح شود :
پر ز باد و هوافخور و مرح
پیشوایان دین سهل و سمح.دهخدا.
مرح. [ م ِ رَ ]( اِخ ) دهی است از دهستان مسکوتان بخش بمپور شهرستان ایران شهر در 65هزارگزی جنوب غربی بمپور کنار راه اسپکه به مسکوتان در جلگه گرمسیر واقع و دارای 150 تن سکنه است. آبش از قنات. محصولش غلات ، خرما، ذرت. شغل مردمش زراعت است. ( از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 8 ).

معنی کلمه مرح در فرهنگ معین

(مَ رَ ) [ ع . ] (مص ل . ) ۱ - شادمان شدن . ۲ - خرامیدن به ناز. ۳ - تباه شدن .
(مَ رِ ) [ ع . ] (ص . ) متبختر از نشاط و فرح .

معنی کلمه مرح در فرهنگ عمید

نشاط و شادمانی.

معنی کلمه مرح در فرهنگ فارسی

( صفت ) متبختر از نشاط فرح : پر ز باد و هوی فخور و مرح پیشوایان دین سهل و سمح . ( دهخدا )
دهی از شهرستان ایران شهر

معنی کلمه مرح در دانشنامه اسلامی

[ویکی الکتاب] معنی مَرَحاً: از شدت خوشحالی (مرح به معنای شدت خوشحالی ، و زیاده روی درآن )
تکرار در قرآن: ۳(بار)
فرح شدید که عبارت اخرای خودپسندی است «مَرِحَ الرَّجُلُ مَرَحاً: اِشْتَدَّ فَرَحَهُ وَ نِشاطَهُ حَتَّی جاوَزَ الْقَدْرَ وَ تَبَخْتَرَ وَاخْتالَ» . این برای آن است که در زمین بی‏جهت شادمانی و تکبّر می‏کردید (و به حق خاضع نبودید). . . مَرَح (بر وزن فرس) مصدر است در موضع حال تقدیرش «ذا مَرَحٍ» است یعنی در زمین به تکبّر راه مرو.

معنی کلمه مرح در ویکی واژه

شادمان شدن.
خرامیدن به ناز.
تباه شدن.
متبختر از نشاط و فرح.

جملاتی از کاربرد کلمه مرح

هر مرحله‌ای که رخت برداشته‌ام صد حوض ز آب دیده بگذاشته‌ام
گر لطف کنی و گر کنی قهر در هر دو بود ز مرحمت بهر
با درد نوش شاید اگر مرحمت کنند آنان که صاف باده حق نوش کرده‌اند
مرا زنی به تیغ و من نیم به فکر جان و تن زبان گشوده در سخن به فکر مرحبای تو
صبا اگر گذار تو فتد بکوی یار من ز مرحمت بگو بآن نگار گلعذار من
نهایت همه انبیا و رسل گذشته نه پیش امت مرحوم احمد است بدایت
مرهمی لطف کن، که خسته‌دلم مرحمت کن که [بس] شکسته‌دلم
خیل و حشم سلطان، دیدی، پس ازین بنگر زین مرحله سلطان را بی‌خیل و حشم رفته
تنگم در بر کشید و گفتا از مهر چو مرحمت‌گذاران
عجب نیست گر سر بگردون رسانم بفرقم گر از مرحمت گستری ظل