مرت

معنی کلمه مرت در لغت نامه دهخدا

مرت. [م َ ] ( ص ) زنده. مقابل مرده . ( برهان قاطع ) ( انجمن آرا ). || آشفته. پریشان. پراکنده. ( ناظم الاطباء ). مرادف ترت است و ترت و مرت یعنی پرت و پلا. پریشان و پراکنده :
زین یکی ناصر عباداﷲ خلقی ترت و مرت
زآن دگر حافظ بلاد اﷲ جهانی تار و مار.سنائی.
مرت. [ م َ ] ( ع ص ، اِ ) دشت بی علف و بی گیاه. ( از منتهی الارب ). زمین هموار که در او هیچ نبات نبود. ( فرهنگ خطی ). زمین قفر بدون گیاه. مَروت. ( از متن اللغة ). زمین بی آب و گیاه.( المرصع ). مفازةٌ بلانبات ، و گفته اند زمین که خاکش خشک نباشد اما بی آب و علف باشد. ج ، امرات و مروت و اماریت. ( اقرب الموارد ). || مردی که بر ابرویش موی نباشد. ( منتهی الارب ) ( از متن اللغة ) ( از اقرب الموارد ) ( از مهذب الاسماء ). || جسدی که بر آن موی نبود. ( از متن اللغة ) ( از اقرب الموارد ). || ( مص ) نرم و تابان گردانیدن. ( منتهی الارب ). نرمه کردن چیزی را. مرت الشی ٔ؛ أملسه. ( از متن اللغة ) ( از اقرب الموارد ). || یک سو کردن شتران را.( از منتهی الارب ) ( از متن اللغة ) ( از اقرب الموارد ).
مرت. [ م َرْ رَ ] ( ع اِ ) کرت. بار. مرة. رجوع به مرّة. شود.
مرة. [ م َ رَ ]( ع اِ ) مخفف مراءة به معنی زن. ( از اقرب الموارد ).
مرة. [ م َرْ رَ ] ( ع اِ ) یک بار انجام دادن کاری. ( از اقرب الموارد ).یک بار. ( دهار ). یک دفعه. ج ، مَرّ، مِرار، مِرَر، مُرور، مَرّات. ( اقرب الموارد ).
- ذات مرة ؛ یک بار. ( ناظم الاطباء ).
- مرة جیش و مرة عیش ؛ گاه جنگ و گاه صلح ، هم محنت و هم راحت. ( ناظم الاطباء ).
- مرة عن مرة ؛ یکی پس از دیگری و مکرراً و کراراً. ( ناظم الاطباء ).
|| یک دفعه گذار و عبور. ( ناظم الاطباء ). و رجوع به مَرّه شود. || یکی از مباحث علم اصول است و معنی آن این است که آیا اوامری که مبین احکام شرعی است دلالت بر مرة دارد یا تکرار، یعنی یک دفعه که مأموربه انجام شود تکلیف ساقط میشود یا آنکه باید مکرراًمأموربه را آورد و بالجمله امر دلالت برتکرار دارد مادام العمر یا دلالت بر مرة دارد و یا اصولاً دلالت بر طلب ماهیت دارد، و مرة و تکرار از عوارض و لوازمند واز قرائن و حالات خارجی باید دانسته شود.
مرة. [ م ِرْ رَ ] ( ع مص ) غلبه کردن خِلطِ «مِرَّة» بر کسی ، و فعل آن بصورت مجهول بکار رود و چنین شخصی را ممرور نامند. ( از اقرب الموارد ). مَرّ. و رجوع به مر شود.

معنی کلمه مرت در فرهنگ معین

(مَ رَّ ) [ ع . مرة ] (اِ. ) یک بار، یک دفعه . ج . مرات ، مرار.

معنی کلمه مرت در فرهنگ فارسی

بار

معنی کلمه مرت در ویکی واژه

مرة
یک بار، یک دفعه.
مرات، مرار.

جملاتی از کاربرد کلمه مرت

کی ببینیم تنگ چون کمرت؟ دست خود کرده در میانت خوش
مرتب ساخت بر تن پیرهن را ز گل پر کرد دامان سمن را
آشفته سگ در علی شد این مرتبت از خدای میخواست
از اینرو گفت هر کس مرتضی را ببیند دیده شش تن ز انبیا را
ز دل برآمد و جان هم به دوست خواهم داد کمالِ مرتبۀ عاشقان چنین باشد