مذهب

معنی کلمه مذهب در لغت نامه دهخدا

مذهب. [ م َ هََ ] ( ع اِ ) در اصطلاح علم کلام اسلامی ، طریقه ای خاص در فهم مسائل اعتقادی ، خاصه امامت که منشاء اختلاف در آن توجیه مقدمات منطقی و یا تفسیر ظاهر کتاب خداست ، مانند مذهب شیعه امامی ، اشعری ، معتزلی و ماتریدی و در اصطلاح فقهی روش خاص در استنباط احکام کلی فرعی از ظاهر کتاب و سنت مانند فقه مذهب شیعه ، حنفی ، مالکی ، حنبلی و غیره : در این که گفتم ، معما و تأویل نیست به هیچ مذهب از مذاهب. ( تاریخ بیهقی ص 318 ). سلطان محمود ( رض ) گفت مذهب راست از آن امام بوحنیفه رحمه اﷲ قبایان دارند. ( تاریخ بیهقی ص 205 ) مذهب ایشان آن است که نماز نگزارند و روزه ندارند و غسل جنابت نکنند. ( تاریخ بخارا ص 88، از فرهنگ فارسی معین ). هر طایفه ای که دیدم در ترجیح دین و تفضیل مذهب خویش سخنی میگفتند. ( کلیله و دمنه ).
من برون آیم به برهانها ز مذهبهای بد
پاکتر ز آن کز دم آتش برون آید ذهب.ناصرخسرو.خلقی ازین شد به سوی مذهب مالک
قومی از آن شد به سوی مذهب نعمان.ناصرخسرو.نگه کن که چون مذهب ناصبی
پر از باد و دود است و پر میغ و غم.ناصرخسرو.در بیان این سه کم جنبان لبت
از ذهاب و از ذهب وز مذهبت.مولوی. || روش. طریقه. طریقت. شیوه. مسیر. راه و رسم. پیشه :
علم و عمل مذهب من است و تو می
علم نجوئی که گاوبی عملی.ناصرخسرو.تو گوئی که چون و چرا را نگویم
همین است نزدیک من مذهب خر.ناصرخسرو.یک دوست بسنده کن که یک دل داری
گر مذهب عاشقان عاقل داری.( از کلیله و دمنه ).اهمال را در مذهب حمیت رخصت نمی بینم. ( کلیله و دمنه ).
عشق آمد و جام جام درداد
ز آن می که خلاف مذهب آمد.خاقانی.عشقی که دل اینچنین نورزد
در مذهب عشق جو نیرزد.نظامی.ستم در مذهب دولت روا نیست
که دولت با ستمکار آشنا نیست.نظامی.مذهب عاشق ز مذهبها جداست
عاشقان را مذهب و ملت خداست.مولوی.با هر کسی به مذهب خود باید اتفاق
شرط است یا موافقت جمع یا فراق.سعدی.عاقل متفکر بود و مصلحت اندیش
در مذهب عشق آی از این جمله برستی.سعدی.

معنی کلمه مذهب در فرهنگ معین

(مَ هَ ) [ ع . ] (اِ. ) ۱ - دین ، آیین . ۲ - راه ، روش . ج . مذاهب .
(مُ ذَ هَّ ) [ ع . ] (اِمف . ) زر اندود شده .

معنی کلمه مذهب در فرهنگ عمید

زراندود، طلاکاری شده، زرکوبی شده.
۱. راه وروش، طریقه.
۲. هریک از فرقه ها و گرایشات دینی با مجموعه ای از آیین ها و آموزه ها.

معنی کلمه مذهب در فرهنگ فارسی

راه وروش، طریقه، مذاهب جمع، طلاکاری شده، زرکوبی شده، زراندود
( اسم ) طلا کاری شده زراندود : سلطان ... ابوالعلائ را با جامه و استری بازین مذهب با ساخت و افسار زر از بارگیران خاص بداد . توضیح ساخت درمتن چاپی ساجب چاپ شده .
طلا کاری کننده

معنی کلمه مذهب در دانشنامه آزاد فارسی

به معنی راه و روش و مشرب و مکتب. اصطلاحی در ادیان به معنای شاخه ها و گرایش های سازمان یافتۀ درون دینی که در مسائل کلامی یا فقهی با دیگر شاخه ها تفاوت دارند. بزرگ ترین مذاهب در اسلام دو مذهب شیعه و سنی اند که هریک شاخه های فرعی کوچک تری نیز دارند. اختلاف اصلی این دو در معنای خاصی است که شیعیان از امامت در نظر دارند و اهل سنت آن را نمی پذیرند. شیعیان با اختلافاتی که در تعیین امام میانشان پیش آمد به مذاهب بزرگ اثنی عشریه، اسماعیلیه و زیدیه تقسیم شدند. مذاهب مهم کلامی مسلمانان معتزله، اشاعره، و ماتُریدیه هستند. مذاهب مهم فقهی نیز با انتساب به پیشوایانشان جعفری، مالکی، حنفی، حنبلی و شافعی هستند که همه جز مذهب جعفری سنی اند. در علوم اسلامی علمی که به توصیف و بیان عقاید مذاهب و مکاتب بشری می پردازد علم ملل و نحل نام دارد. گاهی مکتب های فلسفی را نیز به مذهب تعبیر می کنند مانند مذهب اصالت تجربه.

معنی کلمه مذهب در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] «مذهب» به معنای راه و روش است و در مفهوم دینی، به مسیر اعتقادی افراد، مذهب گفته می شود. در این تعریف، می توان مذهب را در ارتباط با اصل دین هم به کار برد، به عنوان نمونه، پیامبر (صلی الله علیه وآله)، بنیان گذار مذهب اسلام بوده است، اما اکنون در مورد اصل اسلام از واژه «دین» و یا «آیین» استفاده می شود.
مذهب در گذشته به مکتبهای فکری درون یک دین (مانند مذاهب چهارگانه یا پنجگانه فقه اسلامی ) اطلاق می شد.در مغرب زمین ، واژه ((Religion)) به معنای مکتبهای درون یک دین و به معنای خود دین به کار می رود و حدود نیم قرن است که متجددان کشور ما تحت تاءثیر این موضوع ، کلمه مذهب را به هر دو معنا استعمال می کنند.
مذهب در زبان عربی و فارسی
این اصطلاح در زبان عربی و فارسی به دو مفهوم بکار رفته است. الف : مفهوم خاص که عبارتست از شاخه ای مخصوص از دین مانند مذاهب شیعه و تسنن نسبت به دین اسلام . ب : مفهوم عام و کلی که با مفهوم دین مترداف و همسان است. چنانکه گفته می شود مذاهب اسلام و مذهب زرتشت که مقصود دین اسلام و دین زرتشت می باشد.
نظر شهید مطهری
استاد مطهری می گوید: اسلام به حکم اینکه مذهب است و به حکم اینکه دین خاتم است بیش از هر مذهب آسمانی دیگر برای بر پاداشتن عدالت اجتماعی آمده است چنانچه در آیه ۲۵ سوره حدید به این مسئله اشاره می کند و هدف اسلام نجات محرومان و مستضعفان و نبرد و ستیز با ستم پیشیگان است.
منبع
...

معنی کلمه مذهب در ویکی واژه

دین، آیین.
راه، روش.
مذاهب.
زر اندود شده.

جملاتی از کاربرد کلمه مذهب

در همه مذهب و ملت مِیِ عشق است حلال زانکه بی او نتوان کرد خدا را دیدار
این دو همسایه پر مایه که در مذهب من وصفشان نیز وبالی است که بر من وصف است
این کحل چشم دل شد، چون مد خامه شرع و آن آفت سر آمد، چون مذهب اوایل
عاشقان را دین و مذهب شد وفاق عشق ورزی راست ناید با نفاق
نفس در کشف این اسرار شرکست بقین در کوی این مذهب گمانست
در مذهب ما جمله بیک نرخ روانست در حضرت آندوست چه کوهست و چه کاهست
در مذهبِ ما کعبه و بت خانه نباشد اندیشۀ خویش و غمِ بیگانه نباشد
میلی از کفر سر زلب بتی می‌لافد با همه مشرب ازو دعوی مذهب نگرید
ای ترا مردمی شریعت و کیش ای ترا جود ملت و مذهب
من بودم و چرخ دوش گریان او را و مرا یکی‌ست مذهب