مخمور

آقابابا مخمور یک موسیقی‌دانان برجستهٔ دورهٔ قاجاریه بود که در زمان حکومت فتحعلی شاه می‌زیست. از وی به عنوان نخستین کسی یادشده که لفظ دستگاه را به معنای کنونی‌اش در متون مرتبط با موسیقی ایرانی به کار برده‌است.

مخمورم و جانم به سوی مَی نگران است آخر سبک آن ساغر سنگین به من آرید

چون دید که رنجورم بیچاره و مخمورم از اهل و وطن دورم، از راه نواب آمد

از نرگس مخمور تو بر بستر و بالین بر پای رود فتنه و بیدار نباشد

می هوش می رباید و این طرفه تر که یار هوش مرا به نرگس مخمور می برد

می‌کشد خمیازهٔ صبح‌ انتظارِ آفتاب در خمارآبادِ مخموران قدح‌پیما بیا

مستی و مخموری امروز ما هست از آن می ها که یارم داد دوش

از آقابابا با نام «آقابابا مخمور اصفهانی» نیز یادشده‌است و حدس زده می‌شود که این شخص همان «آقابابا نقاش‌باشی» باشد که نقاشی اصفهانی در دربار فتحعلی شاه بود. اگر چنین باشد، در آن صورت ممکن است وی در انتقال سبک هنری اصفهان به تهران نقش داشته باشد. البته بسیاری از موسیقی‌دانان دیگر نیز در دوران قاجاریه (از جمله در زمان ناصرالدین شاه و مظفرالدین شاه از دیگر شهرها به تهران مهاجرت کردند.

ذکر مهجور بجز وصل نباشد چیزی غیر می سر نزند حرف دگر از مخمور

آن که منع من مخمور ز صهبا می‌کرد لب میگون ترا کاش تماشا می‌کرد

می گشاید نرگس مخمور چشم از خواب ناز شیوه آن نرگس بیمار یادم می دهد

نرگس مخمور او تن را کند خالی ز جان شکر مصقول او فارغ کند جان را ز تن