محتشم

معنی کلمه محتشم در لغت نامه دهخدا

محتشم. [ م ُ ت َ ش َ ] ( ع ص )دارای حشمت. بااحتشام. باحشمت. ( از منتهی الارب ). زبردست و توانا و بزرگ و دارای خدم و حشم بسیار. ( ناظم الاطباء ). صاحب خدم و حشم. ( غیاث ). با شوکت و دبدبه.بشکوه. باشکوه. باشکه. باجلالت. باعظمت :
هرگز ندهد خردمنش را بر خود راه
از خردمنش محتشمان را حدثان است.منوچهری ( دیوان چ دبیرسیاقی ص 10 ).بربط تو چو یکی کودککی محتشم است
سر ما زان سبب آنجاست که او را قدم است.منوچهری.و پادشاهان محتشم راحث باید کرد بر برافراشتن بناء معالی. ( تاریخ بیهقی ص 391 ). این بوسهل مردی امامزاده و محتشم و فاضل و ادیب بود. ( تاریخ بیهقی ص 125 ). بروزگار آل بویه آنجا شاهنشاهان محتشم بودند. ( تاریخ بیهقی ص 264 ). و اگر بزرگی و محتشمی گذشته شدی وی [ ابوالمظفر برغشی ] به ماتم آمدی. ( تاریخ بیهقی چ 2 فیاض ص 458 ).... چنان بودکه عیب محتشمی یا عیب دوستی ترا معلوم شود. ( منتخب قابوسنامه ص 47 ).
چون نکنم بر کسی ستم نبود
حشمت آن محتشم به کار مرا.ناصرخسرو ( چ دانشگاه ص 125 ).به داد و دهش جوی حشمت که مرد
بدین دو تواند شدن محتشم.ناصرخسرو.حجام به خانه محتشمی خواست رفتن. ( کلیله و دمنه ). در ضبط فرمان آن شاهنشاه محتشم... آمد. ( کلیله و دمنه ).
کهتر از فر مهان نامور است
بیدق از خدمت شه محتشم است.خاقانی.حاصل شش روز کن چون توئی از هفت چرخ
بر تو سزد تا ابد ملک جهان محتشم.خاقانی.به جباری مبین در هیچ درویش
که او هم محتشم باشد بر خویش.نظامی.محتشم را به مال مالش کن
بی درم را به خون سگالش کن.نظامی.اوفتاد از کمی نه از بیشی
محتشم تر کسی به درویشی.نظامی.بسیار زبونیها بر خویش روا دارد
درویش که بازارش با محتشمی باشد.سعدی.برفتند و گفتند و آمدفقیر
به تن محتشم در لباس حقیر.سعدی.- محتشم شدن ؛ با حشمت شدن. جلال و شکوه یافتن :
به داد ودهش جوی حشمت که مرد
بدین دو تواند شدن محتشم.ناصرخسرو.سیمجوریان برافتادند و کار سپاهسالار، امیر محمود، قرار گرفت و محتشم شد. ( تاریخ بیهقی ص 205 ).
خود چه زیانت کند گر بقبول سگی

معنی کلمه محتشم در فرهنگ معین

(مُ تَ شَ ) [ ع . ] (اِفا. ) ۱ - توانا و بزرگ . ۲ - دارای خدم و حشم بسیار، باشکوه و جلال .

معنی کلمه محتشم در فرهنگ عمید

۱. باحشمت، دارای شکوه.
۲. دارای خدم وحشم زیاد.
۳. [مجاز] ثروتمند.

معنی کلمه محتشم در فرهنگ فارسی

شمس الشعرای کاشانی شاعر اوایل عهد صفوی ( ف. ۹۹۶ ه.ق .۱۵۸۷/ م . ) وی بیشتر به سرودن مدایح و مراثی اهل بیت می پرداخت و بهترین اشعار او در همین زمینه است . مهمترین مراثی وی دوازده بند است که ترکیب بندی است در مرثیه شهیدان کربلا. دیوانی مشتمل بر قصاید و غزلیات متوسط از او در دست است قسمت قصاید را جامع اللطایف و غزلیات را نقل عشاق نامیده است .
خشمگین، خشمناک، باحیا، باحشمت
( اسم ) ۱ - حشمت و شکوه دارنده ذو احتشام : و تمامی ممالک غزنین و ... در ضبط فرمانبرداری آن شاهانشاه محتشم ... آمد ... ۲ - خداوند خدم و حشم . جمع : محتشمین .
فرزند میرزا هادی است

معنی کلمه محتشم در فرهنگ اسم ها

اسم: محتشم (پسر) (عربی) (تلفظ: mohtašam) (فارسی: محتشم) (انگلیسی: mohtasham)
معنی: دارای حشمت و شکوه، با حشمت، ( در قدیم ) دارای خَدَم و حَشَم زیاد، ( به مجاز ) بزرگ و توانگر و ثروتمند، ( اَعلام ) محتشم: ( = محتشم کاشانی ) [قرن هجری] شاعر مرثیه سرای ایرانی، که به ویژه بند او در مرثیه ی شهیدان کربلا معروف است، دیوانش به نام جامع الطایف چاپ شده است، ( در اعلام ) شمس الشعرای کاشانی، شاعر اوایل عهد صفوی، مشهور به محتشم کاشانی

جملاتی از کاربرد کلمه محتشم

امامزاده حسن بن امام موسی الکاظم مربوط به سدهٔ ۷ و ۸ ه.ق است و در کاشان، خیابان محتشم، محله میر نشانه واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۳ اردیبهشت ۱۳۵۳ با شمارهٔ ثبت ۹۷۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
در سال ۱۵۲۲ ارتشی متشکل از ۴۰۰ کشتی و ۱۰۰٬۰۰۰ سرباز (به روایتی دیگر ۲۰۰٬۰۰۰ سرباز) و به فرماندهی سلطان محتشم سلیمان وارد جزیره قبرس شد. در مقابل آن‌ها هوسپیتالرها ۷٬۰۰۰ سرباز تحت فرماندهی فیلیپ ویلیرس در اختیار داشتند. محاصره رودس ۶ ماه به طول انجامید و در نهایت شوالیه‌های بازمانده به سیسیل عقب‌نشینی کردند.
محتشم بلبل باغ تو شد اما نه چنان که در اندیشهٔ گل نغمه سراید گستاخ
محتشم را دم آخر چو رسیدی بر سر آن قدر بر سر اوباش که از هم گذرد
می ده که وقت آمدن و رفتن از جهان کس محتشم نیامد وکس محتشم نماند
مصطفی را آن امیر محتشم بود در بدر و احد صاحب علم
برخی از چهره‌های سیاسی و مذهبی همچون میرحسین موسوی، مهدی کروبی، ابراهیم امینی (امام جمعه قم)، جلال‌الدین طاهری (امام جمعه پیشین اصفهان)، سید محمدکاظم موسوی بجنوردی، سیدعلی خمینی (نوه روح‌الله خمینی)، علی اکبر محتشمی، هادی غفاری، مصطفی معین، اشرفی اصفهانی، احمد مسجدجامعی و … از چهره‌های حاضر در آیین تشییع بودند. نماینده سید محمد خاتمی و نمایندگانی از سوی هاشمی رفسنجانی هم در مراسم تشییع جنازه حضور داشتند.
وی که در دربار شاهی لقب محتشم‌السلطان دریافت کرد در سال ۱۲۸۵ خورشیدی از سوی پدرش برای تحصیل به کشور سوئیس فرستاده شد.
فخرالسادات محتشمی پور همسر مصطفی تاج زاده در جریان تظاهرات دهم اسفند در خیابان‌های تهران بازداشت شد.
درویش را ز نوشت شاهی خبر نشد تا روزگاز نوبت این محتشم بزد
ارباب کیخسرو مانند دو سرمایه‌دار بزرگ زرتشتی دیگر ایران، ارباب جمشید و ارباب بهمن دچار ورشکستگی شد و ناچار شد هر چه دارد، حتی خانه مسکونی خودش را بفروشد تا بدهی‌هایش را بدهد. اما باز هم نتوانست از عهده پرداخت بدهی‌هایش برآمد و در همین میانه، به صورت ناگهانی درگذشت. به گفته حاج محتشم‌السلطنه اسفندیاری رئیس مجلس شورای ملی، دو پسر و دو دختر کوچکی که از ارباب کیخسرو ماندند و همچنین همسر او، هنگام مرگش «هیچ وسایل معاش» نداشتند (ارباب کیخسرو یک دختر و پسر بزرگ هم داشت).
آغا محمدخان قاجار فیلمی به کارگردانی نصرت‌الله محتشم محصول سال ۱۳۳۳ است.
در برم بهر خدمت شایسته رقیب ای محتشم تو این همه بایسته بوده‌ای
سرو بلند بین که چه رفتار می‌کند وآن ماه محتشم که چه گفتار می‌کند
گدایی را که دل در بند یار محتشم باشد دلش هم‌خوابهٔ اندوه و جانش جفت غم باشد
آب‌انبار حکیم هارون مربوط به دوره قاجار است و در کاشان، خیابان محتشم، ابتدای کوچه درب گلدون واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۴ اسفند ۱۳۸۳ با شمارهٔ ثبت ۱۱۵۶۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
مپیوند با یار بد مهر مهر مکن پیش معشوقه محتشم
آب‌انبار درب زنجیر مربوط به دوره قاجار است و در کاشان، خیابان محتشم، ابتدای کوچه درب زنجیر، (نزدیک امامزاده هارون بن موسی که به زیارت درب زنجیر معروف است) واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۰ خرداد ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۹۰۴۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
هوشنگ ابتهاج در ۱۹ مرداد ۱۴۰۱ در سن ۹۴ سالگی در شهر کلن آلمان به علت نارسایی کلیه و کهولت سن درگذشت. پیکر او صبح شنبه ۵ شهریور ۱۴۰۱ در باغ محتشم رشت به خاک سپرده شد
محتشم زان ستم اندیش حذر کن که امروز اضطراب دل شیدای تو بی‌چیزی نیست