متم

خم شده قامتم از بار غمت چون محراب بهر پرسیدنم از بهر خدا می آیی

قامتم بین چون کمانی در غمش این سخن با آن کمان ابرو بگو

حال بیا رام شو بدون گفت و شنید که قامتم چون هلال ز ابروانت خمید

گر به قیامتم عمل زشت بود سزای آن آتش دوزخم بده باز ستان جداییت

قامتم چوگان سرم گوی است در میدان عشق تا سوار شوخ من با گوی و چوگان خو گرفت

قوله تعالی: وَ لَئِنْ قُتِلْتُمْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ أَوْ مُتُّمْ... الی آخر الآیتین نافع و اکثر اهل کوفه «متنا و متم» و هر چه ازین باب آید بکسر میم خوانند. و باقی بضم میم خوانند. ایشان که بکسر خوانند فعل «مات، یمات، متّ» نهند چنان که «خاف، یخاف، خفت» و «هاب، یهاب، هبت». و ایشان که بضم خوانند فعل آن «مات، یموت» نهند چنان که کان یکون، قال یقول.

حزین آزادی از بام فلک دارد سبک دوشم غلام همتم، در بندگی اقرار می آرم

منم که جز بجمال تو همتم هرگز بر آفتاب فلک چشم مهر نگشاده