( مباهلة ) مباهلة. [ م ُ هََ ل َ ] ( ع مص ) همدیگر را نفرین کردن یعنی دعای بد کردن. ( غیاث ) ( آنندراج ). یکدیگر رانفرین کردن. ( تاج المصادر بیهقی ) ( المصادر زوزنی ). یکدیگر را لعن کردن. ( منتهی الارب ) ( از اقرب الموارد ) ( ناظم الاطباء ). یکدیگر را لعنت و نفرین کردن و آن چنین است که چون اختلافی میان قوم روی دهد گرد هم آیند و گویند لعنةاﷲ علی الظالم منا؛ لعنت خدای بر ستمکار از میان ما دو فرقه. ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ). - یوم المباهله ؛ روز مباهله مطابق است با بیست و چهارم ذی الحجةالحرام و آن روز دعوت رسول ( ص ) نصارای نجران را مباهله بود. ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ). روزی است که پیغمبر اسلام ( ص ) در سال دهم هجرت با دخترش فاطمه ( ع ) و علی ( ع ) حسن ( ع ) و حسین ( ع ) از مدینه بیرون شدند تا با بزرگان نصارای نجران بایستندو مباهله کنند. لیکن نجرانیان از بیم نپذیرفتند و با پیغمبر مصالحت کردند و رجوع به تفسیر ابوالفتوح چ قمشه ای ج 2 ص 377 ببعد و روضةالصفاء و حبیب السیر ج 1 ص 406 و تفسیر گازر ج 2 ص 61 و 62 و تاریخ ابن اثیر ج 2 ص 142 و کشف الاسرار ج 2 ص 147 منتهی الاَّمال ص 69 شود.
معنی کلمه مباهله در فرهنگ معین
(مُ هَ لِ ) [ ع . ] (مص م . ) بر یکدیگر لعنت کردن .
معنی کلمه مباهله در فرهنگ عمید
لعن و نفرین کردن به یکدیگر.
معنی کلمه مباهله در فرهنگ فارسی
یا روز مباهله . روزی است که پیغمبر اسلام ( ص ) با کسان خود ( دخترش فاطمه ( ع ) و علی ( ع ) و دو فرزند او حسن و حسین ( ع ) از مدینه بیرون شدند تا با بزرگان نصارای نجران بایستند و مباهله کنند لیکن آنان از بیم نپذیرفتند و با پیغمبر مصالحت کردند . و این واقعه روز بیست و چهارم رجب سال دهم از هجرت بود . بهمدیگرنفرین کردن ( مصدر ) لعنت کردن یکدیگر را نفرین کردن : از جانب حق در زمان حضرت نبی و وصی و زهرا و سبطین علیهم الصلاه و والسلام هر پنج بوعده گاه بعزم مباهله بیرون فرمودند .
معنی کلمه مباهله در دانشنامه آزاد فارسی
مُباهله (در لغت به معنی نفرین کردن یکدیگر) در اصطلاح قرآن، به درگاه خداوند نالیدن و درخواست از او برای مشخص کردن طرف حق از ناحق و طلب عذاب برای طرف ناحق. مفسران در تفسیر آیۀ ۶۱ سورۀ آل عمران (آیۀ مباهله) برآن اند که این آیه به مناظرۀ نصارای نجران با پیامبر (ص) اشاره دارد. این مسیحیان توصیف عیسی (ع) را در قرآن قبول نداشتند تا پیامبر (ص) به آنان پیشنهاد مباهله داد. اما آن ها با دیدن اخلاص و صدق پیامبر (ص) و همراهانشان به این امر راضی نشدند و با پیامبر (ص) صلح کردند و از ایشان خواستند تا بر دین خود باشند اما جزیه بپردازند و پیامبر (ص) نیز پذیرفت. روزی را که رسول خدا (روز ۲۱/۲۴/۲۵/۲۷ از ماه ذی الحجۀ سال ۱۰ق) به همراه امام علی (ع)، حضرت فاطمه (س) و امام حسن (ع) و امام حسین (ع) از مدینه بیرون رفتند تا با بزرگان نصارای نجران مباهله کنند، یوم المباهله گویند. به نظر برخی غسل، روزه و نیز نمازی مخصوص به شیوۀ نماز روز عید غدیر در این روز مستحب است. آیین مباهله به «وَر» و نیز «سوگندخوردن» از فرهنگ ایران باستان، و تحمل آزمون رنج آور برای اثبات حق یا بی گناهی خود (ordeal) در فرهنگ مسیحی و غربی بی شباهت نیست.
معنی کلمه مباهله در دانشنامه اسلامی
[ویکی فقه] در روز مباهله بنا بود مسلمانان و مسیحیان نجران یکدیگر را نفرین کنند، تا خدا آن طرف را که دروغگوست، عذاب کند.در سوره آل عمران آیه ۶۱ آمده است: «فَمَنْ حَآجَّکَ فِیهِ مِن بَعْدِ مَا جَاءکَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْاْ نَدْعُ أَبْنَاءنَا وَأَبْنَاءکُمْ وَنِسَاءنَا وَنِسَاءکُمْ وَأَنفُسَنَا وأَنفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَل لَّعْنَةَ اللّهِ عَلَی الْکَاذِبِینَ» «هر گاه بعد از علم و دانشی که (درباره مسیح) به تو رسیده، (باز) کسانی با تو به محاجّه و ستیز برخیزند، به آنها بگو: بیایید ما فرزندان خود را دعوت کنیم، شما هم فرزندان خود را؛ ما زنان خویش را دعوت نماییم، شما هم زنان خود را ما از نفوس خود دعوت کنیم، شما هم از نفوس خود؛ آن گاه مباهله کنیم؛ و لعنت خدا را بر دروغگویان قرار دهیم.» در معنای ابتهال دو نظر است:۱) یکدیگر را لعن کردن که میان دو نفر رخ می دهد.۲) نفرین برای هلاک کسی. دراین آیه،«مباهله» به معنی نفرین کردن دو نفر به همدیگر است. به این صورت که وقتی استدلالات منطقی سودی نداشت، افرادی که با هم درباره یک مسأله مهم دینی گفتگو دارند، در یک جا جمع می شوند و به درگاه خدا تضرع می کنند و از او می خواهند که دروغگو را رسوا سازد و مجازات کند. مباهله در لغت به معنی ملاعنه و نفرین متقابل می باشد. و در اصطلاح به این معناست که «دو تن یا دو گروه بر علیه یکدیگر دعای بد کنند. پس هر کدام ظالم باشد حق تعالی وی را رسوا گرداند و نقمت و عذاب خود را بر وی فرستد و ذریه او را مستاصل کند و هلاک گرداند». در حدیثی از رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) روایت شده که حضرت فرمود: «خداوند عزوجل به من خبر داده که پس از مباهله عذاب بر گروه باطل نازل می شود و حق را از باطل مشخص می سازد». از روایاتی که درمنابع اسلامی نقل شده است، استفاده می شود که مباهله اختصاص به زمان رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلّم)ندارد و در تمامی زمان ها قابل اجرا است. در حدیثی از امام صادق (علیه السّلام) نقل شده که ایشان فرمود: اگر سخنان حق شما را مخالفان نپذیرفتند، آن ها را به مباهله دعوت کنید. تعریف لعنت لعن و لعنت یعنی طرد نمودن ودور ساختن ازروی خشم. لعن از سوی خدادر آخرت به معنی عقوبت است و در دنیا، انقطاع از قبول رحمت و توفیق الهی است و لعن از سوی انسان، نفرینی است بر دیگران. ماجرای مباهله در سال دهم هجری، افرادی از سوی رسول خدا صلوات الله علیه مأمور تبلیغ اسلام در منطقه نجران از بلاد یمن شدند. مسیحیانِ نجران نیز افرادی را مانند سید و عاقب و اباحارثه، به نمایندگی از سوی خود برای گفتگو با پیامبر اسلام به مدینه گسیل داشتند. گروه نجران وارد مدینه شده و با پیامبر صلوات الله علیه دیدار کردند. آنها گفتند: ای محمد، آیا تو صاحب و سرور ما را می شناسی؟پیامبرفرمودند: «سرور شما کیست»؟گفتند: عیسی بن مریم.پیامبر صلوات الله علیه فرمودند:«او عبد و رسول خدااست.گفتند: به ما نشان بده کسی را که خدا مانند او آفریده باشد در آنچه دیده و شنیده ای... .جبرئیل بر پیامبرصلوات الله علیه این آیه را نازل فرمود:«إِنّ مثل عیسی عنداللَّه کمثلِ آم خلقه من ترابٍ ثمّ قال له کن فیکون؛ مثل عیسی(علیه السلام) در نزد خدا، همچون آدم (علیه السلام)است که او را از خاک آفرید، و سپس به او فرمود: موجود باش. او هم فوراً موجود شد.» بنابراین، ولادت مسیح بدون پدر، هرگز دلیل بر الوهیّت او نیست.آنان از پذیرفتن حقیقت سر باز زدند و لجاجت ورزیدند. ← داستان مباهله ... [ویکی شیعه] مباهله، تقاضای لعن الهی از سوی دو نفر یا دو دسته برای طرف مقابل خویش که هر یک خود را بر حق می دانند. این واژه در تاریخ اسلام به ماجرایی اشاره دارد که طی آن، پیامبر اسلام(ص) پس از مناظره با مسیحیانِ نجران، پیشنهاد مباهله داد و آنان پذیرفتند؛ ولی در روز موعود از این کار خودداری کردند. بنابر اعتقادات شیعی، جریان مباهله پیامبر(ص) نه تنها نشانگر حقانیت اصل دعوت پیامبر(ص) است، بلکه بر فضیلت ویژه همراهان او در این ماجرا دلالت می کند چنانچه امام علی(ع) را به منزلۀ جان پیامبر معرفی می کند. واقعه مباهله در روز ۲۴ ذی الحجه، سال نهم هجری، روی داد و قرآن در آیه ۶۱ سوره آل عمران به آن اشاره کرده است.
معنی کلمه مباهله در ویکی واژه
بر یکدیگر لعنت کردن.
جملاتی از کاربرد کلمه مباهله
هر که بدید در دغا گاه مقاتله تو را معجز روی مصطفی دیده گه مباهله
طبق نظر اکثر تاریخ‌نویسان شیعه و سنی، آیه مباهله در سال نهم یا دهم هجری، یک روز قبل از رویداد مباهله – یعنی بیست و چهارم ذی‌حجه – و در مدینه نازل شده‌است. با این وجود، محل نزول آیه مباهله غیر از مکان تعیین شده برای مباهله است؛ رویداد مباهله در جایی خارج از مدینه و در نزدیکی احد بوده‌است. انتخاب این مکان به جهت فضای باز آن برای حضور حداکثری ناظران این واقعه بوده‌است.
خیل تو از حد خزر تا به حدود کاشغر ملک تو از در شعر تا به در مباهله
به تصدیق این گزارشها مباهله انجام نشد زیرا مسیحیان خود را از انجام آن معذور داشتند.
متکلمان شیعه در برابر مناقشات کلامی عامه کوشیده‌اند تا از دستاوردهای معنایی امامیّه از آیه مباهله با شیوه‌های منطقی دفاع نمایند.
طباطبایی، به نقل از تفسیر قمی، گزارش می‌کند که جمعی از اهالی نجران برای گفتگو با محمد به مسجدالنبی در مدینه آمدند و پس از گفتگویی با محمد در خصوص عیسی، با پیشنهاد محمد در خصوص انجام مباهله موافقت کردند. در طی همین گفتگو، آیه ۶۱ آل‌عمران نازل شد.
قوله: فَمَنْ حَاجَّکَ فِیهِ مِنْ بَعْدِ ما جاءَکَ مِنَ الْعِلْمِ ای مهتر! این بیگانگان با نهاد خراب، و جهل بی‌اندازه، و عقل مدخول، ایشان را چه سیری کند این آیت اعتبار و قیاس که برایشان خواندی از راه اعجاز؟ این آیت مباهلة بر ایشان خوان، و پس بر ایشان قهر و سیاست ما گوش دار. مصطفی (ص) گفت: آتش آمده بر هوا ایستاده اگر ایشان مباهلت کردندی در همه روی زمین از ایشان یکی نماندی. و اصحاب مباهله پنج کس بودند مصطفی (ص) و زهرا (ع) و مرتضی (ع) و حسن (ع) و حسین (ع). آن ساعت که بصحرا شدند رسول ایشان را با پناه خود گرفت، و گلیم بر ایشان پوشانید، و گفت: «اللّهمّ! انّ هؤلاء اهلی»