مبادی

معنی کلمه مبادی در لغت نامه دهخدا

مبادی. [م َ ] ( ع اِ ) ج ِ مبداء. ( دهار ) ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ). آغازها. ( آنندراج ). آغازها و مبدأها و اصل و بنیاد. ( ناظم الاطباء ) : و هم مبادی و اوایل آگهی خود را از حواس گیرد. ( مصنفات باباافضل ).
- مَبادی آداب ؛ آنکه مبدء و اصل و رسوم و آداب او نیک باشد. ( ناظم الاطباء ).
|| اعضاء رئیسه. ( بحر الجواهر، یادداشت به خط مرحوم دهخدا ). بر اعضای رئیسه بدن انسان اطلاق می شود. ( از کشاف اصطلاحات الفنون ج 1 ص 106 ). || در نظر عرفا عبارت از اموری است که سالک در مبداء مسیر خود باید رعایت کند، مانند صوم و صلوة و غیره و بالاخره آداب شرعی است که مبتدیان سلوک ناگزیر از رعایت آن میباشند. ( فرهنگ علوم عقلی سیدجعفر سجادی ص 515 ). و رجوع به فرهنگ مصطلحات عرفاء سیدجعفر سجادی شود. || ( اصطلاح فلسفی ) آن چیزی است که احتیاج به برهان نداشته باشد بخلاف مسائلی که به برهان قاطع ثابت میشود. ( از تعریفات جرجانی ). آنچه مسائل علم بر آن متوقف است. تحریر مباحث و تقریر مذاهب. چه هر بحث دارای نه جزء است. و بعضی وابسته به بعضی دیگر است و آن جزء مبادی اواسط و مقاطع است و آن مقدماتی است که ادله و حجج بدانها منتهی میشود. ( از تعریفات ). آنچه مسائل علم موقوف بدانستن آنهاست. ( از کشاف اصطلاحات الفنون ج 1 ص 106 ). رجوع به ترکیبات کلمه ، مخصوصاً مبادی اولیه ، مبادی برهان ، مبادی تصدیقیه و تصوریه شود.
- مبادی اجسام ؛ عناصر اربعه اند. ( فرهنگ علوم عقلی سیدجعفر سجادی ). و رجوع به ترکیب بعد شود.
- مبادی اربعه ؛ بر عناصر اربعه اطلاق می شود. ( از فرهنگ علوم عقلی ).
|| بر علل اربعه ( ماده ، صورت ، فاعل و غایت ) هم اطلاق می شود. ( فرهنگ علوم عقلی سیدجعفر سجادی ). و رجوع به فرهنگ لغات و اصطلاحات فلسفی شود.
- مبادی اشیاء ؛ ابتداء و علل اولیه اشیأاند. ( فرهنگ علوم عقلی سیدجعفر سجادی ).
- مبادی افعال ؛ کلیه افعال اختیاری که از انسان صادر میشود مسبوق به مقدمات و مبادی چند است که آنها را مبادی عامه افعال مینامند و عبارتند از تصور فعل ، اعتقاد بنفع و جز آن. شوق اجماع یعنی اراده جازم و قوّت محرکه عضلات. ( فرهنگ علوم عقلی سیدجعفر سجادی ). و رجوع به مبادی عام و عامه شود.
- مبادی انسان ؛ مراد از مبادی انسان اخلاط اربعه است که با حیوان مشترک است و دیگر روح ، قلب ، نفس و حیات است و دیگر کبد و دماغ و... است. ( فرهنگ علوم عقلی سیدجعفر سجادی ).

معنی کلمه مبادی در فرهنگ معین

(مَ ) [ ع . ] (اِ. ) جِ مبدأ. آغازها.
(مُ ) [ ع . مبادی ] (اِفا. ) آشکار کننده ، ظاهر کننده . ، ~ آداب کسی که رسوم و آداب را در معاشرت مراعات کند.

معنی کلمه مبادی در فرهنگ عمید

۱. آشکار کننده، ظاهر کننده.
۲. [مجاز] رعایت کننده.
* مبادی آداب: کسی که آداب معاشرت را رعایت می کند.
= مبدٲ

معنی کلمه مبادی در فرهنگ فارسی

جمع مبدا
( اسم ) آشکار کننده طاهر کننده . یا مبادی آداب . کسی که رسوم و آداب را در معاشرت مراعات کند .

معنی کلمه مبادی در دانشنامه آزاد فارسی

(جمع مبدأ، به معنی بنیاد و آغاز) در اصطلاح منطق، مبدأها، مقدمات و بنیادهای هر علم. مبادی دو قسم است: ۱. مبادی عام، یعنی بنیادها، پایه ها و مقدماتی که در همه یا در برخی از علوم به کار می رود و بدان اتکا و از آن استفاده می شود، مثلِ «اجتماع نقیضین محال است»؛ ۲. مبادی خاص، یعنی پایه ها و مقدمات ویژۀ یک علم، مثل گزارۀ «دو مقدار مساوی با مقدار سوم، خود مساوی اند» که ازجمله مبادی ویژۀ علوم ریاضی است و تصورات و تصدیقات معلوم، که ذهن با اتکّا بدان ها و به دنبال تنظیم آن ها به کشف مجهول نایل می آید، مبادی خاص دانش منطق است.

معنی کلمه مبادی در ویکی واژه

آشکار کننده، ظاهر کننده. ؛ ~ آداب کسی که رسوم و آداب را در معاشرت مراعات کند.
جِ مبدأ. آغازها.

جملاتی از کاربرد کلمه مبادی

زهی مبادی خشم تو مقطع آجال زهی مساحت کلک تومنبع احسان
مخدوم زیادی و تو مبادی از خدمت شاه جهان پشیمان
ولیکن از مبادی محبّت نزاری همچنان مست و خراب است
بی من تو بکام خویش ای جان جهان من بی تو چنانم که مبادی تو چنان
که کین پدر بر تو آید به سر مبادی به جز شاه و پیروزگر
بر اساس رده‌بندی ۲۰۱۷ شاخص جهانی گذرنامه، گذرنامه سنگاپوری قوی‌ترین گذرنامه در سطح جهان معرفی شد. دارندگان گذرنامه سنگاپوری می‌توانند بدون نیاز به گرفتن ویزا یا با گرفتن ویزا در مبادی ورودی به ۱۵۹ کشور سفر کنند. این اولین باری بود که یک کشور آسیایی این عنوان را از آن خود کرد.
پلیس مهاجرت و گذرنامه فراجا یکی از یگانهای زیر مجموعه پلیس امنیت عمومی فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران است که وظیفه آن صدور و تعویض گذرنامه در کشور و کنترل ورود و خروج از مبادی رسمی مرزهای زمینی (پایانه‌های مرزی) و هوایی (فرودگاه‌ها) در کشور است.
خدیو نظم ثنایی که در مبادی فکر بلند گشت ازو پایه ثنا کردن
رواقِ منظرِ طالع بلند و پست آن کرد که از مبادیِ فطرت نهاد بنیادش
من بنده از مکارم اخلاق تو که هرگز در چشم روزگار مبادی به جز مکرم
جواب داد که از گردش زمانه مرنج که در مبادی فطرت چنین مقدر شد
قسم اول: در مبادی، و آن مشتمل برهفت فصل است.
هنری پوانکاره لفظ قرارداد را به این معنی به کار برده‌است که مبادی علوم مخصوصاً اصول علم هندسه، نه از امور بدیهی است و نه از تعلیمات تجربی و نه از فرضیاتی است که صدق آنها موکول به تحقیق تجربی باشد، بلکه از اصطلاحات قراردادی است. وی گفته‌است: اصول بدیهی هندسه، از نوع قضایای ترکیبی پیشینی یا احکام تجربی نیست، بلکه قرارداد است.