مادر

معنی کلمه مادر در لغت نامه دهخدا

مادر. [ دَ ] ( اِ ) ترجمه «ام » که والده باشد. ( آنندراج ). زنی که یک یا چند بچه بدنیا آورده باشد. ( ناظم الاطباء ). ام. والده. ماما. مام. ماد. مار. ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ). ماد. مار. پهلوی ، «ماتر» ، «مات » ظاهراً از «ماتا» ، حالت فاعلی از «ماتر» ، اوستا، «ماتر» ، ارمنی دخیل ، «متک » ( ماده ). هندی باستان ، «ماتر» ، ارمنی ، «مئیر» ، کردی ، «ماک » ، مادک ( مادر )، «مادک » ( گاومیش ماده )، افغانی ، «مور» ، استی ، «ماده » «مده » ، «ماد» ، «مد» ، بلوچی ، «مات » ، «ماث » ، «ماس » ( مادر )، دخیل ، «مادگ » ، «ماذغ » ( مؤنث )، شغنی ، «ماد» ، منجی ، «مایا» ، گیلکی «مار» . زنی که یک یا چند بچه زائیده. والده. اُم. ( حاشیه برهان چ معین ) :
به رستم چنین گفت گودرز پیر
که تا کرد مادر مرا سیر شیر.فردوسی.که خاقان نژاد است و بدگوهر است
به بالا و دیدار چون مادر است.فردوسی.زمان تا زمان یک ز دیگر جدا
شدندی بر مادر پارسا.فردوسی.گفت اگر شیر زمادر نشود یاب همی
این توانم که دهمتان شب و روز آب همی.منوچهری.باشد از مادران ما بر ما
هم حجامت نکو وهم خرما.سنائی.عدل یتیم مانده ز پور قباد گفتا
کز تیغ فتح زای تو به مادری ندارم.خاقانی ( چ سجادی ص 281 ).- مادر آب و آتش ؛ کنایه از گریه کننده بسوز یعنی شخصی که از روی سوز گریه کند. ( برهان ) ( ناظم الاطباء )( آنندراج ) ( فرهنگ فارسی معین ) ( از انجمن آرا ).
- مادر خون ؛ آنکه کسی را زاده و خون را شیر کرده بدو داده یا آنکه خون او را ایجاد می کند. ( از حاشیه هفت پیکر چ وحید ص 352 ) :
هرجسد را که زیر گردون است
مادری خاک و مادری خون است
مادر خون بپرورد در ناز
مادر خاک ازو ستاند باز.( هفت پیکر نظامی چ وحید ص 353 ).- مادر دهر ؛ روزگار. دنیا. جهان :
مادر دهر نزاید پسری بهتر از این. ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ).
- مادر شدن ؛ زائیدن زن. بچه دار شدن. امومة؛ مادر گشتن.
- مادر شیر ؛ مادر رضاعی : وصهر آن باشد که حرام باشد بسبب ، چنانکه مادر شیر و خواهر شیر. ( تفسیر کمبریج ج 1 ص 288 ).
- مادر فرزند کش ؛ کنایه از روزگار است :
بگذر از این مادر فرزندکش

معنی کلمه مادر در فرهنگ معین

(دَ ) ۱ - (اِ. ) زنی که دارای فرزند است ، مام ، والده ، ام . ۲ - (ص . ) اصلی ، اولیه ، نخستین : صنایع مادر. ۳ - زمین ، خاک . ، ~ ِ فولادزره کنایه از: زن پیر و چاق و مهیب و بدجنس .

معنی کلمه مادر در فرهنگ عمید

۱. انسان یا حیوان مادۀ دارای فرزند.
۲. (صفت ) [مجاز] اصلی، اولیه: دانشگاه مادر.
۳. (صفت ) [مجاز] برانگیزنده، باعث.
۴. [قدیمی، مجاز] زمین، خاک: جان گرامی به پدر باز داد / کالبد تیره به مادر سپرد (رودکی: ۴۹۶ ).
۵. [قدیمی، مجاز] هریک از عناصر چهارگانه.
* مادر فولادزره: [عامیانه، مجاز] زن زشت، پیر، بسیارحیله گر، و مکار. &delta، دراصل، مادر دیوی به نام فولادزره بوده که داستان آن در کتاب امیرارسلان آمده است.

معنی کلمه مادر در فرهنگ فارسی

جزیره ایست در شمال شرقی آفریقا در اقیانوس اطلس مشرق مراکش متعلق بکشور پرتقال . ۷۴٠ کیلومتر مربع وسعت ۲۴۵٠٠٠ سکنه . مرکز جزیره شهر [ فونشال] محصول : شراب موز و نیشکر .
زنی که فرزنددارد، مام و ماما و مار هم گفته شده
( اسم ) ۱- زنی که دارای فرزندی است مام والده ام . یا مادران گوهر ( گهر ) . امهات چهار عنصر : لافند مادران گهر در مزاج صلح کاین صلح ماز میر سپهر آستان ماست . ( خاقانی . سج.۷۹ ) یا مادر آب و آتش . شخصی که از روی سوز گریه کند . یامادر باغ . ۱- زمین : مادر باغ سترون شد و زادن بگذاشت چه کند نامیه عنین و طبیعت عرب است ? ( انوری بها . انجمن ) ۲- باغ که مادر گلها و ریاحین ومیوه هاست . یامادر فولاد زره . ۱- مادر دیوی موسوم به فولاد زره ( که در داستان امیر ارسلان یاد شده ) . ۲- پیرزن بدریخت و بدجنس ( بهنگام تحقیر گویند ). ۳- الف . امهات سفلی عناصراربعه مقابل پدر آبائ علوی . ب - خاک زمین : جان گرامی به پدر باز داد کالبد تیره به مادر سپرد . ( رودکی . چا . دکتر خطیب رهبر ۸ )
قسمی شراب

معنی کلمه مادر در فرهنگستان زبان و ادب

{parent} [فیزیک] هسته ای پرتوزا که براثر واپاشی، هستۀ دیگری به نام دختر تولید می کند

معنی کلمه مادر در دانشنامه عمومی

مادَر، مام، نَنه یا مامان ( به فرانسوی: maman ) یکی از نسبت های خانوادگی است و به والد طبیعی یا اجتماعی مؤنث گفته می شود. به دلیل پیچیدگی و تفاوت های اجتماعی، فرهنگی، و مذهبی، تعاریف و نقش ها، تعریف کلی کلمه مادر متفاوت است.
واژه ننه که به عنوان برابر برای مادر به کار می رود و معانی دیگری نیز دارد، از ریشه هندواروپایی nan به معنی مادر، مادربزرگ و پرستار است.
در مورد پستانداران مانند انسان، معمولاً مادر بیولوژیکی تخمک بارور شده را باردار است که ابتدا رویان و سپس جنین نام دارد. [ نیازمند منبع] این بارداری درون رحم مادر از هنگام لقاح تا هنگام زادن نوزاد طول می کشد. هنگامی که کودک زاده شد، بدن مادر برای تغذیه نوزاد، شیر تولید می کند. معمولاً این شیر مادر تنها غذای نوزاد برای ۶–۱۲ ماهه اول زندگیاست
در برخی فرهنگ ها عنوان مادر معمولاً به زنی به غیر از مادر طبیعی، که نقش اجتماعی مربوط را انجام دهد نیز گفته می شود. به ویژه در مورد مادرخوانده و زن پدر. در برخی دیگر از فرهنگ ها، مانند آمریکایی - آفریقایی، دیگرمادری غیربیولوژیکی وجود دارد. در خانواده پونالوائی در ایروکوئی ها، سرخ پوستان آمریکا و قبایل هند کهن، یک زن مادر فرزندان خواهرش و خواهران جانبی اش ( عمه/عمو/خاله/دایی زاده های درجه اول و دوم یا دورتر ) نیز هست. همچنین با پیشرفت فناوری تولیدمثل، مادر ژنتیکی ( کسی که تخمک از آن اوست ) می تواند با مادر باردار ( که جنین در رحم اوست ) تفاوت داشته باشد.
در فرهنگ ایرانی، مادر یکی از ارکان اصلی خانواده است. او محور محبت و عاطفه در خانواده محسوب می شود و تربیت فرزندان یکی از وظایف اصلی مادر است.
ایرانیان احترام زیادی برای مادران خود قائل هستند. در آثار اندیشمندان ایرانی از جمله فردوسی، جایگاه مادر به خوبی روشن شده است. شاعران ایرانی بسیاری درباره مادر شعر سروده اند و زحمات او را می ستایند. مانند شعری از ایرج میرزا که در وصف مادر سروده است که با این بیت آغاز می شود:
داد معشوقه به عاشق پیغام / که کند مادر تو با من جنگ
انسان ها به مادر خود محبت بسیاری دارند و در هر شرایطی مهربانی های مادران خود را از یاد نمی برند.
مادر (آلبوم). مادر ( به آلمانی: Mutter ) سومین آلبوم گروه آلمانی اینداستریال راک رامشتاین است. این آلبوم در تاریخ ۲ آوریل ۲۰۰۱ به وسیله موتور میوزیک پخش شد.
• قلبم میسوزه ( Mein Herz Brennt )
• "چپ ۲ - ۳ - ۴" ( Links 2 - 3 - 4 )
• "خورشید" ( Sonne )
• "من می خواهم" ( Ich will )
• "آتش آزاد!" ( Feuer frei! )
• "مادر" ( Mutter )
• "جعبه موسیقی" ( Spieluhr )
• "نر - ماده" ( Zwitter )
• "در بیرون" ( Rein raus )
• "خداحافظ" ( Adiós )
• "مه" ( Nebel )
• "چپ ۲ - ۳ - ۴"
• "خورشید"
• "من می خواهم"
• "آتش آزاد!"
• "مادر"
مادر (ترانه پینک فلوید). مادر ( به انگلیسی: Mother ) آهنگی از گروه موسیقی پراگرسیو راک پینک فلوید است که در آلبوم ۱۹۷۹ آن ها با نام دیوار قرار دارد. این آهنگ توسط راجر واترز نوشته شده است.
مدت زمان این اهنگ ۵:۳۵ ثانیه است. در ساخت آهنگ از سازهایی مانند اُرگ، پیانو، گیتار آکوستیک و الکتریک و درام استفاده شده است. در ابتدا راجر واترز به خواندن ( از زبان فرزند ) می پردازد و بعد دیوید گیلمور آهنگ را از زبان مادر می خواند و به دنبالش گیتار الکتریک نواخته می شود.
در این آهنگ، پینک که مریض شده، نگران اتفاقات آینده است، از مادرش سوالاتی می پرسد. اما مادرش در اقدامی عجیب، به جای دلداری، به پسرش می گوید که
مادر کاری می کند همه کابوس های تو واقعی شوند! مادر می خواهد ترس هایش را درون تو بریزد!
اینجا متوجه می شویم که مادر پینک به طرز بیمارگونه ای نمی خواهد فرزندش دچار هیچگونه آسیبی بشود. برای همین نمی خواهد اجازه بدهد پرواز کند ( شاید نمی خواهد او را هم مانند پدر پینک، از دست بدهد ) ، اما شاید بگذارد پینک آواز بخواند. چندین بار در آلبوم، عنوان "کودک غمگین" به کار می رود، که نماد مشکلات و غم های آینده زندگی پینک است. مادر، در مراقبت از پینک در حدی زیاده روی می کند که حتی می گوید:
مادر دوست دخترهایت را برایت چک می کند!
و همچنین در اواخر آهنگ می شنویم:
البته که مادر به تو کمک می کند دیوار را بسازی!
و نتیجه می گیریم که مادر پینک نیز "آجری دیگر در دیوار" تنهایی و انزوای پینک است.
در فیلم دیوار هنگام پخش این آهنگ، صحنه هایی از شخصیت اول داستان یعنی پینک به همراه همسرش را نشان می دهد که به وی حسی بی تفاوت نشان می دهد و در پی این بی توجهی پینک به گذشته های خود فکر می کند و زمانی که مادرش در همه حال به او توجه می کرد اما همسرش چنین حسی را به وی ندارد.
• راجر واترز - گیتار آکوستیک، گیتار بیس، خواننده
• دیوید گیلمور - خواننده و گیتار الکتریک
• باب ازرین - اُرگ ، پیانو
• جف پورکرو - درام
مادر (ترانه رامشتاین). مادر ( به آلمانی: Mutter ) ، ترانه ای از گروه آلمانی رامشتاین از آلبومی با همین نام است.
مادر (رمان پرل باک). مادر ( انگلیسی: The Mother ) رمانی است اثر نویسنده آمریکایی، پرل باک که در ۱۹۳۳ منتشر شده است.
رمان مادر چند بار به فارسی ترجمه شده است. محمد قاضی نخستین مترجم این کتاب بود که آن را از طریق زبان فرانسه به فارسی برگردانده است.
مادر (شهر اتریش). مادر ( به آلمانی: Mäder ) یک منطقهٔ مسکونی در اتریش است که در ناحیه فلدکیرش واقع شده است. مادر ۳٫۴۲ کیلومتر مربع مساحت دارد ۴۱۴ متر بالاتر از سطح دریا واقع شده است.
مادر (فیلم ۱۹۱۰). «مادر» ( انگلیسی: Mother ( 1910 film ) ) یک فیلم است که در سال ۱۹۱۰ منتشر شد.
مادر (فیلم ۱۹۱۴). مادر ( انگلیسی: Mother ) فیلمی است که در سال ۱۹۱۴ منتشر شد. از بازیگران آن می توان به پریسیلا دین اشاره کرد.
مادر (فیلم ۱۹۲۶). «مادر» ( روسی: Мать ) فیلمی صامت از وسوالد پودوفکین محصول سال ۱۹۲۶ است. فیلم بر اساس رمان مشهوری به همین نام از ماکسیم گورکی ساخته شد.
• مادر در بانک اطلاعات اینترنتی فیلم ها ( IMDb )
• مادر را می توانید به طور رایگان از بایگانی اینترنت دانلود کنید.
• مادر را می توانید به طور رایگان از بایگانی اینترنت دانلود کنید.
• مادر در آل مووی
مادر (فیلم ۱۹۵۲). مادر ( انگلیسی: Mother ) فیلمی ژاپنی در ژانر درام است که در سال ۱۹۵۲ منتشر شد. از بازیگران آن می توان به کینویو تاناکا اشاره کرد.
مادر (فیلم ۱۹۵۵). مادر ( روسی: Мать ) یک فیلم درام به کارگردانی مارک دانسکوی است که محصول سال ۱۹۵۵ اتحاد شوروی است.
مادر (فیلم ۱۹۷۶). مادر ( به هندی: Maa ) فیلمی محصول سال ۱۹۷۶ و به کارگردانی ام. ای. تیروموگام است. در این فیلم بازیگرانی همچون درمندرا، هما مالینی، نیروپا روی، رانجیت ایفای نقش کرده اند.
مادر (فیلم ۱۹۹۰). «مادر» ( روسی: Мать ) یک فیلم درام است به کارگردانی گلب پانفیلوف که در سال ۱۹۹۰ منتشر شد. این فیلم بر اساس رمانی به همین نام ( ۱۹۰۶ ) نوشته ماکسیم گوری ساخته شده است.
از بازیگران آن می توان به اینا چوریکوفا، آنتونلا اینترلنگی و ماریو آدورف اشاره کرد.
مادر (فیلم ۱۹۹۶). «مادر» ( انگلیسی: Mother ( 1996 film ) ) فیلمی در ژانر کمدی - درام به کارگردانی آلبرت بروکس است که در سال ۱۹۹۶ منتشر شد. از بازیگران آن می توان به دبی رینولدز، پل کالینز، آلبرت بروکس، و جان کریستوفر مک گینلی اشاره کرد.
مادر (فیلم ۱۹۹۹). «مادر» ( انگلیسی: Mother ( 1999 film ) ) یک فیلم است.
مادر (فیلم ۲۰۰۳). مادر ( انگلیسی: The Mother ) فیلمی در ژانر درام به کارگردانی راجر میشل است که در سال ۲۰۰۳ منتشر شد. از بازیگران آن می توان به ان رید، پیتر وان و دنیل کریگ اشاره کرد.
مادر (فیلم ۲۰۰۹). «مادر» ( انگلیسی: Mother ( 2009 film ) ) فیلمی در ژانر درام به کارگردانی بونگ جون - هو است که در سال ۲۰۰۹ منتشر شد. از بازیگران آن می توان به وون بین اشاره کرد.
مادر (فیلم ۲۰۱۳). مادر ( انگلیسی: Mai ) فیلمی هندی است که در سال ۲۰۱۳ منتشر شد. از بازیگران آن می توان به آشا بهوسله و پادمینی کولاپوری اشاره کرد.
مادر (فیلم ۲۰۱۴). «مادر» ( انگلیسی: Mother ( 2014 film ) ) یک فیلم است.
مادر (فیلم ۲۰۱۵). «مادر» ( پشتو: مور، اردو: ماں ) فیلمی پاکستانی در سبک درام است که در سال ۲۰۱۵ منتشر شد.
مادر (فیلم ۲۰۱۹). مادر ( به اسپانیایی: Madre ) فیلم درام اسپانیایی - فرانسوی، محصول سال ۲۰۱۹، به کارگردانی رودریگو سوروگوین و نویسندگی مشترک او با ایزابل پِنیاست. این فیلم بر اساس فیلم کوتاهی به همین نام، محصول ۲۰۱۷، به کارگردانی همین فیلم ساز پدید آمده است. مارتا نیتو و ژولس پوریر و الکس برندمول از بازیگران مادر هستند.
این فیلم در سی وچهارمین دوره جوایز گویا سه نامزد داشت: مارتا نیتو در بخش بهترین بازیگر نقش اول زن، و رودریگو سوروگوین و ایزابل پنیا در بخش بهترین فیلم نامهٔ اقتباسی.
ده سال پیش از این، النا تماسی دریافت کرد که طی آن ایوان، پسر شش ساله اش، به او گفت در یکی از سواحل فرانسه گم شده و نمی تواند پدرش را پیدا کند. این آخرین چیزی بود که او دربارهٔ پسرش می دانست. اکنون، النا در آن ساحل زندگی می کند و در یک رستوران به عنوان مدیر مشغول است.
مادر (فیلم ۲۰۲۳). مادر ( به انگلیسی: The Mother ) یک فیلم اکشن و دلهره آور آمریکایی محصول سال ۲۰۲۳ به کارگردانی نیکی کارو، نویسندگی میشا گرین، آندره آ برلوف و پیتر کریگ با بازی جنیفر لوپز، جوزف فاینز، عمری هاردویک، گائل گارسیا برنال، پال ریسی و لوسی پائز است.
یک عامل ارتش ایالات متحده که نامش فاش نشده، معروف به «مادر»، معامله قاچاق اسلحه را بین آدریان لاول، تفنگدار سابق سرویس هوایی ویژه و فروشنده اسلحه هکتور آلوارز، دلالی می کند. او همچنین با هر دوی آنها رابطه عاشقانه دارد و باردار می شود. او پس از اینکه متوجه می شود که آنها با قاچاق کودکان درگیر هستند، به اداره تحقیقات فدرال مراجعه می کند تا یک خبرچین شود. در حالی که مادر در یک خانه امن اف بی آی توسط مأمور ویژه کروز بازجویی می شود، لاول به ملک حمله می کند. کروز مورد اصابت گلوله قرار می گیرد و زخمی می شود و سایر مأموران اف بی آی کشته می شوند. مادر جان کروز را نجات می دهد و یک بمب با تأخیر زمانی درست می کند. لاول در حمام با او روبرو می شود و قبل از اینکه از انفجار ناک اوت شود به شکمش چاقو می زند. پس از سختی، مادر دختری به نام زوئی را در بیمارستان به دنیا می آورد و …
فیلمبرداری در ونکوور در ۴ اکتبر ۲۰۲۱ آغاز شد. در ۱۱ ژانویه ۲۰۲۲، فیلمبرداری به دلیل شیوع کووید ۱۹ به حالت تعلیق درآمد. در مارس ۲۰۲۲، فیلمبرداری در جزیره گران کاناریا اسپانیا با استفاده از شهر قدیمی لاس پالماس د گرن کاناریا به عنوان شهری در کوبا انجام شد.
وب سایت جمع آوری نقد راتن تومیتوز گزارش می دهد که ۴۵ درصد از ۷۰ نقد منتقد، با میانگین امتیاز ۴٫۹ از ۱۰ مثبت بوده اند. اجماع منتقدان چنین می گوید: «مادر فرصتی مناسب برای دیدن جنیفر لوپز در حالت قهرمان اکشن است - البته در حالتی که به طرز ناامیدکننده ای از کلیشه های ژانر لذت می برد». در متاکریتیک، که از میانگین وزنی استفاده می کند، فیلم بر اساس ۲۲ منتقد، امتیاز ۴۴ از ۱۰۰ را به دست آورده است که نشان دهنده «نقدهای مختلط یا متوسط» است.
مادر (مجموعه تلویزیونی ترکی). مادر ( به ترکی استانبولی: Anne ) یک سریال ساخت ترکیه است. این سریال با اقتباس از فیلم ژاپنی مادر ساخته شده است.
زینب یک معلم است که برای نجات یکی از دانش آموزان خودش به نام ملک، او را با خود به شهر دیگری می برد و او را فرزند خودش معرفی می کند. این سریال با نام هسل از شبکه ( جم گروپ ) با دوبله فارسی پخش شد.
• جانسو دره در نقش زینب
• وحیده پرچین در نقش Gönül اصلان
• Beren Gökyıldız در نقش Melek Akçay/Turna Güneş
• Gonca Vuslateri در نقش Şule Akçay
• Berkay Ateş در نقش Cengiz Yıldız
• Gülenay Kalkan به عنوان Cahide Güneş
• می Nergis به عنوان علی Arhan
• Serhat Teoman به عنوان Sinan دمیر
• Şükrü Türen به عنوان عارف
• Alize Gördüm sa Gamze Güneş
• آهسن اراوغلو به عنوان Duru Güneş
• Umut Yiğit Vanlı به عنوان Sarp
• Onur Dikmen به عنوان Rıfat
• Rajat bhandari Bolat به عنوان Ramo
• علی Süreyya به عنوان Mert
• Meral Çetinkaya به عنوان خانم Zeynep اصلان
• Zuhal Gencer Erkaya به عنوان Saniye
• Arzu Oruç به عنوان Dilara
• Ayşegül Işsever به عنوان Serap

معنی کلمه مادر در دانشنامه آزاد فارسی

مادر (Mat)
رمانی از ماکسیم گورکی، منتشر شده به روسی در ۱۹۰۸ به صورت پاورقی در مجلۀ زنانی (دانش). این اثر با ویژگی انقلابی اش مشهورترین اثر گورکی و نمونۀ بارزِ داستان نویسی با درون مایۀ تفکر انقلابی است. پلاگیا ولاسووا زنِ میان سال و فقیری ا ست که با شوهر کارگرِ بدرفتار و دائم الخمرش در رنجی که آن را پذیرفته است، زندگی می کند. شوهر می میرد و او با پسرش پاول، جوانی کارگر و کتاب خوان که برای رهایی از جهل و ظلمت به انقلابیون پیوسته است، زندگی اش را ادامه می دهد. در پلاگیا به تدریج در ضمن بحث وجدل هایی که میان پسرش و دیگر انقلابیان در خانه اش درمی گیرد، میل به آزادی زنده می شود و در می یابد که او نیز حق حیات دارد. پلاگیا روزبه روز در فعالیت و بحث های انقلابیون مشارکت بیشتری می کند، تا آن جا که وقتی پسرش به تبعید محکوم می شود، جای او را در مبارزات انقلابی می گیرد و سرانجام خود نیز قربانی مبارزۀ انقلابی می شود. مادر که سویۀ روان شناسانه اش نیز بارز است، تحلیلی منسجم از اوضاع زندگی اجتماعی و مبارزات انقلابی پرولتاریای روس به دست می دهد.

معنی کلمه مادر در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] در قرآن مجید و روایات، در احسان و نیکی کردن به مادر تاکید بیشتری شده و بعضی از آیات، احساسات و عاطفه انسان را نسبت به مادر به شدت تحریک می کند و به او تذکر می دهد که لزوم شکرگزاری از مادر، این است که او نه ماه سنگینی تو را تحمل کرده است.
انسان باید همیشه به یاد داشته باشد که مادر چه سختی هایی را در دوران بارداری تحمل می کند و در راه حفظ و سلامت او چه فداکاری هایی نموده است.حضرت مسیح (علیه السّلام) اگر چه بدون پدر تولد یافت، در مقام برشمردن افتخارات خود، نیکوکاری نسبت به مادر را ذکر می کند، و این خود، دلیل روشنی بر اهمیت مقام مادر است. خداوند در قرآن از زبان عیسی (علیه السّلام) می فرماید: «و برا بوالدتی و لم یجعلنی جبارا شقیا؛ خداوند مرا نسبت به مادرم نیکوکار قرار داده و جبار و شقی قرار نداده است».
جایگاه مادر در روایات
گر چه در جهان امروز درباره مقام مادر سخن بسیار گفته می شود و حتی در کشور ما روز با شکوهی را به نام روز مادر نامگذاری کرده انده؛ (بیستم جمادی الثانی، روز ولادت فاطمه زهرا (علیهاالسلام)) اما متاسفانه وضع تمدن ماشینی چنان است که رابطه پدران و مادران را از فرزندان خیلی زود قطع می کند. در معارف اسلامی، اهمیت فوق العاده ای به مقام مادر داده شده است. حتی در کتاب وسائل بابی به این امر اختصاص داده شده به نام: «باب استحباب الزیاده فی بر الام علی بر الاب. از امام صادق (علیه السّلام) روایت شده است: جاء رجل الی النبی (صلی الله علیه و آله وسلّم) فقال: «یا رسول الله! من ابر؟»، قال: «امک»، قال: «ثم من؟»، قال: «امک»، قال: «ثم من؟»، قال: «امک»، قال: «ثم من؟»، قال: اباک. مردی خدمت پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) آمد و عرض کرد: «ای رسول خدا! به چه کسی نیکویی کنم؟». فرمود: «به مادرت»، عرض کرد: «بعد از او به چه کسی؟» فرمود: «به مادرت»، بار سوم عرض کرد: «بعد ازاو به چه کسی؟» فرمود: «به مادرت»، در چهارمین بار که این سؤال را تکرار کرد فرمود: به پدرت.در حدیث دیگری آمده است که جوانی برای شرکت در جهاد، (آنجا که جهاد واجب عینی نبود) نزد پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) آمد. حضرت به او فرمود: «الک والدة؟»، قال: «نعم»، قال: فالزمها فان الجنه تحت قدمها. (فرمود) آیا مادری داری؟ عرض کرد: «آری» فرمود: در خدمت مادرت باش که بهشت زیر پای مادران است.
جایگاه مادر در قرآن
خداوند در قرآن به زحمات فوق العاده مادر اشاره می کند و می فرماید: «و وصینا الانسان بوالدیه حملته امه وهنا علی وهن؛ ما به انسان درباره پدر و مادرش سفارش کردیم مادرش او را با زحمت روی زحمت حمل کرد».مادران در دوران بارداری، دچار سستی و ضعف می شوند؛ زیرا از عصاره بدن آنان جنین پرورش می یابد. به همین دلیل، مادران در دوران بارداری، گرفتار کمبود انواع ویتامینها می شوند. خداوند در جای دیگر می فرماید: «والوالدات یرضعن اولادهن حولین کاملین؛ مادران، فرزندان خود را دو سال تمام، شیر می دهند».حق شیر دادن در دو سال شیرخوارگی، مخصوص مادر است و او از کودک خود نگهداری می کند. تغذیه جسم و جان نوزاد در این مدت، با شیر و عواطف مادر، پیوند ناگسستنی دارد و حق نگهداری و سرپرستی را بر عهده او گذارده است.

معنی کلمه مادر در ویکی واژه

زنی که از او فرزند یا فرزندانی به وجود آمده باشد، یا دارای فرزند است؛ مام، والده، ام. مادر در زبان معیار باستان نیز به صورت ما - دٓر صرف می‌شده ولی کنایه از بوسه چیدن بوده، و چون مادرها از سوی فرزندان بوسه باران می‌شوند لذا مادٓر به مادر تغییر تفهیم یافته.
در فارسی میانه ماتر، در فارسی کهن ماتا، در زبان نیای هند و اروپایی (آریایی) مِهتِر بوده است.
اصلی، اولیه، نخستین؛ صنایع مادر.
زمین، خاک.
مادر فولادزره کنایه از: زن پیر و چاق و مهیب و بدجنس.

جملاتی از کاربرد کلمه مادر

کانچه بسپردی بحق با تو سپرد مادرش را چون بنسپردی بمرد
فانی صفت به مغبچه جان ساختم فدا پنداشتم که مادر دهرم نزاده بود
بندیش که پیرایه به تن بنهادی ای حسن تو پیرایه مادرزادی
که ای کاش مادر نزادی مرا و یا در کف شیر دادی مرا
گفتم تو گوی خوبی از دلبران ربودی گفتا که مادر دهر چون من پسر ندارد
بدان شیری که اول مادرت داد که چون از جوی من شیری خوری شاد
به مثال گربه هر یک به دهان گرفته کودک سوی مادران گلشن به نظاره چون نیایی
کاش از مادر آن ترک بپرسند که تو گر نیی از پریان از چه پری می‌زایی
چو برخاست آواز کوس از درم بیامد پر از خون دو رخ مادرم
گِرَد ماده را مادر و نر پدر از آن کاین دهد شیر و آن کشت و بر