مؤذن
معنی کلمه مؤذن در فرهنگ عمید
معنی کلمه مؤذن در دانشنامه اسلامی
کلمه عربی «مؤذّن» اسم فاعل ثلاثی مزید از ماده «ا-ذ-ن» در لغت به معنای کسی است که مطلبی را آشکارا اعلام کند. در قرآن کریم کلمه «مؤذّن» به همین معنا(=لغوی) به کار رفته است: «وَ نادی أَصْحابُ الْجَنَّةِ أَصْحابَ النَّارِ أَنْ قَدْ وَجَدْنا ما وَعَدَنا رَبُّنا حَقًّا فَهَلْ وَجَدْتُمْ ما وَعَدَ رَبُّکُمْ حَقًّا قالُوا نَعَمْ فَأَذَّنَ مُؤَذِّنٌ بَیْنَهُمْ أَنْ لَعْنَةُ اللَّهِ عَلَی الظَّالِمِینَ»(اعراف ۴۴) از سیبویه، ادیب و لغت شناس مشهور زبان عربی نقل کرده اند که اذان به معنای اعلام مطلبی با صدای بلند است. در اصطلاح اسلامی، مؤذّن کسی است که در اول وقت مخصوص نمازهای یومیه، اذان می گوید و مردم را از فرارسیدن وقت نماز آگاه می کند.
بلال حبشی، ابومحذوره و عمرو بن ام مکتوم را از مؤذنان پیامبر اسلام (ص) شمرده اند. بنابر روایات شیعه، وقتی پیامبر به معراج رفت، نخستین بار جبرئیل اذان گفت و چون پیامبر از معراج بازگشت، به علی(ع) فرمان داد تا به بلال اذان بیاموزد و بلال نخستین مؤذن اسلام است. در منابع اسماعیلیه نیز همین ماجرا با اندک اختلافی نقل شده است.
[ویکی الکتاب] معنی مُؤَذِّنٌ: ندا دهنده
ریشه کلمه:
اذن (۱۰۲ بار)
معنی کلمه مؤذن در ویکی واژه
جملاتی از کاربرد کلمه مؤذن
یکشبی با مخلصان آری به سر هم مؤذن در رکابت هم پسر
به بتخانه مؤذن رفته بر بام رسانده بر فلک گلبانگ اسلام
جز مؤذن حق به وقت قد قامت از جای جنوة بر نجنداند
۱۲۹۴- پوشیدن لباس طلبگی - در این ایام با صدای زیبا خود مؤذن مسجد می‌شود.
در اذان مؤذن روح‌الله کاظم‌زاده معروف به انتظار آواز سنتی ایرانی استفاده نشده‌است.
همه سازمان‌های مذهبی مسلمانان در آستانه ویرانی و امحا از روی صفحه روزگار قرار دارند. ۸۷٪ نهادهای محتسب (مراکز اسلامی منطقه‌ای) تعطیل شده‌اند. از ۱۲ هزار مسجد بیش از ۱۰ هزار تعطیل شده‌اند. ۹۰ الی ۹۷٪ روحانیون و مؤذنین از امکان اجرای مراسم دینی بی‌بهره شده‌اند.
سزد که بانگ نگوید دگر مؤذن مسجد که در نماز نیارد مرا جز آن قد و قامت
پروژه عکاسی سه بعدی و فیلمبرداری سه بعدی از حرم مطهر امام رضا به سفارش مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی به منظور فتوکلیپ سه بعدی آناگلیف با موسیقی محمدرضا علیقلی و صدای اذان مؤذن‌زاده اردبیلی
جمعی کثیر از عالمان نامدار به ولایت ارغیان منسوبند که از این جمله می‌توان الحاکم ابوالفتح سهل بن احمد ارغیانی (از قریه بان؛ متوفی ۴۹۹ هجری)، ابوعبدالله محمد بن مسیب بن اسحاق ارغیانی نیشابوری (متوفی ۳۱۵ هجری)، ابونصر محمد بن عبدالله ارغیانی راونیری (متوفی ۵۲۹ هجری)، ابوعمرو محمد بن احمد بن جعفر بن احمد بن سیار مؤذن ارغیانی (متوفی ۳۶۹ هجری)، ابوعمرو مسیب بن محمد ارغیانی (متوفی ۴۶۱ هجری)، ابوعمرو مسیب بن ابی‌عبدالله ارغیانی، ابوالعباس عمر بن عبدالله بن رانیری، ابوشجاع محمد بن عبدالله راونیری (متوفی ۵۵۰ هجری) را نام برد. در کتاب تاریخ نیشابور الحاکم نیز از ۵ تن از عالمان و محدثان منسوب به ارغیان مقیم نیشابور یاد شده‌است.
ای مؤذن وقت ما بیگاه شد آه ما بی روی او تا ماه شد
۳. اسلوب معادله و کاربرد آن در دیوان سنایی. علی‌محمّد مؤذنی (استاد دانشگاه تهران) و عباس تابان‌فرد (دانشجوی کارشناسی ارشد رشته زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه تهران)
اذان مؤذن‌زادهٔ اردبیلی، شناخته‌شده‌ترین اذانی است که توسط رحیم مؤذن‌زادهٔ اردبیلی اجرا و ضبط شده‌است. این اثر در سال ۱۳۸۷، با شماره ۷ در فهرست میراث معنوی ایران ثبت ملی شد. این اثر همچنین در سال ۱۳۹۱ در فهرست ملی حافظه جهانی یونسکو به ثبت رسید.
وز دست چو سنگ تو نمی‌یابد مؤذن به مثل یکی گریبانی
وقت خفتن ساختم شوخ مؤذن را دعا قامت خود راست کرد و گفت در مسجد درا
مؤذن چند خوانی در نمازم چه می خواهی ز چون من بت پرستی
ای دوست مؤذن تو را ز ایزد بفزود از آنت زینت و فر
محمدرضا شجریان استاد آواز ایرانی که خود در خواندن قرآن و مناجات صاحب شناخت و مهارت غیرقابل انکاری است اذان مؤذن زاده اردبیلی را در تاریخ ماندگار می‌داند. به گفته شجریان او دستگاه عظیم بیات ترک را در ۵ دقیقه خلاصه کرده‌است. شیخ عبدالکریم، پدر رحیم مؤذن زاده اردبیلی تا دهه ۲۰ در اردبیل اذان می‌گفته و بعد از او رحیم فرزند او راه پدر را ادامه داده‌است البته دو برادر او سلیم و داوود نیز اذان می‌گویند.
رحیم مؤذن‌زادهٔ اردبیلی این اذان را نخستین بار در سال ۱۳۳۴، در سن ۳۰ سالگی در رادیو اجرا و ضبط کرد. پس از آن بنا به خواست مسئولان رادیو، هر سال برای ضبط به رادیو می‌رفت و اذانش را بازخوانی می‌کرد. اذانی که بیشتر از صدا و سیما پخش شده، اذانی است که در سال ۱۳۵۶ ضبط شده‌است. رحیم مؤذن‌زادهٔ اردبیلی در مورد رمز ماندگاری این اذان گفته‌است: «برای اینکه این اذان را با دهان روزه پر کردم تا قربه الی‌الله باشد. این یک کار مادی نبود، بلکه معنوی بود.»
فراز سرو بن بنشسته قمری بسان مؤذنی بر بام مأذن
از بیات ترک برای اجرای اذان یا مناجات نیز استفاده می‌شود، و در تعزیه‌خوانی نیز در کنار آواز دشتی و دستگاه شور بیشترین کاربرد را دارد. اذان رحیم مؤذن‌زاده اردبیلی نمونه‌ای شاخص از آواز بیات ترک (در گوشهٔ روح الارواح) است. بیات ترک در موسیقی درویشان نیز متداول است؛ چنان‌که درویشان سلسلهٔ قادریه در منطقهٔ کردستان نیز اشعاری را با دف در گوشهٔ مهربانی اجرا می‌کنند، و گوشهٔ قطار نیز گاه «چهار درویش» نامیده می‌شود.