لاهوت. ( ع اِ ) ( مشتق از اﷲ. مفاتیح ). الوهة. و اصل آن لاه باشد و واو و تاء بدو ملحق شده است نمودن مبالغه را چنانکه در جبروت. اگر از کلام عرب است مشتق از «لاه » خواهد بود بر وزن فعلوت مانند رَغبوُث. ( منتهی الارب ). خدای تعالی. ( تاج العروس ). || عالم خدای. ( دهار ). غیب. عالم امر. عالم غیب. عالم معنوی. جهان ِ بود. مقابل ناسوت. عالم اله. طبیعت الهیت. ( قاموس مقدس ) : از «لا» رسی بصدر شهادت که عقل را از «لا» و «هو» ست مرکب لاهوت زیر ران.خاقانی.گشایم راز لاهوت از تفرد نمایم ساز ناسوت از هیولی.خاقانی.کی کند جلوه عز اللهی قدس لاهوت بر دل لاهی.جوینی.محرم ناسوت ما لاهوت باد آفرین بر دست و بر بازوت باد.مولوی.صاحب کشاف اصطلاحات الفنون آرد: لاهوت ، نزد صوفیه حیاتی که ساریه است در اشیاء و ناسوت محل آن و ذلک الروح.( شعر )روح شمع و شعاع اوست حیات خانه روشن از او و اواز ذات کذا نقل من عبدالرزّاق الکاشی.و در لفظ جبروت. بیان شد که لاهوت نامی از مقامات سالکان. و ازلاهوت بذات نیز تعبیر کنند - انتهی. صاحب آنندراج گوید: عالم ذات الهی که سالک را در آن مقام فناء فی اﷲ حاصل میشود و مرتبه صفات را جبروت و مرتبه اسماء را ملکوت نامند و بعضی گویند لاهوت در اصل لاهوالاهو است و حرف تاء زائد و قانون عرب است که چون کلمات مغلقه گویند چیزی حذف نمایند و چیزی زیاده کنند تا نامحرمان محروم از حقیقت آن باشند پس لاهو نفی است یعنی نیست تجلی صفات مرطائفه افراد را و لفظ هو اسم ذات است الاهو مگر تجلی ذات و حق اینست که لاهوت در اصل لغت مصدر است بر وزن فعلوت مشتق از لاه چنانکه رغبوت و رحموت و لاه در اصل لفظاﷲ است مأخوذ از «لیه »، به معنی پوشیدن و در پرده رفتن. ( غیاث ) ( آنندراج ). - علم اللاهوت ؛ حکمت الهی.
معنی کلمه لاهوت در فرهنگ معین
[ ع . ] (اِفا. ) عالم غیب ، عالم الهی ، جهان مینوی .
معنی کلمه لاهوت در فرهنگ عمید
۱. عالم غیرمادی، عالم غیب، ملکوت. ۲. الوهه، خداوندی. &delta، در اصل لاه به معنی اله بوده، «واو» و «تا» برای مبالغه به آن افزوده شده، مانند «واو» و «تای» جبروت.
معنی کلمه لاهوت در فرهنگ فارسی
خداوندی، لاهوتی:عالم بعلم لاهوت ( اسم ) ۱- جهان معنی عالم امر عالم غیب مقابل ناسوت : گشایم راز لاهوت از تفرد نمایم ساز ناسوت از هیولا. ( خاقانی . سج.۲ ) ۲۶- عالم ذات الهی که سالک را در آن مقام فنائ فی الله حاصل میشود . مرتب. صفات را جبروت و مرتب. اسمائ را ملکوت نامند مرتب. واحدیت که از آن تعبیر بمرتب. وجود جامعاز لحاظ جامعیت اسما و صفات آورند .
معنی کلمه لاهوت در دانشنامه آزاد فارسی
رجوع شود به:سلسله مراتب هستی
جملاتی از کاربرد کلمه لاهوت
الکساندرو والاهوتا ۳٬۱۲۷ نفر جمعیت دارد.
منتظری در زندان اوین نیز نماز جمعه را اقامه نمود و بسیاری از زندانیان سیاسی مسلمان از جمله آقایان طالقانی، مهدی کروبی، مهدوی کنی، هاشمی رفسنجانی، لاهوتی و دیگران در نماز جمعه حاضر می‌شدند؛ هرچند ساواک پس از مدتی مانع اقامهٔ آن شد.
مقیم صومعه بودم به عالم لاهوت کشید عشق به کوی شرابخانه مرا
مولَوی او رَسَد ز عالم لاهوت جامه مَدَر گر به سر کلاه ندارد
همچنین دو مجسمه از ابوالقاسم لاهوتی در شهر دوشنبه پایتخت تاجیکستان نصب شده‌است که یکی از آن‌ها در کنار تئاتر لاهوتی در خیابان رودکی، و دیگری بر روی دیوار ساختمان اتحادیه نویسندگان تاجیکستان در دوشنبه قرار دارد.
تئاتر دولتی آکادمی دراماتیکی تاجیکستان در خیابان رودکی شهر دوشنبه پایتخت این کشور برای بزرگداشت ابوالقاسم لاهوتی، به نام وی تئاتر لاهوتی نام‌گذاری شده‌است. این تئاتر نخستین تئاتر دولتی آکادمی درام تاجیک بوده، که در تاریخ ۷ نوامبر سال ۱۹۲۹ تأسیس شده‌است.
نفخه ای می وزد از عالم لاهوت بلی نه نسیم چمن است و نه ز طرف یمن است
روحم از عالم امر است و تن از عالم حق جان ز لاهوت بود جسم ز ناسوت الحق
گناه حضرت آدم، گناه بنیادی و گناه فرزندان او را که بعد از او واقع شده گناه تبعی گویند. این گناه تبعی از حالات لازم وجود انسان و ناشی از گناه بنیادی است. آغاز و انجامِ هستی انسان، زندگی و مرگش، ناشی از امر لاهوتی است.
لاهوتی همچنین با روزنامه‌های دیگری مانند خاور نو چاپ تبریز همکاری داشته‌است.
ابوالقاسم لاهوتی در سال ۱۳۲۵ هجری قمری (۱۹۰۷ میلادی و ۱۲۸۶ هجری خورشیدی) روزنامهٔ بیستون را منتشر کرد. این روزنامه نخستین روزنامهٔ رسمی در کرمانشاه به‌شمار می‌آید. در سفر دوم خود به استانبول، پس از شکست مؤتلفین، مجلهٔ پارس را که دوزبانهٔ فارسی-فرانسوی بود منتشر کرد. لاهوتی خود سردبیری بخش فارسی را بر عهده داشت.
به زین برنشستند یاران همه برآمد زلاهوتیان زمزمه
عالم لاهوت ای دل منزل و مأوای ماست رو بدام نفس ناسوتی و آب و گل مباش
شنیدی قصهٔ هاروت و ماروت که بودند خادم درگاه لاهوت
جسم تو را به مسند ناسوت مستقر روح ترا ز بالش لاهوت متکا
ابوالقاسم لاهوتی مدتی را در قفقاز و مسکو به سر برد و در سال ۱۹۲۵ به تاجیکستان سفر کرد و از پایه‌گذاران ادبیات نوین در این جمهوری سابق شوروی تبدیل شد. ابوالقاسم لاهوتی سال‌های زیادی در تاجیکستان زیست و سال ۱۹۴۶ دیوان اشعارش را چاپ کرد. بعد از مدتی تاجیکستان را ترک کرد و در مسکو مقیم شد و ۱۰ سال بعد در مسکو درگذشت.
شوای باز عرش نشست خدا به لاهوت و بنشین به دست خدا
خود شود گنج نامه لاهوت خود شود نقد مخزن اسرار
در طول جنگ جهانی اول، اعتدال‌گرایان و دموکرات‌ها مجلس سوم ایران را در قم تشکیل دادند و در آنجا با امپراتوری روسیه درگیر شد. احسان الله خان و ابوالقاسم لاهوتی به فرماندهی محمدتقی پسیان در جنگ با روسها در قم شرکت کردند. دولت مجبور به عقب‌نشینی به کرمانشاه شد، جایی که توسط امپراتوری بریتانیا ویران شد و بسیاری از اعضای آن مجبور به تبعید شدند. احسان الله خان در زمان حضور در نیروهای مسلح دولت مهاجر، متقاعد شد که آشتی بین دو جناح غیرممکن است. با انحلال دولت مشروطه، این جنبش چریکی در استان گیلان بود که به نیروی پیشرو در مبارزه علیه اشغالگری انگلیس و روسیه تبدیل شد.