عمّ

منصوربن عمّار گوید هر کی از محنت دنیا جزع کند آن مصیبت با دین وی گردد.

اذ قال لقومه یا بَنِی إِسْرائِیلَ إِنِّی رَسُولُ اللَّهِ إِلَیْکُمْ مُصَدِّقاً لِما بَیْنَ یَدَیَّ مِنَ التَّوْراةِ ای مؤمنا. بما جاء به موسی من التوریة. وَ مُبَشِّراً بِرَسُولٍ یَأْتِی مِنْ بَعْدِی اسْمُهُ أَحْمَدُ. بشّر کلّ نبیّ قومه بنبیّنا (ص) و اللَّه افرد عیسی بالذکر فی هذا الموضع لانّه آخر نبیّ قبل نبیّنا (ص). فبیّن انّ البشارة به عمّ جمیع الانبیاء واحدا بعد واحد حتی انتهی الی عیسی (ع).

مسکر: هر چه مستی آورد اعمّ از آنکه با تفریح باشد یا نباشد.

فرو ریزیش کامد از نیم رشحش یمین و یسارم، دو موّج عمّان

اصل: ریشه. اعمّ از ریشه درخت و گیاه.

هردم هزار رمز معمّی ز سّرز غیب بر تختۀ مخیّله گردد مصوّرم

لطفعلی‌بیک (آذر) بیگدلی، (پسر آقاخان بیگدلی شاملو) در اصفهان به دنیا آمد. در ایّام کودکی او به سبب بروز فتنهٔ محمود افغان خانواده‌اش به ناچار از اصفهان به قم مهاجرت کرد؛ و پس از ۱۴ سال زندگی در قم با پدر خود که به حکومت لار منصوب شده بود، به فارس رفت، ولی ۲ سال بعد، پس از مرگ پدر، با عمّ خود عازم سفر حج و زیارت عتبات شد و پس از مراجعت به خراسان رفت. در خراسان به اردوی نادرشاه پیوست و همراه اردوی نادری از راه مازندران به آذربایجان رفت. پس از این سفر، عازم عراق عجم شد و در اصفهان سکنی گزید، و چندی به خدمت دیوانی مشغول شد، لیکن سرانجام از امور دیوانی کناره گرفت و به تصوّف روی آورد و به سلوک پرداخت و در پایان عمر در شهر قم اقامت کرد و در همان‌جا درگذشت و به خاک سپرده شد.

حَمْلْ: بار نباتات اعمّ از ثمر و مثابه ثمر است.

پس علی بود قاتل عمّار نیست جای ملامت و گفتار

بلبل از گل چون شکیبد در بهار دست منع ای عمّه از من باز دار

میرزا عیسی قائم مقام فراهانی اول (میرزا بزرگ) که در ذی الحجة ۱۲۳۷ هجری قمری در تبریز وقات یافته و در امامزاده حمزهٔ تبریز، مدفون شده‌است، دارای دو همسر بود. یکی همسری آذربایجانی که از این خانم، میرزا موسی فراهانی و تاج ماه بیگم به وجود آمد. میرزا موسی الحسینی الفراهانی که تولیت آستان قدس را عهده‌دار بود، در ۱۲۶۲ هجری قمری در مشهد وفات یافت و تاج ماه بیگم، مشهور به حاجیه عمّه، همسر شاهزاده ملک قاسم میرزا فرزند فتح‌علی‌شاه بود.

هر تار مژگانم بود موجیّ و عمّان در بغل هر قطرة اشکم بود نوحیّ و طوفان در بغل

ای دل تو به ادراکِ معمّا نرسی، در نکتهٔ زیرکانِ دانا نرسی؛

جلیل جلّ عن مثل و شبه عزیز عزّ عن عمّ و خال‌

[کیست آن شمشیر عمّ او حسام السلطنه کایزدش در نصرت دین قاهر کفّار کرد]

ناشِف: آن که جذب رطوبت سیاله کند اعمّ از آنکه منافذ او مرئی نباشد، مثل: آهک آب ندیده، یا مرئی باشد، مثل: اسنفج، و ناشف را قحل نیز نامند.

کسانی را که موفق به حل معمّای مجسمه و کاربرد آن نمی‌شدند، آن را مظهر آفتاب می‌نامیدند.