عذاب

بآخر چون عذاب از حد برون شد دل گبرش بخاک افتاد وخون شد

و لو لا فضل اللّه علیکم و رحمتة فی الدنیا و الاخرة لمسکم فی ما افضتم فیه عذاب عظیم (۱۴)

سوره حِجر پانزدهمین سوره است و ۹۹ آیه دارد و از سوره‌های مکی قرآن است و در جزء ۱۴ جای دارد. دلیل نام‌گذاری این سوره به نام حِجْر، اشاره به داستان صالح و قوم ثمود در آیات ۸۰ تا ۸۴ آن است که به خاطر حضور در سرزمینی به همین نام اصحاب حجر نامیده می‌شدند. سوره حجر دربارهٔ مبدأ جهان، معاد، ایمان به خدا، کیفر بدکاران و اهمیت قرآن سخن می‌گوید. در این سوره به داستان خلقت آدم، سجده ملائکه بر او به جز ابلیس، داستان حضور ملائکه نزد ابراهیم و بشارت آنان به او، عذاب قوم لوط و داستان قوم ثمود اشاره شده‌است. از جمله آیات مشهور سوره حجر آیه نهم است که در آن بر نگهبانی و جلوگیری از تحریف قرآن اشاره شده‌است.

در فراقت آنچه بر ما می‌رود اهل دوزخ را نباشد آن عذاب

جز قرب او مجوی که این است خود نعیم از بعد او بترس که این است خود عذاب

لا یُؤْمِنُونَ بِهِ بنپذیرند و بنگروند بآن. حَتَّی یَرَوُا الْعَذابَ الْأَلِیمَ (۲۰۱) تا آن گه که بینند عذاب دردنمای.

و گفت: اگر فردا در بهشت دیدار ننماید چندان نوحه و ناله کنم که اهل هفت دوزخ از گریه و ناله من عذاب خود فراموش کنند.

در بدن اندر عذابی ای پسر مرغ روحت بسته با جنس دگر

سوخت مغز استخوان در سینه‌ام از عشق او کشور دل را بود از دست حسن او عذاب

در تفسیر آیه‌های پایانی، خداوند چنین کسانی را عذاب می‌دهد و برای آنها راه نجاتی نیست. کلمهٔ «الله» در اصل کلمه‌ای عربی است و پیش از نزول قرآن این اسم در میان مردم عرب بوده‌است. کلمهٔ الله در اصل الإله و از ماده «ألَه یأْلَهُ الوهةً» به معنی عَبَد است.

وقت است که بیدار شود دیده بختم وز چنگ غم و درد و عذابم برهاند