طاقچه

معنی کلمه طاقچه در لغت نامه دهخدا

طاقچه. [ چ َ / چ ِ ]( اِ مصغر ) مُصغر طاق. ( آنندراج ). طاق خرد. طاقی زیرِ رَف. قسمتهای کوچک فرورفته در دیوار اطاق و جز آن که برای نهادن اشیاء و اسباب خانه سازند. جائی برای نهادن اشیاء و مایحتاج فرودتر از رف بر دیوار. رَف ِ کوتاه. جائی در کمر دیوار اطاق که چیزها در آن نهند.جای آوند و دیگر چیزها که در اطراف اطاقها میسازند.و مجازاً بر خم ابرو نیز اطلاق شده است :
از طاقچه دو نرگس مست
بر سفت سمن عقیق می بست.نظامی.طاقچه قدر او طاق سپهر بلند
باغچه بزم او باغ بهشت برین.سلمان ساوجی.صفحه قدر ترا طاقچه طاق فلک
گلشن بزم ترا باغچه خلد برین.سلمان ساوجی.- امثال :
دلش طاقچه ندارد ؛ که راز خویش نگه نتواند داشت. که هر چه درد دل دارد گوید.

معنی کلمه طاقچه در فرهنگ معین

(چِ ) (اِمصغ . ) رف ، طاق کوچک . ،~ بالا گذاشتن ناز کردن ، فخر فروختن .

معنی کلمه طاقچه در فرهنگ عمید

فرورفتگی در دیوار برای گذاشتن اشیا، طاق.

معنی کلمه طاقچه در فرهنگ فارسی

( اسم ) طاق کوچک طاق خرد . ۲ - قسمت فرو رفته در دیوار اطاق فرودتر از رف که برای نهادن اشیائ و لوازم خانه سازند . یا طاقچه بالا نشین . پر افاده پر تکبر . یا دلش طاقچه ندارد . راز خود را نمی تواند نگه دارد .

جملاتی از کاربرد کلمه طاقچه

به‌گوش عبرت ازپن پرده می‌رسد آواز که نقش طاقچهٔ رنگ پر تنک بست است
اِزارِه بخش سنگی از دیوار اتاق یا ایوان است که از کف طاقچه تا روی زمین باشد.
ساقی! بط می در قفس طاقچه حیف است این مرغ،بود بر سر زانوی تو زیبا
در ستورگاه ها، طاقچه‌ای که در کنار دیوار درست می‌کنند و خوراک چهارپایان را در آن می‌ریزند آخور نامیده می‌شود.
این فضا تعدادی زیادی طاقچه و کمد دیواری یا درو دارد. عناصر مختلف یک اتاق، شامل بازشو، در انواع در و نیم دری، گلجام، ارسی، طاقچه، درو، حصیرهای کف و غیره است.
گاه دشنام زدن طاقچهٔ گوش مرا حقه‌های شکرین گرد دو تا شکر تو
فضای داخلی وسیع حرم فاقد پشتیبان داخلی و هیچ عنصر ساختار داخلی برای پشتیبانی از فضای داخلی است که منجر به ایجاد فضای داخلی گسترده می‌شود. فضای داخلی ابتدا با کاشی کاری دقیق تزئین شده بود که بعداً با گچ پوشانده شد، اگرچه فضای داخلی مقبره در حال حاضر به‌طور عمده خالی است. طاقچه‌ها در سطح زمین برای بزرگتر شدن فضای داخلی عمل می‌کنند.
سطح داخلی دیوار به صورت عمودی تا ارتفاع ۱٫۵ متری بالا می‌رود و سپس به یک سطح محدب منحنی تبدیل می‌شود. محوطه داخلی که با گچ خاکستری پوشانده شده‌است، خطوط اصلی قسمت بیرونی دیوارها را تکرار می‌کند. در قسمت جنوبی دیوار داخلی طاقچه کوچک کم عمقی از محراب رو به درب ورودی وجود دارد. نور از طریق چهار نورگیر کوچک در پایه گنبد وارد مقبره می‌شود.
فضای درونی آرامگاه خود یک محفظه چارگوش با طاقچه‌های محوری است.
از طاقچهٔ دو نرگس جفت بر سفت سمن عقیق می‌سفت