ضرابخانه
معنی کلمه ضرابخانه در لغت نامه دهخدا

ضرابخانه

معنی کلمه ضرابخانه در لغت نامه دهخدا

ضرابخانه. [ ض َرْ را ن َ / ن ِ ] ( اِ مرکب ) درم سرا. سرای درم. دارالضرب. میخکده. دارالسکه. جائی که در آن زر و سیم سکه زنند.

معنی کلمه ضرابخانه در فرهنگ معین

( ~. نَ یا نِ ) [ ع - فا. ] (اِمر. ) جایی که در آن سکه می زدند.

معنی کلمه ضرابخانه در فرهنگ عمید

جایی که در آن سکه ضرب می کنند.

معنی کلمه ضرابخانه در فرهنگ فارسی

دارالضرب، جای سکه زدن پول، درمسرا، ضربخانه
( اسم ) جایی که در آن زر و سیم و جز آنها سکه زنند دار الضرب .

معنی کلمه ضرابخانه در دانشنامه عمومی

ضرابخانه یا زرآبخانه[ نیازمند منبع] محلی است که تولید و ساخت سکه در آن انجام می گیرد. اولین ضرابخانه ایران مربوط به کوه آفله در خاچک می باشد که آثار آن مشهود است. در ضرابخانه، پس از ذوب فلزات، با استفاده از قالب، پتک ویا چکش مخصوص، نقش مورد نظر را بر روی سکه حک می کنند. در ضرابخانه های سنتی در ایران از وسایل زیر استفاده می شد:
• دستگاه سیاکی ( گدازنده ) برای ذوب و خالص کردن طلا و نقره.
• دستگاه قرص کوبی که فلزات را به شکل قرص درمی آورد.
• دستگاه آهنگری برای شمش کردن فلزات.
• دستگاه چرخ کشی برای نوار کردن شمشها به ضخامت معین.
• دستگاه قطاعی برای قطعه قطعه کردن نوار فلزات.
• دستگاه کهله کوبی، فلزات قطعه شده را پهن کرده، به اندازه سکه درمی آورد.
• دستگاه سفیدگری، قرصهای زر و سیم را پاک می کرد.
• دستگاه تخش کنی، قرصهای کم وزن را جدا کرده، مجدداً با وزن صحیح آماده می کرد.
• دستگاه سکه کنی، قرصها را سکه می کند.
در دوران افشاریه و زندیه تا اواسط قاجاریه وضع ضرب سکه کم وبیش به همان صورت بود تا در سال ۱۲۸۲ هجری قمری، ناصرالدین شاه دستور داد ضرابخانه ای با روش جدید و به صورت ماشینی از فرانسه خریداری و به ایران وارد شود و پس از وقفه ای دوازده ساله، ضرابخانه جدید در سال ۱۲۹۴ قمری به دستیاری مستشاری اتریشی به نام پشان، کار خود را آغاز نمود. فکر ایجاد چنین ضرابخانه ای، سال ها قبل از این تاریخ، یعنی به سال ۱۲۲۲ هجری قمری در زمان ولیعهدی عباس میرزا نایب السلطنه در تبریز مورد توجه بوده و اقدام به تهیه مسکوک رسمی یا چرخی شده بود، اما به علت گرانی هزینه در حدود ۲۰۰ قطعه سکه سیمین ( نقره ای ) تهیه و ضرابخانه تعطیل شد.
پیشینه ی ضرابخانه ها:
پیش از تاسیس بانک، شهرهای گوناگون ضرابخانه ی جداگانه ی دولتی داشتند. بنابراین ضرابی های شهرهای گوناگون چون خاندان ضرابی کاشان، طایفه ضرابی کرمانشاه، شیراز، طایفه ضرابی گیلان. . . هیچیک نسبت خویشاوندی ندارند.
تاریخچه ی چاپ اسکناس در ایران:
در اواخر قرن هفتم هجری ( قرن ۱۳ میلادی ) و در دوره سلطنت گیخاتوخان ( سال ۶۹۳ ه‍. ق ) پنجمین پادشاه سلسله ی ایلخانیان، به پیشنهاد عزالدین مظفر از نزدیکان صدر جهان ( وزیر گیخاتو ) با الهام از پول کاغذی چین، پول کاغذی ( چاوه ) برای مدت کوتاهی متداول شد و نخستین بار پول کاغذی به نام چاو ( موسوم به چاو مبارک ) در تبریز چاپ شد اما بر اثر مقاومت شدید مردم کنار گذاشته شد.
معنی کلمه ضرابخانه در فرهنگ معین
معنی کلمه ضرابخانه در فرهنگ عمید
معنی کلمه ضرابخانه در فرهنگ فارسی

معنی کلمه ضرابخانه در دانشنامه آزاد فارسی

ضَرّابخانه
محل سکه زنی یا ضرب سکه، به عربی دارالضرب. دستگاه سکه زنی به صورت مُهر آهنینی بود که نقش و نگار سکه را بر روی آن حک می کردند و سپس اثر این نقش نگار با فشار بر روی سکه منتقل می شد. نخستین ضرابخانه در قرن ۷پ م در کشور لیدی، در غرب آسیای صغیر (ترکیه فعلی) دایر شد و از آنجا به یونان رفت. پس از شکست کروزوس، آخرین پادشاه لیدی، از کوروش کبیر و ملحق شدن سرزمین او به امپراتوری هخامنشی، ضرابخانه به ایران هم وارد شد و در زمان داریوش اول نخستین سکۀ طلای ایرانی ضرب شد که شهرت و اعتبار جهانی داشت و یونانیان آن را دریکوس یا داریوشی می خواندند و اصطلاح دریک یا داریک از آن گرفته شده است. در دوره اشکانیان و ساسانیان نیز ضرابخانه های متعددی در ایران وجود داشت که سکه های ضرب شده در آن ها اعتبار بسیار داشت. در آغاز دوره اسلامی، اعراب نخست از همان سکه های ساسانی استفاده می کردند تا اینکه در زمان عبدالملک اموی و ظاهراً در سال ۷۵ق سکۀ عربی ضرب شد و رواج یافت. پس از تشکیل دولت های مستقل ایرانی، ضرب سکه همواره نشانه استقلال آن ها نخست از خلافت عباسی، و سپس از حکومت های رقیب دیگر بود. ضرابخانه های جدید در ایران در دوره ناصرالدین شاه قاجار تأسیس شد. نخستین رئیس «ضرابخانه های ممالک محروسه» دوستعلی خان معیرالممالک بود. در ۱۳۰۰ق ریاست آن به عهده محمدحسن خان امین ضرب (جد خاندان مهدوی) گذاشته شد، در دوره پهلوی در ۱۳۱۰ش که «اصلاح قانون واحد و مقیاس پول» به تصویب رسید، ضرب سکه به عهده ضرابخانه شاهنشاهی محول شد که در ۱۳۴۱ش منحل و وظایف آن به بانک مرکزی ایران واگذار گردید.

معنی کلمه ضرابخانه در ویکی واژه

جایی که در آن سکه می‌زدند.

جملاتی از کاربرد کلمه ضرابخانه

سنگ‌نوشتهٔ یونانی بر روی تندیس هرکول در بیستون که قدمت آن به سال ۱۴۹/۱۴۸ پیش از میلاد می‌رسد، به کلئومنز به‌عنوان ساتراپ «ایالت‌های بالا» (ماد) اشاره می‌کند؛ به نظر می‌رسد که ماد و هگمتانه تا سال ۱۴۷ پیش از میلاد، یعنی تا زمان پادشاهی مهرداد یکم، سقوط نکرده بودند. آنتیوخوس هفتم در سال ۱۳۰ پیش از میلاد به قصد بازگردانی قدرت سلوکی به ایران، احتمالاً برای مدت کوتاهی در هگمتانه توقف کرد، چنان‌که تیگران دوم نیز در سال بعد برای حمله به مهرداد دوم، مدتی در هگمتانه بود. پارتیان همچنان از هگمتانه به عنوان پایتخت تابستانی و ضرابخانهٔ سلطنتی استفاده می‌کردند. سازه‌های پارتی در شهر، دژی که بر تپه مصلی قرار داشت را شامل می‌شد.
سلطان محمود غزنوی به‌طور رسمی کنترل خراسان را در ۹۹۸ میلادی بدست گرفت. هرات یکی از شش ضرابخانه‌های سلاطین غزنوی در منطقه بود. در ۱۰۴۰ میلادی هرات توسط امپراتوری سلجوقی تصرف شد. با اینحال در ۱۱۷۵, هرات به چنگ سلسله غوریان افتاد، و سپس در ۱۲۱۴ تحت سلطه سلاطین خوارزمشاهی درآمد. مطابق به شرح مستوفی، هرات در زمان سلاطین غوری در قرن دوازدهم رشد زیادی کرد. کار مسجد جامع هرات توسط سلطان غیاث الدین غوری در ۱۲۰۱, شروع شد. در این دوره هرات مهم‌ترین مرکز تولید فلزات، مخصوصاً برنز شده بود.
آرتورو رومن یک شخصیت داستانی در مجموعه نتفلیکس خانه کاغذی است که توسط انریکه آرسه به تصویر کشیده شده است. در برنامه تلویزیونی، او یک گروگان و مدیر سابق ضرابخانه سلطنتی اسپانیا است.
تصویر کشیده شده است و در این سریال او نقش یک منشی را در ضرابخانه دارد که در سرقت عاشق دنور میشود. او یک شخصیت احساسی و نگران دارد.
ادگار در سیاست‌های کلیسایی‌ش دنباله‌روی دانستن قدیس بود و او را در ۹۶۱ به اسقف اعظمی کانتربری برگزید. او همچنین از خواسته‌های اُسوالد، صدراعظم یورک و اتلولد، اسقف وینچستر مبنی بر پایه‌گذاری صومعه‌ها و انجام اصلاحات در کلیسا حمایت نمود. ادگار در حدود ۹۷۳ پول واحدی را بر مبنای پنی‌های نقره‌ای جدید رایج ساخت و تأکید کرد که تمامی شهرها و دهکده‌ها باید در فاصلهٔ ۵۰ کیلومتری ضرابخانهٔ سلطنتی و نه دورتر از آن بنا شوند. ادگار کاملاً نسبت به اهمیت قدرت دریایی آگاه بود و از همین روی فرمان ساخت ناوگانی متشکل از ۳۶۰۰ کشتی را پیش از مرگش داد.
■ خط ۲۱۵ سوهانک به سه راه ضرابخانه (تقاطع خیابان شریعتی و پاسداران)
استاد اردشیر جزء شهرهایی است که توسط اردشیر بابکان بنا گردیده‌است. این شهر به صورت استاباد و اشا و استرآباذ و ایساباد نیز در کتب مورخین اسلامی نوشته شده، در محل شهر باستانی کرخای میشان در کنار رود کارون بنا گردید. فعالیت ضرابخانهٔ آن در زمان ساسانیان مخصوصاً دوران خسرو پرویز چشمگیر بود.
اولین رمانی که در امپراتوری عثمانی نوشته شد آکابی (۱۸۵۱) بود که توسط وارطان پاشا به خط ارمنی نوشته شد. به همین ترتیب، هنگامی که خاندان ارمنی دوزیان ضرابخانه عثمانی را در زمان سلطنت سلطان عبدالمجید اول اداره می‌کردند، آنها اسناد را به زبان ترکی عثمانی نگهداری می‌کردند اما از خط ارمنی استفاده می‌کردند.
سکه‌های زیاری از جنس طلا (دینار)، نقره (درهم) و مس ضرب می‌شدند. این سکه‌ها که در ضرابخانه‌های شهرهای گرگان، استرآباد، آمل، سارویه، کرج و ری ضرب می‌شدند و همگی حاوی نام و القاب امیران زیاری، سال و نام شهری که سکه ضرب شده، می‌باشند.
بغیر بنده زضرابخانه خاطر گدا که دید بدین سکه زر برآورده
شامل حمام، بازار کرمان، مدرسه، کاروانسرا، آب انبار، ضرابخانه و میدان گنجعلی خان مربوط به عصر صفویه