صحف

کوثر (عربی: الْکَوْثَر) صد و هشتمین سوره قرآن بر اساس ترتیب مصحف عثمانی و دارای سه آیه است. کوثر در جزء سی‌ام قرار دارد و جایگاهش در ترتیب نزول بر اساس نظر محمدهادی معرفت مبتنی بر روایت ابن عباس سورهٔ پانزدهم، پس از عادیات و پیش از تکاثُر است. اغلب مفسران سورهٔ کوثر را مکّی دانسته اند، اما بعضی مفسران نظر بر مدنی بودنش دارند.

نیست پاکان را بجز در کار دنیا اعتبار خلق را تعظیم مصحف از برای فال اوست

کتاب حاضر مشتمل بر یک مقدمه و نه فصل می‌باشد. در فصل اول به معنای لغوی و اصطلاحی تحریف، در فصل دوم به ادله عدم تحریف قرآن، در فصل سوم به گردآوری قرآن در زمان پیامبر اسلام و در فصل چهارم به موضوع اهل سنت و تحریف قرآن پرداخته شده‌است. همچنین جعفریان در فصل پنجم این کتاب به مبحث تحریف قرآن و روایات شیعه و در فصل ششم به موضوع علمای شیعه و تحریف می‌پردازد. ماجرای مصحف علی ابن ابی طالب و مصحف فاطمه زهرا موضوع فصل هفتم و تحریف قرآن نزد غلات و برخی از اخباریون و همچنین فصل‌الخطاب در تحریف قرآن، موضوع فصل‌های هشتم و نهم این کتاب است.

ز عزم بلخ تو شد عیش ما مصحف بلخ زهی عزیمت انده‌فزای شادی کاه

ابوموسی بسیار در امر نماز و خواندن قرآن مقید بود و صوت خوبی داشت. ابوموسی مصحف قرآنی نیز دارد که گفته می‌شود که عمری بیشتر از مصحف جمع شده در زمان عثمان دارد.

عادیات یکصدمین سوره قرآن بر اساس ترتیب کنونی مصحف است. عادیات تنها نامی است که تمامی منابع از آن نام برده‌اند. آغاز سوره با سوگند است و از این نظر بیست و دومین سوره قرآن به‌شمار می‌آید. تمام آیاتش به یک‌باره نازل شده‌اند و جزء سوره‌های مفصّل قرآن و از نوع قصار آن است. در گزارش ترتیب نزول سوره‌ها، چهاردهمین سوره قرآن است که پیش از سوره کوثر و پس از سوره عصر نازل شده‌است.

قرآنی از وی که به تاریخ ۱۲۷۸ و در کهولت سن و ضعف جسمانی، به گواه خود در رقم انتهای آن، باقی مانده از کثرت هم و لطافت طبعش خبر می‌دهد. البته قرآنی نیز در نهایت زیبایی از وی بجا مانده که تاریخ اتمام آن سال ۱۲۴۸ قمری، و مشهور به مصحف زرین است که احتمالاً در موزه ملک نگهداری می‌شود.

ابدال ز بیم چنگ بر مصحف زد یعنی به صفات

هیکل او مصحف مجد خداست چار کتاب است بدین بر گواست

نصر صد و دهمین سوره از سوره‌های قرآن است که در مصحف عثمانی قبل از سوره مسد و بعد از سوره کافرون قرار گرفته‌است. این سوره در مدینه نازل شده و دارای ۳ آیه است که در جزء سی‌ام قرار دارد. سوره نصر آخرین سوره‌ای است که به صورت یکجا بر محمد، پیامبر اسلام، نازل شد.

از خون بشست مصحف رخ را ورق ورق خیرالنسا که کاشف ام الکتاب شد

مصحف ابی بن کعب، با قرآن رایج در بین مسلمانان ظاهراً تفاوتهایی داشت.

ز لوحه های کلیمش اگر نساخته اند مبطنش ز چه چون مصحف مبین بینی

مصحف زهد ریایی بنهم در آتش کآتشین می ز کف آن بت ترسا زده‌ایم

غبار خط تو تابسته است در دل نقش دلم به مصحف خط غبار می ماند

خال و خط از بس به جا افتاد نتوان یافتن یک غلط در مصحف رخسار او نام خدا

هندوی خالش را نگر بر مصحف رویش مگر ترسای شوخ بی‌خبر در حفظ قرآن پرورد؟!