شهناز

۹ سال پس از این وصلت روزنامه اطلاعات روز ۲۵ اسفند ۱۳۱۷ را «آئین عقد و کابین دو کوکب فروزنده شرق» خواند، بنابر دلایل گوناگون، از جمله اتهام هرزگی به فوزیه از سوی اشرف پهلوی و نبود پایبندی به پیوند زناشویی و ایراد اتهام خیانت از سوی دو طرف به یکدیگر، سرانجام جدایی این دو را رقم زد. فوزیه فؤاد که در سال ۱۳۲۴، همسر و دختر خود شهناز را ترک گفته و به مصر بازگشته بود، در سال ۱۳۲۷ با ارسال نامه‌ای به دربار، از مقام شهبانویی ایران کناره گرفت.

۱۳۲۱- اجرای زنده آواز در رادیو ایران به همراهی ساز نوازندگانی چون مرتضی محجوبی، علی اکبر شهنازی، مهدی خالدی، مرتضی نی داوود، حبیبسماعی و …

شور عشقی که نهفته است در این ساز غزل عشوه‌ها می‌دهد از پردهٔ شهناز به من

به مضراب دگر قانون عشقت ساز می‌کردم نوای پرده «عشاقت » از «شهناز» می‌کردم!

نی‌داوود پس از تأسیس رادیو مانند هنرمندان دیگری چون رضا محجوبی، علی اکبر شهنازی، حبیب سماعی، ابوالحسن صبا و موسی معروفی، به همکاری با رادیو پرداخت. او برای خوانندگان معروفی چون قمرالملوک وزیری، ملوک ضرابی، روح‌انگیز، ادیب خوانساری، جواد بدیع زاده و غلامحسین بنان تصنیف ساخته یا با آوازشان تار نواخته‌است.

۱۳۰۳- عزیمت به تهران و آشنایی با گروهی از برجسته‌ترین موسیقی دانان - آغاز شاگردی پیش موسیقی‌دانانی چون غلامحسین درویش خان، حسین خان اسماعیل زاده و … - آشنایی با حبیب سماعی، مرتضی محجوبی، موسی معروفی، علی اکبر شهنازی، عبدالحسین شهنازی، مرتضی نی داوود و … - ضبط اولین صفحه گرامافون در سن ۲۳ سالگی به همراهی نی مهدی نوایی

ملک را یاد آن شب آتش افروخت به شهناز این رباعی را در آموخت

آثار خصوصی محمدرضا شجریان با هنرمندان مختلف که اطلاعات کامل یا دقیقی از بسیاری از این‌ها در دسترس نیست؛ و فیلم کنسرت‌های چهره به چهره (جشن هنر شیراز، سال ۱۳۵۶)، پیام نسیم، یاد ایام، قاصدک، کنسرت به همراه ارکستر ملی ایران به رهبری فرهاد فخرالدینی (باغ‌موزه چهلستون، تیرماه ۱۳۷۷)، زمستان است، فریاد، کنسرت پاییز ۱۳۸۴ (ساز خاموش و سرود مهر). البته فیلم کنسرت‌های راست‌پنجگاه (جشن هنر شیراز، سال ۱۳۵۴) و کنسرت به همراه گروه شهناز در لندن نیز با وجود این که تلویزیون پخش کرده است اما هیچ ناشری به بازار نداده است. فهرست کامل آن‌ها را در مقاله آثار محمدرضا شجریان ببینید.

راستی در سر عشاق فزون گردد شور مطرب بزم چو از شور بشهناز آید

* با کسایی و شهناز و فرهنگفر - خرمن عمر - ۲۳ اردیبهشت ۶۳

صنم در پرده دل راز می گفت به نظم این قصه با شهناز می گفت:

ور بچه گیرد ازو شهناز او دیو در نسلش بود انباز او

درون پرده گل بلبل به آواز نوازان نغمه‌ای بر صوت شهناز

کنون این کار ما گر می‌گشاید ز شهناز و ز شکر می‌گشاید

محمدرضا شجریان آلبوم صوتی مرغ خوش‌خوان و دو آلبوم تصویری کنسرت محمدرضا شجریان و گروه شهناز در دبی و کنسرت محمدرضا شجریان و گروه شهناز در تهران که مربوط به همکاری او با گروه شهناز بود را در اوایل دههٔ ۱۳۹۰ منتشر کرد. پس از آن، به صورت موقت با برادران پورناظری (تهمورس پورناظری و سهراب پورناظری) همکاری کرد که حاصل آن آلبوم رنگ‌های تعالی است. البته این اثر به صورت رسمی منتشر نشده، بلکه بر روی اینترنت پخش شده است. محمدرضا شجریان، بعد از آن، همکاری با برادران پورناظری را قطع کرد و در سال ۱۳۹۳ یک بار دیگر به‌همراه گروه شهناز و با حضور سعید فرج‌پوری یک تور کنسرت جهانی با عنوان سرگشتگان عشق برگزار کرد.

اسکندر حجتی، مشهور به حُجی‌جون، (درگذشته ۱۴ اردیبهشت ۱۳۹۸) بازیگر سینما و تئاترهای موزیکال و شخصیت «حُجی جون» تلویزیون‌های فارسی‌زبان در لس آنجلس بود. برنامه‌های او از جمله با شهناز تهرانی، هنرپیشه سینما و تئاتر در ایران بود.

چون این فال را به آهنگ شهناز بر‌خواند، یافت که موش دروغ می‌گوید، موش نیز از این معنى متفکر شده گفت: عجب فالى به موافق دروغ آمده است!. گربه گفت: اى موش! تو در این فال چه می‌گویى؟ موش گفت: این فال را به نیت مشوش برداشته‌اى، باید بنده خود نیت کنم تا چه برآید. گربه گفت: خوب است شما نیت کنید. موش کتاب را برداشت و نیت کرد، این غزل آمد:

می‌خواند. در ادامه، ناگهان چهارمضراب عشاق شهناز، دوباره با همان پایهٔ قبلی آغاز می‌شود و پس از پایان آن، ناظری اوج را با شعر

شور فرهاد و عشوهٔ شیرین زنده کردی به شور و شهنازت