شهریور

شهریور

معنی کلمه شهریور در لغت نامه دهخدا

شهریور. [ ش َ ری وَ ] ( اِخ ) نام فرشته ای است موکل بر آتش و موکل بر جمیع فلزات و تدبیر امور و مصالح. روز شهریور که روز چهارم است از هر ماه شمسی بدو تعلق دارد. بنابر قاعده کلیه که نزد مغان معتبر است که چون نام روز با نام ماه موافق آید عید باید کرد. در این روز مغان جشن کنند و عید سازند و بسبب آنکه در این روز تولد داراب واقعشده بود جشن سازند و عید کنند. ( برهان ) ( از جهانگیری ) ( از رشیدی ) ( از انجمن آرا ). در آیین زردشتی یکی از ایزدان. در جهان مینوی وی نماینده پادشاهی ایزدی و فر و اقتدار اهورمزدا است. در جهان مادی پاسبان فلزات و موکل بروز چهارم هر ماه شمسی ( شهریورروز ). ( فرهنگ فارسی معین ). در فارسی شهریر هم گفته شده است. در اوستا خشثروئیریه یعنی کشور منتخب یا پادشاهی برگزیده و نیز در فرس هخامنشی و سانسکریت بمعنی کشور است. همین واژه است که در فارسی شهر شده است و بجای بلده عربی بکار رود. این ترکیب بارها در اوستا بمعنی بهشت یا کشور آسمانی اهورمزدا آمده. و نیز نام امشاسپندی است که نگهبانی ششمین ماه سال و چهارمین روز ماه بدو سپرده شده ، وی در جهان برین نماینده پادشاهی ایزدی و فر و اقتدار خداوندی است و در جهان مادی پاسبان فلزات می باشد. در کتاب الازمنة و الامکنه تألیف امام ابوعلی مرزوقی اصفهانی ( متوفی 478 هَ. ق. ) بجای شهریور، شهریر آمده. ( التفهیم چ همایی ). و فردوسی طوسی نیز شهریر آورده و ابوریحان بیرونی در فهرست روزهای ایرانی نام این روز را «شهریور» و در سغدی «خستشور» و در خوارزمی «اخشریوری » یاد کرده است. ( از حاشیه برهان چ معین ). جزء دوم واژه شهریور که «وئیریه » باشد صفت است بمعنی برگزیدن و برتری دادن و گرویدن. و در واژه فروردین به «ور» بمعنی پوشاندن و نگهداری کردن و پناه بخشیدن برمیخوریم ، این «ور» دوم در اوستا در فرس هخامنشی بمعنی برگزیدن و گرویدن است و خشثروئیریه = شهریور یعنی کشور برگزیده یا پادشاهی برگزیده است. و مکرر در اوستااین واژه بمعنی بهشت یا کشور آسمانی اهورمزدا گرفته شده. شهریور نماینده پادشاهی و توانائی مینوی آفریدگار است. در این گیتی نگهبانی فلزات با این امشاسپند است. ( از فرهنگ ایران باستان صص 60 - 62 ). و نیز رجوع به مزدیسنا ص 162، 501 شود. || ( اِ ) نام ماه شمسی و آن مدت ماندن آفتاب در برج سنبله است به اندک تفاوت. ( غیاث ). نام ماه ششم باشد از سال شمسی و آن بودن آفتاب است در برج سنبله. ( از برهان ) ( ازجهانگیری ). نام ماه ششم فارسی و ماه سیوم تابستان مطابق سنبله عرب و آب سریانی و آن 31 روز است. اوغُطُس رومی ( اوت ) از دهم مرداد تا دهم شهریور است. ( یادداشت مؤلف ) :

معنی کلمه شهریور در فرهنگ معین

(شَ وَ ) [ په . ] (اِمر. )۱ - ماه ششم از سال شمسی . ۲ - نامِ روز چهارم از هر ماه شمسی . ۳ - نام فرشته ای در دین زرتشت .

معنی کلمه شهریور در فرهنگ عمید

۱. ماه ششم سال خورشیدی، ماه آخر تابستان.
۲. [قدیمی] روز چهارم از هر ماه خورشیدی.

معنی کلمه شهریور در فرهنگ فارسی

در آیین زردشتییکی از ایزدان . در جهان مینوی . وی نماینده پادشاهی ایزدی و فرو اقتدار اهورمزدا و در جهان مادی پاسبان فلزات و موکل بر روز چهارم هر ماه شمسی ( شهریور روز ) و ماه ششم هر سال شمسی ( شهریور ماه ) است .
ماه ششم ازسال خورشیدی، ماه آخرتابستان، شهریر
( اسم ) ۱ - ماه ششم از سال شمسی آخرین ماه تابستان . ۲ - روز چهارم از هر ماه شمسی . ۳ - نام فرشته ایست .

معنی کلمه شهریور در فرهنگ اسم ها

اسم: شهریور (پسر) (فارسی)
معنی: نام ماه ششم از سال شمسی، نام فرشته نگهبان آتش، نام روز چهارم از هر ماه شمسی در ایران قدیم

معنی کلمه شهریور در دانشنامه عمومی

شهریور ششمین ماه سال در گاه شماری هجری خورشیدی است و ۳۱ روز دارد و از روز ۱۵۶م سال آغاز شده و در روز ۱۸۶م سال پایان می یابد و واپسین ماه فصل تابستان است.
برج فلکی شهریورماه سُنبُله است که ششمین برج فلکی ِ منطقةالبروج است. نماد این برج سنبله یا باکره یا دوشیزه ( در انگلیسی Virgo ) نامیده می شود.
خَشَتَرَه وَیریَه نام یکی از امشاسپندان زرتشتی است. در اوستا «خشَثرَ وَیریَه» و در پهلوی[ نیازمند ابهام زدایی] «شَهرِوَر» و در فارسی «شَهریوَر» یا «شَهریَر» است. بخش اول این واژه به معنای شهریاری و شهر است ( مراد از شهر، همانا کشور است، چنان که سرزمین ایران را، ایران شهر می نامیدند ) بخش دوم این واژه، یعنی «ویریه»، صفت و به معنای مورد پسند است. در اساطیر زرتشتی و ایرانی این امشاسپند نماد شهریاری و فّر و فرمان روایی اهورا مزدا و نگاهبان فلزها و پاسدار فَر و پیروزی شهریاران دادگر و یاور بینوایان و دستگیر مستمندان است.
از مسعود سعد سلمان:
محمدرضا پهلوی در پی استعفای پدرش، رضا شاه پهلوی، در ۲۵ شهریور ۱۳۲۰ به پادشاهی رسید.
• ۱۲۸۵ - پهلوان سید علی، پهلوان اول پایتخت
• ۱۲۹۶ - مه لقا ملاح، فعال محیط زیست از وی به عنوان «مادر محیط زیست ایران» یاد می شود.
• ۱۳۰۳ - محمدعلی اسلامی ندوشن، شاعر، منتقد، مترجم و پژوهشگر ایرانی
• ۱۳۰۳ - علی باغبان باشی؛ دوی ماراتن
• ۱۳۰۵ - فریدون مشیری؛ شاعر
• ۱۳۰۹ - غلامرضا تختی؛ کشتی گیر
• ۱۳۱۲ - غزل تاجبخش؛ شاعر، نویسنده و مترجم
• ۱۳۱۶ - جلال خالقی مطلق؛ ایران شناس
• ۱۳۱۷ - ملکه رنجبر؛ بازیگر
• ۱۳۱۸ - آراپیک باغداساریان، طراح، کارگردان، کاریکاتوریست و مترجم ارمنی تبار
• ۱۳۲۰ - آندرانیک آساطوریان؛ آهنگساز ارمنی تبار
• ۱۳۳۱ - فرهاد آئیش؛ بازیگر
• ۱۳۳۳ - گوهر خیراندیش؛ بازیگر
• ۱۳۳۹ - اکبر عبدی؛ بازیگر
• ۱۳۳۹ - تهمینه میلانی؛ کارگردان
• ۱۳۴۷ - کیهان ملکی؛ بازیگر
• ۱۳۴۷ - امیر تاجیک؛ خواننده
• ۱۳۴۸ - مینا لاکانی؛ بازیگر
• ۱۳۴۹ - سیما تیرانداز؛ بازیگر
• ۱۳۵۰ - الهام پاوه نژاد؛ بازیگر
• ۱۳۵۰ - مهدی سلطانی؛ بازیگر
• ۱۳۵۱ - پارسا پیروزفر؛ بازیگر
• ۱۳۵۳ - حسام نواب صفوی؛ بازیگر
• ۱۳۵۳ - مهران غفوریان؛ بازیگر
• ۱۳۵۳ - امیر جعفری؛ بازیگر
• ۱۳۵۴ - کامبیز دیرباز؛ بازیگر
• ۱۳۵۴ - مجید صالحی؛ بازیگر
• ۱۳۵۶ - پژمان جمشیدی؛ بازیکن فوتبال و بازیگر
• ۱۳۵۶ - فرزاد حسنی؛ مجری
• ۱۳۵۹ - شاهین نجفی؛ خواننده
• ۱۳۵۹ - لیندا کیانی؛ بازیگر
• ۱۳۵۹ - جواد نکونام؛ فوتبالیست
• ۱۳۶۰ - امیرحسین صادقی؛ بازیکن فوتبال
• ۱۳۶۰ - محسن کیایی؛ بازیگر
• ۱۳۶۱ - بنیامین بهادری؛ خواننده
• ۱۳۶۲ - السا فیروزآذر؛ بازیگر
• ۱۳۶۳ - حسین سلیمانی؛ بازیگر
• ۱۳۶۴ - پریناز ایزدیار؛ بازیگر
• ۱۳۶۴ - علی ضیا؛ مجری
• ۱۳۶۵ - امیر نوری؛ بازیگر
• ۱۳۶۵ - حسین ماهینی؛ بازیکن فوتبال
• ۱۳۶۶ - امیر تتلو؛ خواننده
• ۱۳۷۱ - علیرضا بیرانوند؛ دروازه بان
• ۱۳۷۲ - سامان قدوس؛ بازیکن فوتبال

معنی کلمه شهریور در دانشنامه آزاد فارسی

از ریشۀ اَوِستایی خْشَثْرَه وَئیریَه، به معنیِ فرمانروایی شایسته باور یا آرمان شهریاری. شهریور، ایزد فرّ و اقتدار خداوندی در جهانی مینوی، پاسبان فلزات در جهان مادی و از اَمشاسِپَندانِ آیین زَردُشتی است. در تقویم اَوِستایی، روز چهارم هر ماه و نیز ماه ششم هر سال شمسی، شهریور نامیده می شود.

معنی کلمه شهریور در دانشنامه اسلامی

[ویکی شیعه] ۱۳۶۰- انفجار دفتر نخست وزیری ایران به دست منافقین و شهادت محمد جواد باهنر و محمدعلی رجایی
[ویکی شیعه] شهریور (ماه). شهریور ششمین ماه از سال خورشیدی (شمسی) است که در تقویم کنونی ایران ۳۱ روز دارد.
۱۳۸۱ ش - درگذشت سید محمدعلی موحد ابطحی (۱۲ رجب ۱۴۳۳ه.ق)
۱۳۵۹ ش. آغاز جنگ هشت ساله عراق به رهبری حزب بعث علیه جمهوری اسلامی ایران (۱۲ ذی القعده ۱۴۰۰ق)

معنی کلمه شهریور در ویکی واژه

شهریور ماه؛ یکی از هفت امشاسپندان آیین زردشتی که در رأس آن‌ها اهورامزدا قرار دارد. شهریور ممکن است تصحیف شده اصطلاح کهن‌تر شایوار باشد.

جملاتی از کاربرد کلمه شهریور

تا چو شهریور درآید بازگردد عندلیب تا چو فروردین درآید پشت بنماید غراب
سید علی خامنه‌ای در ۱۶ شهریور ۱۳۸۹.
نخستین تک آهنگ از این آلبوم تحت عنوان بزن ساز در شهریور ۱۳۹۷ منتشر شد.
الا تا که دی پیش بهمن بود چو مهر از پس ماه شهریورست
ای تنت را ز نیکویی زیور شهره روزیست روز شهریور
شهریارا خرمی کن کاول شهریور است با دلارامی که با هر شادئی اندر خور است
شهریاری همچنان ، شهریور نو صد هزار بخت نیک و دولت باقی و ملک جاودان
چو شهریورت باد پیروزگر بنام بزرگی و فر و هنر
نه بقائیست به اسفند مه و بهمن نه ثباتی است به شهریور و فروردین
آبان و آذر و شهریور و مهر دی و اسفند و بهمن گشت داخل
آب‌انبار سلماسی مربوط به دوره پهلوی اول است و در شهر قم، خیابان ارم، کوچه سلماسی واقع شده است. این اثر در تاریخ ۱۶ شهریور ۱۳۸۳ با شمارهٔ ثبت ۱۱۰۹۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
شهریورماه، این ماه را از بهر آن شهریور خوانند که ریو دخل بود یعنی دخل پادشاهان درین ماه باشد، و درین ماه برزگران را دادن خراج آسان تر باشد، و آفتاب درین ماه در سنبله باشد و آخر تابستان بود،
شهریور روز، شاد باش‌.