شناخت

که مدح و وصف به قدر شناخت باید کرد ترا چنان‌که تویی خود شناختن نتوان

بیش و کم دیده است و باخته ای واقفی نیک و بد شناخته ای

قدر نقد عمر را نشناختم حسرتا!کین نقد را در باختم

دوستان دور، قدر خدمتم بشناختند زان که عمر خدمتم را ساعت آخر نبود

اگر گویی شناختم، گویند چون شناختی کسی را که چونی بر وی روا نه؟ و اگر گویی به هستی خود او را شناختم گویند نیست هست را چون شناسد؟ العجزُ عَن درکِ الادراکِ اِدراک. پروانهٔ مختصر دیدهٔ آفتاب کی تواند دید؟ ای صدهزار جان مقدس فدای خاک نعلین آن درویش باد. بشنو تا خود چه می‌گوید. در میدان مردان میا که آنجا خون روان است.

خرمن اعزاز کل درباخت او قیمت این سرّ دل بشناخت او

این طرفه‌تر آنکه هرکه حق را بشناخت مؤمنشد و خلق کافرش میخوانند

سه لشکر چنان شد ز ایرانیان که سر باز نشناختند از میان

ز بوی خلق تو اطراف گوزگانان را همی شناخت ندانم ز دست عنبر سای

همه را گر هوس از تو است مرا عشق از تو است چه کنم طفلی و نشناخته ای، عشق و هوس