شمس

معنی کلمه شمس در لغت نامه دهخدا

شمس. [ ش َ ] ( ع مص ) آفتابناک شدن روز. ( از اقرب الموارد ) ( ناظم الاطباء ) ( منتهی الارب ) ( آنندراج ). با آفتاب شدن روز. ( تاج المصادر بیهقی ) ( المصادر زوزنی ). || دشمنی برآوردن کسی را: شمس له. ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ) ( از اقرب الموارد ).
شمس. [ ش َ م َ ] ( ع مص ) آفتابناک شدن روز. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ). رجوع به شَمس شود.
شمس. [ ش ُ ] ( ع ص ، اِ ) ج ِ شامِس. ( ناظم الاطباء ). || ج ِ شموس. ( از اقرب الموارد ). رجوع به شامس و شموس شود.
شمس. [ ش ُ م ُ ] ( ع ص ، اِ ) ج ِ شَموس. ( منتهی الارب ) ( از اقرب الموارد ) ( ناظم الاطباء ). رجوع به شموس شود.
شمس. [ ش َ ] ( ع اِ ) نوعی از گلوبند. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( از اقرب الموارد ) ( ناظم الاطباء ). نوعی از گردن بند. ( از اقرب الموارد ). || نوعی از شانه. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ) ( آنندراج ) ( از اقرب الموارد ). || ( اصطلاح کیمیا ) کنایه از ذهب و طلا. ( از مفاتیح ) ( ناظم الاطباء ). ( اصطلاح اکسیریان ) ذهب. طلا. زر، همانگونه که ماه نقره را گویند. ( یادداشت مؤلف ). ( اصطلاح اکسیریان ) ذهب است. ( تحفه حکیم مؤمن ). || درعلم احکام نجوم ، رب روز یکشنبه باشد. ( یادداشت مؤلف ). || ( اصطلاح تصوف ) عبارت است از نور یعنی حق سبحانه. ( از کشاف اصطلاحات الفنون ) :
شمس در خارج اگرچه هست فرد
مثل او هم میتوان تصویر کرد
لیک شمسی که از او شد هست اثیر
نَبْودش در ذهن و در خارج نظیر
در تصور ذات او را گنج کو
تا درآید در تصور مثل او.مولوی.|| ( اصطلاح عرفان ) کنایه از روح است زیرا که روح در بدن به منزله آفتاب است و ماه به منزله ماهتاب ؛ از این سبب گفته اند که این نور روح است. ( از کشاف اصطلاحات الفنون ).
شمس. [ ش َ ] ( ع اِ ) آفتاب. مؤنث است. ج ، شموس : کأنّهم جعلوا کل ناحیة منها شمسا. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ) ( آنندراج ). آفتاب و آن مؤنث است و مصغرش شُمیسه است. ( از اقرب الموارد ). ستاره تابان درخشان روز است. ( از تعریفات جرجانی ). آفتاب. ( ترجمان القرآن ص 63 ). خورشید. ( مهذب الاسماء ). ام انوار السماء. ام سمامه. ام النجوم. بنت السماء. ( مرصع ). هور. خور. خورشید. مهر. شارق. شرق. آفتاب. شید. ذکاء. ذکا. بیضا. بوح. یوخ. لوح. جاریة. آف. چشمه. شیر. غزاله. لیو. عجوز. مهات. الاهة. بتیراء. اختران شاه. ابوقابوس. ارنه. ملک النجوم. پادشاه ستارگان. کالملک. قندیل ستاره ها. سلطان آسمان. و آن در فلک چهارم و خانه برج اسد است و شرف آن در نوزدهمین درجه حمل است. ( یادداشت مؤلف ) :

معنی کلمه شمس در فرهنگ معین

(شَ ) [ ع . ] (اِ. ) آفتاب ، خورشید.

معنی کلمه شمس در فرهنگ عمید

۱. آفتاب، خورشید.
۲. نود ویکمین سورۀ قرآن کریم، مکی، دارای ۱۵ آیه، ناقۀ صالح.

معنی کلمه شمس در فرهنگ فارسی

شمس قیس شمس الدین محمد بن قیس
آفتاب، خورشید، شموس جمع
( اسم ) آفتاب خورشید جمع : شموس .
نوعی از گلو بند یا نوعی از شانه

معنی کلمه شمس در فرهنگ اسم ها

اسم: شمس (پسر) (عربی) (تاریخی و کهن، مذهبی و قرآنی، کهکشانی) (تلفظ: šams) (فارسی: شمس) (انگلیسی: shams)
معنی: خورشید، آفتاب، نام نود و یکمین سوره در قرآن کریم، ( اَعلام ) ) سوره ی نود و یکم از قرآن کریم دارای پانزده آیه، ) شمس تبریزی: ( شمس الدین محمّدابن علی ) [حدود، حدود قمری] صوفی و عارف ایرانی، که دیدارش در مولوی [ هجری] تأثیر شگرفی داشت و مولوی دیوان شمس را به نام او سروده است، ) شمس فخری: [قرن هجری] دایرة المعارف نویس و ادیب ایرانی، مؤلف معیار جمالی، ) شمس قیس رازی: ( شمس الدین محمّدابن قیس [زنده در هجری]، ادیب ایرانی، که از هجری در شیراز می زیست، مؤلف المعجم فی معاییر اشعارالعجم، درباره ی شعر فارسی، ) شمس مغربی ( محمّد شیرین ) [قرن و هجری]، عارف و شاعر ایرانی از مردم تبریز، مؤلف کتابهایی در عرفان، نام بتی در قدیم، نام سوره ای در قرآن کریم

معنی کلمه شمس در دانشنامه اسلامی

[ویکی الکتاب] معنی شَّمْسَ: خورشید
معنی دَلُوکَ: ظهر - غروب (در مجمع البیان گفته "دلوک" به معنای زوال آفتاب و رسیدن به حد ظهر است . مبرد گفته : دلوک شمس به معنای اول ظهر تا غروب است ، بعضی دیگر گفتهاند : دلوک شمس به معنای غروب آفتاب است و اصل کلمه از دلک است که به معنای مالیدن است ، و اگر ظهر را دل...
معنی عَرَضَ: هر چیز غیر ثابت - زودگذر (در جمله "عرض الحیاة الدنیا "شؤون ناپایدار زندگی دنیا منظور است، و مراد از "عرض هذا الادنی " نیز لذائذ زندگی دنیا و نعمتهای زودگذر آن است ، و اگر به اشاره مذکر "هذا "به آن اشاره فرموده و حال آنکه جا داشت با ضمیر مؤنث "هذه "به...
تکرار در قرآن: ۳۳(بار)
[ویکی فقه] شمس (ابهام زدایی). شمس ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • سوره شمس، نود و یکمین سوره قرآن کریم• شمس و قمر، سیاره مخصوص در مرکز منظومه شمسی
...

معنی کلمه شمس در ویکی واژه

آفتاب، خورشید. واژه شمع فارسی که در برخی زبان‌ها و گویش‌های ایرانی شم تلفظ می‌گردد بن‌مایه شمس یا نورافشانی است.

جملاتی از کاربرد کلمه شمس

آیت و اللیل بر خواند همی شمس الضحاش تا نقاب از آیت وَالْفَجر بردارد همی
همچنین عشق شمس دین را شیخ روز و شب مینمود پیدا شیخ
مگو نرگس بخوبی چشم باغست که گر چشمست او حنبه چراغست
بغمزه می رباید دل بابرو می ستاند جان چه چشمست آن چه ابرو کشته آن چشم و ابرویم
پای خود بر چرخ تا ننهی تو از عزت از آنک در رکابِ صدرِ شمس الدین دویدستی دلا
تهیه‌کننده (به همراه حسن هندی) فیلم کوتاه ریست به کارگردان علی شمس ۱۳۸۹
شمس دولت ، زین ملت کهف امت ، شه طغان آنکه نیکو همت او گشت از بدها بری
الله وردی میرزا فرمانفرمائیان پسر عبدالحسین میرزا فرمانفرما بود که در سال ۱۲۸۲ هجری شمسی به دنیا آمد.
خداوند شمس دین را در دو عالم به ملک و بخت او همتا تو دیدی
یا بود منکسف از عقده یکی پاره ز شمس یا شود متصل روز یکی گوشه ز شب
نشست احمد بر آن برق قمر سم چو جرم شمس بر چرخ چهارم
سیم دیو خشمست با دار و برد که او مرد بی نام و بدکام کرد