شغال

و گفت: دنیا جایگاه اشغال است و پیوسته بنده میان مشغولی و بیم است تا برچه قرار گیرد؟ اماء بهشت و اما دوزخ.

الخمر و من‌الزق ینادیک تعال واقطع لوصالنا جمیع‌الاشغال

بو یزید ازینجا گفت: چهل سالست تا من با خلق سخن نگفته‌ام، هر چه گفته‌ام با حق گفته‌ام، هر چه شنیده‌ام از حق شنیده‌ام. و یقال: جَعَلَکُمْ مُلُوکاً لم یحوجکم الی امثالکم، و لم یحجبکم عن نفسه بأشغالکم، و سهّل سبیلکم الیه فی عموم احوالکم. وَ آتاکُمْ ما لَمْ یُؤْتِ أَحَداً مِنَ الْعالَمِینَ اتاکم قلوبا سلیمة من الغلّ و الغش و اعطاکم سیاسة النبوة و آداب الملک.

بتو آراسته همه آفاق بتو پیراسته همه اشغال

چو شیر شرزه در آید چه جای تعریفست ز گرگ پیر و شغال ضعیف و روبه شل

با خرد گفتم چه باشد انفعال آدمی سوی‌دنیا دید وگفت‌: اشغال اسباب خری

ازین مشت شغال باغ ویران شدستم اندرین عالم هراسان

سفله ای می خواست عذر عارفی کز آمدن سوی تو مانع مرا اشغال گوناگون بود

لفظ تو روان بر نعم است از همه الفاظ شغل تو همه بر کرم است از همه اشغال

دوران خود سپرده بفرمان او فلک اشغال خویش داده بتوقیع او جهان