شب
معنی کلمه شب در لغت نامه دهخدا

شب

معنی کلمه شب در لغت نامه دهخدا

شب. [ ش َ ] ( اِ، ق ) مدت فاصله از غروب آفتاب تا طلوع صبح صادق. ( از فرهنگ نظام ). لیل. ( برهان قاطع ) ( بهار عجم ) ( آنندراج ). قرار داشتن قسمتی ازکره زمین است در تاریکی سایه زمین وقتی که آفتاب زیر افق پنهان باشد. ( از التفهیم ). مقابل روز. مدت زمانی که شعاع آفتاب بجانبی از زمین که پشت به آفتاب دارد نرسد و بسبب واقع شدن در سایه خود تیرگی بر آن قسمت زمین مستولی باشد. نیمی از 24 ساعت که زمین حرکت وضعی کند و این نیم در حدود خط استوا برابر است ومتعادل و هرچه از خط استوا دورتر شویم تعادل کمتر خواهد بود تا آنجا که در قطبین بتفاوت شش ماه شب و شش ماه روز باشد مگر در دو اعتدال خریفی و ربیعی. بر مدتی اطلاق میشود که از تاریک شدن هوا تا روشن شدن است و عموماً از قریب نیم ساعت بعد از غروب است تا قریب نیم ساعت بعد از صبح صادق. ( از فرهنگ نظام ). در علم هیئت مدت بودن آفتاب در تحت الارض که از غروب آفتاب تا طلوع آن است. ( فرهنگ نظام ). عبرانیان در قدیم الایام ساعات روز را از غروب آفتاب تا غروب آفتاب دیگر محسوب میداشتند و بدین لحاظ شب قبل از روز اتفاق می افتاد. عبرانیان ساعات روز را 12 ساعت و شب را نیز 12 ساعت قرار میدادند.. ( قاموس کتاب مقدس ) :
روزم از دردش چون نیم شب است
شبم از یادش چون شاوغرا.ابوالعباس.شب زمستان بود کپی سرد یافت
کرمک شب تاب ناگاهی بتافت.رودکی.به چشمت اندر بالار ننگری تو بروز
به شب بچشم کسان اندرون ببینی کاه.رودکی.و آن شب تیره کان ستاره برفت
و آمد از آسمان بگوش تراک.خسروی.چو از مشرق او سوی مغرب رسد
ز مشرق شب تیره سر برکشد.فردوسی.برخساره چون روز و گیسو چو شب
همی در ببارید گفتی ز لب.فردوسی.سپیده دم که هوا بردرید پرده ٔشب
برآمد از سر که روز با ردای قصب.فرخی.چنان سیاه شب و اندکی سپید بر او
چو زنگئی که بخنده گشاده باشد لب.فرخی.چو شب رفت و بردشت پستی گرفت
هوا چون مغ آتش پرستی گرفت.عنصری.ز میغ و نزم که بد روز روشن از مه تیر
چنان نمود که تاری شب از مه آبان.عنصری.شب از حمله روز گردد ستوه
شود پر زاغش چو پر خروه.عنصری.

معنی کلمه شب در فرهنگ معین

(شَ ) [ په . ] (اِ. ) زمانِ بین غروب خورشید تا سپیده دم . ، ~ قدر شبی در ماه مبارک رمضان که در آن قرآن بر پیامبر (ص ) نازل شد. تاریخ دقیق آن معلوم نیست لذا شب های هفدهم ، نوزدهم ، بیست ویکم ، بیست و سوم و بیست و هفتم را شب قدر دانسته اند، لیلة القدر. ، ~
(شَ بّ ) [ ع . ] (اِ. ) نوعی از زاج که بیشتر در یمن به دست آید، شب یمانی ، زاج سفید.

معنی کلمه شب در فرهنگ عمید

نوعی زاج که بیشتر در یمن به دست می آید، زمه، زاج سفید، شب یمانی.
از غروب تا طلوع آفتاب که هوا تاریک است، فاصلۀ میان غروب خورشید تا سپیدۀ صبح: همی راند چون باد لشکر به راه / به رخشنده روز و شبان سیاه (فردوسی: ۸/۲۱۴ ).
* شب برات: شب پانزدهم شعبان، شب چک.
* شب چک: [قدیمی] = * شب برات: چراغان در شب چک آنچنان شد / که گیتی رشک هفتم آسمان شد (رودکی: ۵۴۷ ).
* شب چله : شب اول دی ماه، درازترین شب سال شمسی، شب یلدا.
* شب دیجور: شب دراز و بسیارتاریک.
* شب فرخ: (موسیقی ) [قدیمی]
۱. از الحان سی گانۀ باربد: چو یارش رای فرخ روز گشتی / زمانه فرخ و فیروز گشتی (نظامی۱۴: ۱۸۱ ).
۲. از الحان قدیم ایرانی.
* شب قدر: شب نزول قرآن بر پیامبر که یکی از شب های نوزدهم، بیست ویکم، بیست وسوم، یا ب بیست وهفتم رمضان است، لیلةالقدر.

معنی کلمه شب در فرهنگ فارسی

ازغروب تا لوع آفتاب که هواتاریک است، زمه، زاج سفید، نوعی اززاج که بیشتردریمن است
( اسم ) نوعی از زاج که بیشتر در یمن به دست آید شب یمانی زاج سفید .
اسم نوعی از عنکبوت سمی است

معنی کلمه شب در دانشنامه عمومی

شَب ( در مقابل روز ) به معنای فاصلهٔ میان غروب تا طلوع خورشید است. از دیدگاه نجومی، نیمی از سطح هر سیاره در منظومه شمسی که رو به خورشید قرار دارد روز روشن نیمه دیگر آن شب است.
واژهٔ شب، ممکن است به معنای شبانه روز نیز به کار رود. یک شبانه روز برابر بیست و چهار ساعت است.
• پس /پیش پریشب ( ۳ شب گذشته )
• پریشب ( ۲ شب گذشته )
• دیشب ( ۱ شب گذشته )
• امشب ( شب فعلی )
• فرداشب ( ۱ شب آینده )
• پس فرداشب ( ۲ شب آینده )
• پسین /پسان فرداشب ( ۳ شب آینده )
پدیده شب در اندیشه ها، مبتنی بر شعر و نثر، در چهار بحث کلی بررسی و تحلیل شده است. در قسمت اول با عنوان «شب و متعلّقات آن» با طرح مشخصه هایی همچون «نسبت شب به روز»، «سحرگاه»، «خواب»، «نگرانی از طارق اللّیل» و «دعوت به شب زنده داری» گفته اند که مولانا از تجلّیِ معشوق ازلی در شب و سحرگاه، شاد و از طارق اللیل که از دیدن آن تجلّی فرد را محروم می کند، نگران است و به خوابِ اصحاب کهف معتقد است. مواردی با عنوان «ویژگی های شب» و با ذکر مؤلّفه هایی چون «برتری شب بر روز»، «خلوص شب»، «شب، خلوتِ توحید»، «شب، تجلّی گاه حق» و . . . بیان شده است که شب به دور از شائبه ریا و با تأمّل دادن در نقصِ بشری، عارف را به توحیدِ راستین می رساند. در بخش پایانی با مشخصه «معانیِ شب» به ذکر معانیِ عرفانی و تأویلی عارف و عاشق از شب پرداخته اند؛ مانندِ استغراق روحانی، بُرقعِ غیبی، ستّاریِ مرد کامل و نیز شب های قدر و معراج را با عنوان «شب های خاص» که در آن روح عارفِ راستین به وصال حقیقی معشوق می رسد، یاد کرده اند.
شب (آلبوم هولی کول). «شب» آلبومی از هنرمند اهل کانادا هولی کول است که در ۳۱ ژوئیه ۲۰۱۲  ( ۲۰۱۲ - 07 - ۳۱ ) منتشر شد.
شب (ترانه). «شب» ( فرانسوی: Nuit ) تک آهنگی از گروه سه نفرهٔ فردریکس گلدمن جونز است که در سال ۱۹۹۱ میلادی منتشر شد.
این ترانه از آلبومی به نام «فردریکس گلدمن جونز» است و به لحاظ فروش در کشور فرانسه، موفق بود.
گلدمن اظهار داشت که نوشتن این ترانه تنها چند ساعت وقت گرفت و الهام بخش آن پیتر گرین بود. اشعار متن ترانه به دو زبان فرانسوی و انگلیسی ( نوشته شده توسط مایکل جونز و اجرا توسط کارول فردریکس ) است.
شب (فیلم ۱۹۶۱). شب ( به ایتالیایی: La Notte ) فیلم ایتالیایی به گونهٔ درام به کارگردانی میکل آنجلو آنتونیونی و بازی مارچلو ماسترویانی، ژن مورو و مونیکا ویتی است. این فیلم که در میلان فیلمبرداری شده در مورد روزی در زندگی زوجی ناکام و رابطهٔ روبه زوالشان است. شب در یازدهمین جشنواره بین المللی فیلم برلین برندهٔ جایزهٔ خرس طلایی و نیز برندهٔ جایزهٔ دیوید دی دوناتلو برای بهترین کارگردان شد. شب فیلم میانی در سه گانهای از آنتونیونی است که با ماجرا شروع و با کسوف تمام می شود.
شب (فیلم ۲۰۱۷). شب ( به هندی: Shab ) فیلمی محصول سال ۲۰۱۷ و به کارگردانی اونیر است. در این فیلم بازیگرانی همچون راوینا تاندون، آرپیتا پال، آشیش بیشت، گاراو ناندا، سیمون فرنی، راج سوری و سانجای سوری ایفای نقش کرده اند.
شب (فیلم ۲۰۲۰). شب ( انگلیسی: Notturno ) یک فیلم مستند به کارگردانی جانفرانکو رزی است. این فیلم برای اولین بار در بخش اصلی هفتاد و هفتمین دوره جشنواره بین المللی فیلم ونیز به نمایش درآمد.
شب (فیلم ۱۹۹۲). شب ( عربی: اللیل ) یک فیلم به کارگردانی محمد ملص است که در سال ۱۹۹۲ منتشر شد. این فیلم در مورد ستیز عرب ها و اسرائیل است.
شب (میکل آنژ). شب ( به ایتالیایی: Notte ) ، تندیسی مرمرین از میکل آنژ است که بین سال های ۱۵۲۶ تا ۱۵۳۱ ساخته شده است. این مجسمه بخشی از تزئینات داخلی ظروف خانه جدید سن لورنزو در فلورانس است.
شب یک بخش از تمثیل چهارگانهٔ اوقات شبانه روز است که سمت چپ تابوت سنگی جولیانو مدیچی ( دوک نمور ) قرار گرفته است.
شب (نقاشی). شب ( به آلمانی: Die Nacht ) ، نقاشی رنگ روغنی از ماکس بکمان است. این نقاشی بین سال های ۱۹۱۸ تا ۱۹۱۹ کشیده شد و از نمادهای جنبش عینیت نو پس از جنگ جهانی اول به شمار می آید.
این نقاشی اکنون در مجموعهٔ هنر نوردراین - وستفالن ( Kunstsammlung Nordrhein - Westfalen ) دوسلدورف نگهداری می شود.
شب (کتاب). شب معروفترین کتاب الی ویزل است. نویسنده در این کتاب خاطرات مستقیم خود از دوران هولناک اردوگاه های نازی را بیان می کند.
این کتاب را خانم نینا استوار به فارسی برگردانده است که به کوشش بنیاد جامعه دانشوران در ایالات متحده به چاپ رسیده است.
• ادبیات هولوکاست
• سیگتو مرمتسیه
• کتاب های ۱۹۵۵ ( میلادی )
• کتاب های ۱۹۵۸ ( میلادی )
• کتاب های ۱۹۶۰ ( میلادی )
• کتاب های الی ویزل
• کتاب های غیرداستانی ۱۹۶۰ ( میلادی )
• حساب های شخصی هولوکاست
• مقاله های بدون منبع
• همه مقاله های بدون منبع
معنی کلمه شب در فرهنگ معین
معنی کلمه شب در فرهنگ عمید

معنی کلمه شب در دانشنامه آزاد فارسی

شِب (Cheb)
شِب
(به آلمانی: اِگِر) شهر صنعتی در غرب بوهم، در جمهوری چک، کنار رود اوهرژه نزدیک مرز آلمان. در ۱۴۵ کیلومتری غرب پراگ واقع شده و جمعیت آن ۳۱,۸۰۰ نفر است (۱۹۹۱). صنایع نساجی دارد. دارای کلیسایی از قرن ۱۳ م است و قبلاً قلعه ای مهم و استراتژیک بود. قلعه شِب را فردریک (اول) بارباروسا، امپراتور مقدس روم در قرن ۱۲ م در محل دژی اسلاو بنا کرد. در جنگ سی ساله، آلبرشت فون والنشتاین، ژنرال آلمانی در این شهر به قتل رسید (۱۶۳۴). پیش از جنگ جهانی دوم، مرکز جنبش آلمانی زودتن بود.

معنی کلمه شب در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] شب زمان بین غروب آفتاب تا طلوع فجر صادق و مقابل روز هست؛ و از احکام آن در بابهای زیادی نظیر طهارت، صلات، صوم، اعتکاف، حج، جهاد، نکاح، صید و ذباحه و اطعمه و اشربه سخن گفته اند.
شب که در لغت عرب از آن به «لیل» تعبیر می شود، هرچند در لغت بر مدت زمان بین غروب آفتاب و طلوع آن اطلاق شده هست.
معنای شب در شرع
مراد از شب در شرع مقدس و نزد معروف و مشهور فقها مدت زمان بین غروب خورشید (ناپدید شدن قرص آن یا زوال حمره مشرقیه بنابر اختلاف اقوال) و طلوع فجر صادق (آغاز وقت نماز صبح) است. برخی معاصران، شب را- جز در موارد استثنا شده، مانند روزه- همان معنای لغوی دانسته اند.
ارتباط بین شب و عبادات
شب، ظرف زمانی برای انجام دادن عباداتی همچون نمازهای واجب مغرب و عشا، نافله های شبانه، نماز وحشت ، بیتوته در منی و نزد همسر، قرار داده شده است؛ چنان که شبهای خاصی موضوع تشریع عباداتی مستحب؛ اعم از نماز و دعا و غیر آن قرار گرفته است، مانند شبهای ماه رمضان، شبهای قدر، جمعه، غدیر، عرفه، عید فطر و قربان، مبعث و ... .
احکام مربوط به شب
...

معنی کلمه شب در ویکی واژه

مقابل روز، مدت فاصله از غروب آفتاب تا طلوع صبح، زمان بین غروب خورشید تا سپیده دم. قرار داشتن قسمتی از کره زمین است در تاریکی سایه زمين وقتی که آفتاب زیر افق پنهان باشد.
نوعی از زاج که بیشتر در یمن به دست آید؛ شب یمانی، زاج سفید.

جملاتی از کاربرد کلمه شب

نه دست که گیرم شکنی از مویت نه پای که بگذرم شبی در کویت
شبی که نرگسی از دیده مسیح شگفت در او که عرش الهیست کشت نرگس دان
در شب وصل رخ آن بت مهوش کافیست شمعها خوش نبود زانکه مکرر شد شمع
گفت والله نیست یا وجه العرب در همه ملکم وجوه قوت شب
پر گره رو چو شب از انجم چند بی گره شو چو دم صبح و بخند