سپه

معنی کلمه سپه در لغت نامه دهخدا

سپه. [ س ِ پ َه ْ ] ( اِ ) مخفف سپاه.( حاشیه برهان قاطع چ معین ) ( آنندراج ) :
رسیدند زی شهر چندان فراز
سپه چشمه زد در نشیب و فراز.رودکی.بفرمود پس تا سپه گرد کرد
ز ترکان سواران روز نبرد.فردوسی.سپه را ز بسیاری اندازه نیست
بر این دشت یک مرد را کاره نیست.فردوسی.همانگه سپه اندرآمد بجنگ
سپه همچو دریا و دریا چو گنگ.عنصری.سپه کشیده چه از تازی و چه از بلغار
چه از برانه و از اوزکند و از فاراب.عنصری.چون سپه را بسوی دشت برون برده بُوَد
گرد لشکر صدوشش میل سراپرده بُوَد.منوچهری.چه سخن گویم من با سپه دیوان
نه مرا داد خداوند سلیمانی.ناصرخسرو.من بمثل در سپه دین حق
حیدرم ار تو به مثل عنتری.ناصرخسرو ( دیوان چ تقی زاده ص 412 ).چو نسیم زلفش آید، علم صبا نجنبد
چو فروغ رویش آید سپه سحر نیابد.خاقانی.چون کنی دوستی دلیر درآی
که جبان را سرِ سپه نکنند.خاقانی.شهر و سپه را چو شوی نیکخواه
نیک تو خواهد همه شهر و سپاه.نظامی.ساز و برگ از سپه گرفتی باز
تا سپه را نه برگ ماند و نه ساز.نظامی.صد سپه هر لحظه گر ظاهر شود
بر هم اندازم به استظهار تو.عطار.بسا کس که روز آیت صلح خواند
چو شب شد سپه بر سرِ خفته راند.سعدی.رجوع به اسپهبدشود.
سپه. [ س َ پ ِ ] ( اِخ ) از مَحال سیستان بوده است. ( ذیل تاریخ سیستان ص 25 چ بهار ). این کلمه در جای دیگر سفه ضبط شده است و از رساتیق سیستان است. ( تاریخ سیستان ص 296 ) : و حد شرق اقصا کشمیر است تا بلب دریاء محیط و از سوی غرب زآن سوی سپه. ( تاریخ سیستان ص 25 ).

معنی کلمه سپه در فرهنگ معین

(س پَ ) (اِ. ) سپاه .

معنی کلمه سپه در فرهنگ عمید

= سپاه

معنی کلمه سپه در فرهنگ فارسی

سپاه
( اسم ) ۱ - واحدی از لشکریان ( قدیم ) لشکر قشون جیش . ۲ - واحدی نظامی شامل چند ( و معمولا سه ) لشکر هر ارتش شامل چند سپاه است .
از محال سیستان بوده است این کلمه در جای دیگر سفه ضبط شده است و از رساتیق سیستان است

معنی کلمه سپه در ویکی واژه

مخفف سپاه. لشکر، ارتش. جز از جنگ و پیکار چاره ندید/ خروش از میان سپه برکشید «فردوسی»

جملاتی از کاربرد کلمه سپه

نهان سپهر آنچه گفتی ز پیش ز گفتار او کم نبودی نه بیش
سپهبد چنین گفت با مهتران که اینست پیکار جنگ‌آوران
سیه باد روی سپهر کبود که با کینه جفت است و با مهر طاق
از آفتاب سپهرم نبود خالی چشم وز آفتاب زمینم بماند دیده پر آب
تو ایدر بمان تا سپهدار طوس ببندد برین کار بر پیل کوس
توایدر شب و روز بیدار باش سپه را ز دشمن نگهدار باش
مهر چندان که بر سپهر نمود به هوادار خویش مهر نمود
قدر تو همسر سپهر بود رای تو همره قدر باشد
چو آمد سپه نزد آن سرفراز بدیدند او را به جای نماز
از مجموعه عظیم ارگ تا سال ۱۳۴۰ خورشیدی، تنها عمارت نظمیه، خانه سپهدار و برج شیشه باقی‌مانده بود. این مجموعه به سبب اهمیت تاریخی و فرهنگی، توسط سازمان میراث فرهنگی در سال ۱۳۵۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
این محله از سمت غرب به خیابان مدرس (سپه)، از شمال به خیابان نواب صفوی (رشید یاسمی)، از سمت جنوب غربی به خیابان شهید مطهری (چهل متری)، از سمت شرق به خیابان دکتر علی شریعتی (پهلوی)، از سمت جنوب به میدان شهید گمنام (شهناز)، از سمت شمال شرق به میدان وزیری و از سمت شمال غربی به سه راه نواب محدود می‌شود.
والا عمید دولت و دین ای که بر سپهر در بندگیِّ خانه ی تو تیر می رود
اسپهبدی همچنین اجرای برنامهٔ همیشه خونه در شبکه آموزش در کنار فرهاد جم را بر عهده داشته است.