سجده
معنی کلمه سجده در لغت نامه دهخدا

سجده

معنی کلمه سجده در لغت نامه دهخدا

( سجدة ) سجدة. [ س َ / س ِ دَ ] ( ع مص ) سر بر زمین نهادن. ( منتهی الارب ). پیشانی بر زمین نهادن. ( مهذب الاسماء ) :
سر از سجده برداری و این شراب
کشی یاد فرخنده رخ مهتری.منوچهری.سر بر زمین بسجده نهاده ست بی رکوع
آن کو نه ز اوصیا بسوی انبیا شده ست.ناصرخسرو.از پی سجده رخ تو چنان
عابدان در نماز میغلطم.خاقانی.بناف قبه عالم بصلب قائم کوه
به پشت راکع چرخ و بسجده مهتاب.خاقانی.آنجا که دست ماست درو حلقه زآن ماست
وآنجا که پای اوست سر و سجده زآن ِ ماست.خاقانی.گوش در آن نامه تحیت رسان
دیده در آن سجده تحیات خوان.نظامی.کز برای من بدش سجده ملک
وز پی من رفت بر هفتم فلک.مولوی.- سجده ٔسهو ؛ آن دو سجده است که در موارد ذیل باید بجای آورد:
اول آنکه نمازگزار در بین نماز سهواً حرف بزند.
دوم جائی که نباید در نماز سلام دهد.
سوم آنکه یک سجده را فراموش کند.
چهارم آنکه تشهد را فراموش کند.
پنجم آنکه در نماز چهار
رکعتی بعد از سجده دوم شک کند، بلکه احتیاطاً برای هر چیزی که در نماز اشتباهاً کم یا زیاد کند سجده سهو نمایند. و کیفیت سجده سهو چنانست که بعد از سلام نماز فوراً نیت سجده سهو کند و پیشانی رابه چیزی که سجده بر آن صحیح است بگذارد و بگوید بسم اﷲ و باﷲ و صلی اﷲ علی محمد و آله ، و ذکرهایی بطریق دیگر روایت شده است. رجوع به رسائل عملیه و کتب فقها شود :
گر سهو شود بسجده راهم
در سجده سهو عذر خواهم.نظامی.- سجده شکر ؛ پیشانی بخاک نهادن شکر را. سجده کردن بشکر نعمتی که رسیده است :
بود عقد کابین او اینکه تو
کنی سجده شکر چون شاکری.منوچهری.چون کسری این مثال بدین اشباع فرمود برزویه سجده شکر گذارد. ( کلیله و دمنه ).
|| فروتنی نمودن. || راست ایستادن. و از لغات اضداد است. ( منتهی الارب ).
سجدة. [ س َ دَ ] ( اِخ ) نام سوره ای از قرآن است و آن سی آیه است. پس از لقمان و پیش از احزاب. || و نیز سجده نام دیگر سوره «فصلت » چهل و یکمین سوره ، پس از مؤمن و پیش از شوری است.

معنی کلمه سجده در فرهنگ معین

(سَ دَ یا دِ ) [ ع . سجدة ] (مص ل . ) پیشانی بر زمین نهادن هنگام نماز.

معنی کلمه سجده در فرهنگ عمید

۱. از ارکان نماز که به صورت گذاشتن هفت عضو (پیشانی، کف دو دست، سر دو زانو، و شصت هر دوپا ) بر روی زمین و خواندن ذکر مخصوص به جا آورده می شود.
۲. (اسم مصدر ) پیشانی بر زمین گذاشتن برای عبادت یا اظهار فروتنی.
۳. (اسم ) سی ودومین سورۀ قرآن کریم، مکی، دارای ۳۰ آیه.

معنی کلمه سجده در فرهنگ فارسی

سوره سی و دوم از قر آن مجید مکیه دارای ۳٠ آیه .
پیشانی برزمین گذاشتن برای عبادت وفروتنی
( مصدر ) ۱ - نهادن نماز گزار و هفت عضو خود ( پیشانی کف دو دست دو سر زانو دو شست پا ) را بر زمین با شرایط مخصوص و خواندن ذکرهای لازم . ۲ - عمل مذکور را انجام دادن به عنوان تعظیم پادشاه یا امیر ۳ - ( اسم ) اجرای عمل فوق . یا سجده سهو. دو سجده است که در پایان نماز بجا آرند به خاطر جزوی از اجزای نماز که در جای خود ادا نشده و قضا گردیده یا برای گفتار از روی سهو یا سلام در غیر موضع آن یا شک بین چهار و پنج و گفته اند برای هر زیاده و نقصانی که نماز را باطل نسازد و آن چنانست که پس از نماز تکبیر گوید ( استحبابا ) سپس به سجده رود و آنگاه سر بردارد و دیگر بار بسجده رود و سپس نشیند و تشهد خفیف و سلام گوید .
نام سوره از قر آن است و آن سی آیه است . پس از لقمان و پیش از احزاب . و نیز سجده نام دیگر سوره چهل و یکمین سوره پس از موئ من و پیش از شوری است .

معنی کلمه سجده در دانشنامه عمومی

سجده در واژه به معنی سر برزمین نهادن و پیشانی بر زمین نهادن و در عمل حرکتی برای قرار دادن بدن در ژست دمرو برای نشان دادن احترام یا مطیع بودن است.
در میان دین اسلام سجده مخصوص خدا و برای پرستش اوست و سجده برای غیر او جایز نیست. در اسلام سجده عبادت محسوب شده و یکی از ارکان نماز می باشد.
قرآن سجده را از زمان آدم مرسوم می داند و اسلام حقیقت آن را مخصوص خدا دانسته و سجده برای غیر خدا را به واسطه اشتباه در مصداق حقیقی می داند.

معنی کلمه سجده در دانشنامه آزاد فارسی

رجوع شود به:نماز

معنی کلمه سجده در دانشنامه اسلامی

[ویکی شیعه] سَجده، اصطلاحی برای عملی عبادی به معنای نهادن پیشانی بر زمین، نشانه خضوع فرد در مقابل خدا، که در فرهنگ اسلامی از برترین عبادات به شمار آمده است. مسلمانان در نمازهای روزانه خود واجب است در هر رکعت دو بار سجده کنند.
بنابر فقه شیعه در نماز تنها سجده بر زمین و روییدنی های آن را صحیح است؛ ولی اهل سنت سجده بر فرش و مانند آن را نیز جایز شمرده اند. در دیدگاه همه مسلمانان سجده برای غیر خدا حرام است.
سجده در لغت به معنای خضوع، خم شدن و سر فرود آوردن بوده و در اصطلاح شرعی عبارت است از نهادن پیشانی (همراه شش عضو دیگر از بدن) بر زمین.
[ویکی اهل البیت] این صفحه مدخلی از فرهنگ معارف و معاریف است
«سَجدَه» اسم مصدر «سجَدَ» و مصدر آن «سجود» می باشد و آن در لغت به معنی خضوع و تذلّل است و در شرع عبارتست از پیشانی به خاک نهادن به منظور تعظیم پروردگار.
سجده به قصد عبادت و پرستشِ مسجود، خاص خداوند است و به غیرخدا کفر است، اما به قصد تکریم و تعظیمِ صرف به غیرخدا نیز روا باشد؛ چنان که در قرآن در مورد حضرت آدم علیه السلام «وإذ قلنا للملائکة اسجدوا لآدم» و نیز در مورد حضرت یعقوب و حضرت یوسف علیهماالسلام فخرّوا له سجّداً آمده است.
سجده را نزد خداوند مکانتی عظیم و شأنی والا است و در شأن آن همین بس که خداوند خطاب به بنده اش می فرماید: «سجده کن و به من نزدیک آی». (سوره علق:19)
سجده بر دو قسم است: سجود اختیاری، چنان که در قرآن آمده: «فاسجدوا لله واعبدوا». (سوره نجم:62) و تکوینی و قهری و تسخیری: «ولله یسجد من فی السموات والارض طوعاً و کرهاً و ظلالهم بالغدوّ والآصال».(سوره رعد:15)
سجود از اجزاء واجبه نماز بوده و دو سجده در یک رکعت رکن است و حقیقت آن نهادن پیشانی است بر زمین به قصد تعظیم، در هر رکعت نماز، خواه واجب و خواه مستحب، دو سجده واجب است. اگر هر دو سجده در یک رکعت فوت شود موجب بطلان نماز، واگر یکی سهواً ترک شود، در صورتی که پیش از رکوع رکعت بعد به یادش آید در نماز تدارک کند و اگر پس از دخول در رکوع به یادش آید بعد از نماز آن را قضا کند و سپس دو سجده سهو انجام دهد.
سید مصطفی حسینی دشتی، فرهنگ «معارف و معاریف»
[ویکی فقه] سجده (ابهام زدایی). سجده ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: قرآن• سوره سجده، سی و دومین سوره قرآن کریم• آیه سجده، آیه ۵۸ سوره مریم• آیات سجده، آیات دارای سجده واجب کاربردهای دیگر• سجده، نهادن پیشانی بر زمین در حال نماز
...
[ویکی فقه] سجده (فقه). نهادن پیشانی بر زمین را سجود گویند. از احکام آن به تفصیل در باب صلات سخن گفته اند.
در هر رکعت از نمازهای واجب و مستحب، دو سجده واجب است و ترک یا زیاد کردن عمدی یکى از آن دو موجب بطلان نماز مى شود؛ لیکن ترک یا افزایش سهوی یکى از دو سجده بنابر قول مشهور، نماز را باطل نمى کند و در صورت ترک سهوى، چنانچه پیش از ورود به رکن بعدى (رکوع) متذکر شود، باید برگردد و آن را به جا آورد، و در صورت متذکر نشدن، واجب است پس از سلام نماز قضاى آن را به جا آورد.
نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۱۰، ص۱۲۷-۱۳۰.
...

معنی کلمه سجده در ویکی واژه

از سجدة عربی از مسجد از مزگت فارسی
سجدة
پیشانی بر زمین نهادن هنگام ن
سر بر خاک نهادن. خاکساری. نیایش

جملاتی از کاربرد کلمه سجده

امروزه مسلمانان گرجستان حدود ۳۰۰ مسجد را اداره می‌کنند که بیشتر آنان در اختیار مسلمانان سنی‌مذهب است، مسجدهای مهم شیعیان اکثریت آذری گرجستان عبارتند از:
آن که پیش خط و خالت چون ملک در سجده نیست باشد ابلیسی که هست از نار حرمان در عذاب
این سوره جزو ۴ سوره‌ای است که در آن آیه سجده واجب وجود دارد.
بعد از آن فرمود ای افلاکیان سجده آرید پیش آدم این زمان
زاهد به ذوق سجدهٔ محراب ابروبت در کعبه رو به قبلهٔ کویَت نماز کرد
ابلیس شخصیتی در قرآن است که در کتاب مذکور یازده مرتبه از او یاد شده‌است. عمده حضور او در قرآن مربوط به داستان آدم است که خدا به فرشتگان دستور می‌دهد در برابرش سجده کنند اما ابلیس نمی‌پذیرد؛ نتیجتاً از بهشت رانده می‌شود.
بخش‌های مستقل حرم شامل محراب‌ها، مسجدها، مناره‌ها، رواق‌ها، صحن‌ها و بست‌هاست.
سوره نجم سوره ۵۳ از قرآن است، ۶۲ آیه دارد و سوره‌ای مکی است. یکی از آیات این سوره، سجده واجب دارد. برخی گفته‌اند که این سوره اولین سوره پس از شروع دعوت آشکار پیامبر اسلام است و پس از خوانده‌شدن سوره توسط او، همهٔ مومنان و مشرکان سجده کردند. محتوای این سوره پیرامون نبوت و معاد است و دربارهٔ مباحثی مانند وحی، معراج، نهی از بت‌پرستی، و سرنوشت اقوام پیشین سخن گفته شده‌است. نامگذاری سوره به دلیل آیهٔ نخست آن است.
هم خبر ده تا که ما سجده کنیم خویشتن بر کیمیایی بر زنیم
آیات سجده پانزده آیه است که سجده در چهار آیه، واجب و در یازده آیه، مستحب است.
در نهایت خداوند انسان را خلق نمود و چهل سال به همان حال بدن او را بدون روح به حال خود گذاشت و شیطان به دفعات به نزد پیکر آدم می‌آمد و از خود می‌پرسید: «این پیکر برای چه خلق شده‌است؟ اگر خداوند به من فرمان سجده کردن در برابر این موجود را بدهد، من در برابر آدم سجده نخواهم کرد.
ای سجده کرده پیش جمالت بت چگل مطلوب خلق عالم ومحبوب اهل دل
پرده برانداخت دل از گل آدم چنانک سجده درآمد ملک گشت به دل مفتتن
زهی فرقی از آن روزی که پیشش سجده می کردم که آن روزی که می گفتم بد این جا پار شمس الدین
کردم سلام و سر بنهادم به روی خاک هر چند سجده سهو بود از پی سلام
بابروی بت خود سجده کرده جان دادم اگر برآیدتان این چنین نماز کنید
او را از آسیای صغیر تا مصر، «رهایی‌بخش» نامیدند و به سرعت وارد اساطیر، قصه‌ها و افسانه‌ها _از جمله قصهٔ ذوالقرنین_ شد. به‌گزارش فلاویوس، او وارد اورشلیم شده و در معبد مقدس، قربانی تقدیم کرد و یهودیان را برای سکونت به اسکندریه دعوت نمود. به گزارش کتیبه‌های بابلی، پیش از اینکه وارد بابل شود، او را «شاه جهان» نامیدند و سجده‌کنان به استقبالش رفتند.
ماه را گر تو حبش نام نهی سجده کند سرو را چنبر خوانی نکند هیچ نفیر
مسجدها، حسینیه‌ها و امامزاده‌ها از جمله مکان‌های مذهبی تهران هستند که در مجموع ۲٬۰۷۲ مرکز (در ۱۳۸۷ خورشیدی) را شامل می‌شوند. تهران ۱۵۴۶ مسجد، ۴۸۷ حسینیه، و ۳۹ امامزاده دارد. در واقع برای هر ۳٬۵۱۶ تهرانی یک مرکز مذهبی وجود دارد. بیشترین امامزاده‌های پایتخت، در منطقه ۲۰ متمرکز شده و بعد از آن، منطقه ۲ و ۱ دارای بیشترین امامزاده‌ها هستند. در ۱۲ منطقه هم هیچ امامزاده‌ای وجود ندارد.