ستردن

خالی به کشیدن نشد از آه، دل من از آینه جوهر نشود کم به ستردن

گر محو ز خاطر شود اندیشه مردن ممکن بود از دل غم صدساله ستردن

قصه عشق از چه بر جان می زند محرم چو نیست خسروا، تن زن که نه جای سخن گستردن است

آلخون نام مردمانی کوچ‌رو بود که در سده‌های چهارم تا ششم میلادی دولت‌هایی را در آسیای میانه و جنوب آسیا پایه‌ریختند. برپایهٔ گزارش‌هایی که به دست آمده، آنان نخست در پاروپامیز ساکن بودند و سپس به سوی جنوب شرقی آسیا، منطقه پنجاب تا مرکز هند و شرق تا ارن و کوسامبی دایرهٔ نفوذ خویش را گستردند. تاختن آنان به هند به سیادت کیداریان -که یک سده پیش از آنان وارد آن منطقه شده بودند- پایان داد و نقش مهمی در فروپاشی امپراتوری گوپتا داشت.

و گفت: زهد حقیر داشتن دنیا است وآثار او از دل ستردن.

ز پوشیدنی و ز گستردنی ز افگندنی و پراگندنی

«شاه عباس بعد از تصرف تبریز به طرف نخجوان حرکت کرد اما قبل از آنجا وارد جلفا شد. او درجلفا، که جمعیت قابل توجه‌ای از خانواده‌های ارمنی را در خود جای داده بود، مورد استقبال بی‌نظیر مردم این شهر قرار گرفت. ساکنان شهر پذیرایی چشمگیری از او به عمل آوردند. سفره‌ای از غذاهای رنگارنگ برای او گستردند و از شاه عباس و همراهانش در ظرف‌های زرین پذیرایی کردند. سپس، هدایای فراوانی از جواهرات و سنگ‌های گران‌بها به وی تقدیم داشتند.»

ز پیلست هر گونه شان خوردنی هم از چرم او هر چه گستردنی

نیاز کردن و پوزش نمودن از سر شوق طرب نمودن و فرش نشاط گستردن

چه خوش باشد به خلوت باده خوردن به مشکین زلف جانان لب ستردن

دردا و دریغا که ستردند به یک بار از دفتر عمر آیت عقل و بصر من

کسروی از سره‌گرایان نبود و از ستردن زبان پارسی از «همهٔ» واژگان بیگانه بیزاری می‌نمود. او می‌گفت سره‌گرایان که هوادار پاکسازی پارسی از هرگونه واژهٔ تازی هستند راه نادرستی می‌پویند و باید واژگانی چون «کتاب»، «جمله» و غیره را نگاه داشت و نام‌واژگان (اسم‌ها) یی که اکنون در زبان توده بسیار کاربرد دارند را دست نزد.

گرمیش به آب گرم بردند چرک از تن و مو ز سر ستردند