زیاده روی

معنی کلمه زیاده روی در لغت نامه دهخدا

زیاده روی. [ دَ/ دِ رَ ] ( حامص مرکب ) طغیان. افراط. مبالغت. اکثار. ( یادداشت بخط مرحوم دهخدا ). تجاوز از حد. افراط: در دادن انعام زیاده روی می کند. ( فرهنگ فارسی معین ).

معنی کلمه زیاده روی در فرهنگ عمید

تجاوز از حد معین، افراط در کاری.

معنی کلمه زیاده روی در فرهنگ فارسی

تجاوز از حد افراط : در دادن انعام زیاده روی میکند .

جملاتی از کاربرد کلمه زیاده روی

آن که اگر از معنی زیاده روی چیزی باشد یا کسی دیگر را نماز شوریده خواهد کردن، آهسته خواند که در خبر است که فضل قرائت سر بر جهر، چون فضل صدقه سر است بر علانیه و اگر از این ایمن باشد، اولیتر آن باشد که آواز بردارد تا دیگری را که بشنود از سماع نصیب بود و تا وی نیز آگاهی بیش یابد و همت وی جمع تر باشد و تا نشاط بیفزاید و خواب برمد و خفتگان دیگر بیدار شوند و اگر این همه نیت ها جمع شود، بر هر یکی ثوابی یابد و اگر از مصحف خواند فاضلتر که چشم را کار فرموده باشد و گفته اند ختمی از مصحف به هفت ختم بود و یکی از فقهای مصر در نزد یک شافعی شد و وی را در سجود دید مصحفی نهاده، گفت: « فقه شما را از قرآن مشغول بکرد »، گفت، « من که نماز خفتن کنم مصحف بر دست گیرم و تا روز فراز نکنم. »
ابو عمرو گفت: خداوند وزیر را عزت دهاد، او خود موجب آرایش جامه است و به زیاده روی در آن نیازمند نیست.اما، ما که خود را به جامه می آرائیم، به زیاده روی در آن نیازمندیم، بویژه که ما با عوام هم نشینی کنیم و کسی که محتاج هیبت است جامه اش از اینگونه است.
رکن‌الدوله مردی فاضل بود و با تخلص «آگاه» شعر می‌گفت. مرگ او را براثر اثر زیاده روی در نوشیدن شراب دانسته‌اند.
زیاده روی این دو هفته‌نامه در طرح مسائل و مشکلات درونی جامعه ارمنیان تهران زمینه ایجاد تنش و برخوردهای مداوم بین آن‌ها را فراهم ساخت و مشکلات مالی چاپ و نشر نیز مزید بر علت و سرانجام منجر به تعطیلی تقریباً هم‌زمان هر دو نشریه شد.
تاج آناناس پس از حدود یک ماه ریشه داده و آماده انتقال به گلدان می‌شود. خوشبختانه گیاه آناناس برای رشد به مواد مغذی چندانی احتیاج ندارد و از طرفی تاج بریده شده به شدت در مراحل اولیه کاشت به رطوبت زیاد خاک حساس است، به همین علت بهتر است تاج را در گلدانی با عمق حدود ۲۰ سانتیمتر که با ماسه پر شده‌است بکارید و در آبیاری آن زیاده روی نکنید، تعداد دفعات مطلوب برای آبیاری در تابستان هفته‌ای دو بار و در زمستان هفته‌ای یکبار می‌باشد.
ادراک گزینشی در روان‌شناسی ممکن است به هر تعداد سوگیری‌های شناختی گفته شود که در آن انتظارات به نحوی روی ادراک تأثیر می‌گذارد. داوری و تصمیم‌گیری انسان‌ها همواره به وسیله سوگیری‌های مختلف شناختی، ادراکی و انگیزشی منحرف می‌گردد، اما افراد معمولاً قادر به شناسایی سوگیری خود نیستند. هر چند آن‌ها به راحتی می‌توانند سوگیری در داوری دیگران را تشخیص دهند (حتی زیاده روی نمایند). یکی از علت‌هایی که این امر اتفاق می‌افتد ممکن است این باشد که مردم همه روزه با تعداد بیش از حد انگیزه‌ها بمباردمان می‌گردند. باید به همه آن‌ها مساویانه توجه نمایند، از این رو آنها بر اساس نیازهای خودشان برمی‌دارند و انتخاب می‌کنند.
عشقی که چو عشق ماست نقصان نکند آن به که زیاده روی پنهان نکند
مصطفی میرسلیم در سال ۱۳۹۸ در جواب سؤال «آیا این جمله برای آقای خلخالی است که حالا اعدام می‌کنیم اگر بی گناه بود می‌رود بهشت؟» گفت: «بله از این حرف‌ها می‌گفتند. حتی بدتر از این کارها هم انجام می‌دادند. من خبر داشتم که برخی از همراهان ایشان برای اینکه مجوز ورود به یک خانه را بگیرند برخی از مواد مخدر یا موارد دیگر را به داخل منزل پرتاب می‌کردند و بعد به اهالی خانه می‌گفتند ما آمده‌ایم برای تفتیش و … بالاخره این قبیل کارها زیاده روی‌هایی بود که اوایل انقلاب صورت می‌گرفت»
روایتی نیز از مرگ ابن سینا در زندگی نامهٔ او به قلم ابوعبید جوزجانی شاگرد و همراه ابن سینا موجود است که علت مرگ ابن سینا را زیاده روی در شهوات می‌داند. البته با توجه به اینکه ابن سینا شهرت زیادی داشته و زندگی‌نامه پس از مرگ او نوشته شده‌است، و از سوی دیگر هنوز نسخه ای انتقادی از زندگی نامهٔ ابن سینا تهیه نشده‌است، زندگی ابن سینا به روایت جوزجانی دارای ابهاماتی برای ابن سیناپژوهان است.
سخن در این است که هر چه از آغاز این دوره، به پایان آن نزدیک‌تر شویم، بزرگنمایی در مضمون‌یابی و مضمون‌سازی را بیشتر و به همان نسبت دقت در الفاظ و یکدست نگاه داشتن آن و انتخاب را در آن کمتر می‌بینیم. بی‌شک گرد مضمون‌ها و نکته‌های تازه در شعر، به ویژه در غزل، گردیدن بسیار شایسته و در خور است؛ بدان شرط که نخست در این راه زیاده روی نکنند و دوم به خاطر معنی لفظ را بیهوده نگذارند؛ ولی بیان این نکته خالی از فایده نیست که سخن‌گویان این دوره نکته‌پردازی و مضمون‌یابی را از وظایف شاعر می‌پنداشتند و شعر سادهٔ بی‌نکته را ماندنی نمی‌دانستند.
کم است وجه معاش تو، از زیاده روی تو گر بزرگ نباشی، زمانه کی تنگ است؟
علی در اجرای شرع اسلامی سخت‌گیر بود و در مورد قصاص قاتلش نیز منابع تقریباً حاکی از آن هستند که وی به فرزندانش وصیت کرد که فقط یک ضربت به ابن ملجم وارد کرده و از زیاده روی در مجازات وی خودداری شود.