روایات

وی را کلام عالی است و اشارت لطیف اندر فنون علم این طریقت و روایات صحیح از حدیث پیغمبر، علیه السّلام و رجوع اهل وقت بدو بود اندر واقعات ایشان و او مرید ابوسلیمان دارانی بود، رضی اللّه عنه و صحبت سفیان بن عُیینه و مروان بن معاویة الفزاری و نِباجی کرده بود و از هر یک ادب و فایده گرفته.

قم وحدثنی حدیث العاشقین من روایات الثقات الصادقین

و قیل اراد انّه یقرأ القرآن فی الصلاة فالقرآن ینهاه عن الفحشاء و المنکر. و فی الخبر فی بعض الروایات قیل یا رسول اللَّه انّ فلانا یصلّی بالنهار و یسرق باللیل. فقال انّ صلاته لتردعه.

و در تعیین گناهان کبیره میان علما، خلاف بسیار است بعضی آنها را هفت گفته اند و بعضی بیشتر و از بعضی روایات هفتصد مستفاد می شود و ظاهر آن است که هر گناهی که در قرآن مجید وعده عذاب به آن شده کبیره است و از جمله گناهان کبیره است: شرک به خدا و قتل مسلم عمدا و قذف زنان محصنه، یعنی نسبت زنا به زنان مسلمه که مشهور به زنا نباشند دادن، مثل اینکه کسی را ولد الزنا بگویی، یا نسبت زنا به زن و خواهر کسی بدهی و عقوق والدین و زنا و ظلم و حکم به غیر حق و خوردن مال یتیم را به ظلم، و خوردن ربا و ترک نماز عمدا و در بعضی احادیث، از گناهان کبیره شمرده اند: سحر را و قسم دروغ را و حبس زکوه و کتمان شهادت، و شرب خمر، و دزدی و قمار و کم فروشی و لواط و شهادت ناحق و اعانت ظالمین بر ظلم و دروغ و غنا کردن و شنیدن، و تکبر و خیانت و حبس حق مردم بدون عذر شرعی.

و در روایات رسیده که «چون بنده را زمان رحلت رسد و پرده از پیش دیده او برداشته شود و یقین به مرگ خود نماید در نزد ملک الموت تضرع و زاری کند که مرا یک روز دیگر مهلت ده به روز خود بگریم و دست عذرخواهی به درگاه الهی بردارم، بلکه چاره ای در کار تباه خود کنم ملک الموت گوید: هیهات، هیهات، روزهای تو سرآمد و دیگر روزی از برای تو نمانده است گوید: یک ساعت مهلتم بده گوید: «فنیت الساعات» یعنی ساعتهای تو به انجام رسیده و دیگر ساعتی نداری و در آن هنگام، درهای قبول توبه بر او بسته می گردد و روح او به تلاطم می آید و نفس او به شماره می افتد و غصه گلوی او را می گیرد و حسرت بر عمر ضایع شده خود می خورد».

ز ظلم شاه و دربارش روایات ز جمهوری اشارات و کنایات

روایات رسیده که «اول روزی که سکه درهم و دینار زده شد شیطان آنها را برداشت و بر روی خود گذاشت و بوسید و گفت: هر که شما را دوست دارد بنده بر حق من است» و بعضی از بزرگان گفته اند که «دو مصیبت است از برای بنده در مالش در وقت مردن، که اولین و آخرین مثل آنها را نشنیده اند: یکی آنکه همه آنها را از او می گیرند و دیگر آنکه محاسبه همه آن را از او می خواهند».

این سه با هم برادر اند (طبق روایات سنتی)

درین خبر اختلاف روایات است و اختلاف الفاظ، و شرح آن بر سبیل اختصار در سورة آل عمران رفت.

ثُمَّ قَسَتْ قُلُوبُکُمْ این خطاب با جهودان است. رب العالمین میگوید پس از آنک آیات و روایات قدرت ما دیدید و لطائف حکمت و عجائب صنعت در مرده زنده گردانیدن و کوه از بیخ بر آوردن و بر زور شما بدانستن و آب از سنگ روانیدن و قومی را صورت بگردانیدن پس از این عجایب که دیدید دیگر باره دلهای شما سخت شد کلبی گفت پس از آنک مرده زنده شد و بگفت که کیست کشنده من، ایشان قبول نکردند و گفتند ما نکشتیم، رب العالمین گفت سخت است دلهای شما و سیاه و غلیظ که مرده پیش چشم زنده شد و بگفت که کشنده من کیست و شما می‌نپذیرید. و قسوة در دل آنست که رحمت و رقت و تواضع در آن نگیرد، و کارهای پسندیده را و انواع خیر را نرم نشود.

نکته‌ها کرده ز بر مرد و زن از گفت بهار عوض گفتهٔ تازی و روایات فرنگ