رقاع

معنی کلمه رقاع در لغت نامه دهخدا

رقاع. [ رِ ] ( ع اِ ) ج ِ رُقعَة. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ) ( فرهنگ نظام ) ( اقرب الموارد ). ج ِ رقعة؛ پاره ها و نوشته های مختصر. ( غیاث اللغات ) ( آنندراج ). رجوع به رقعه شود.
- ذات الرقاع ؛ نوعی استخاره. رجوع به ماده ذات الرقاع شود.
- || نام جایگاهی است که یکی از غزوات حضرت رسول ( ص ) در آنجا واقع شده و نام همان غزوه را نیز ذات الرقاع گویند. رجوع به ماده ذات الرقاع و معجم البلدان ج 4 و اقرب الموارد و ناظم الاطباء ( ماده رقاع ) شود.
|| خطی است از اجناس خطوط. ( شرفنامه منیری ). نام خطی است از شش خط که ابن مقله وضع کرده است. ( از ناظم الاطباء ) ( آنندراج ) ( غیاث اللغات ). نام قسمی خط اختراع ذوالریاستین فضل بن سهل. ( الفهرست ابن ندیم ). قسمی خطاز قبیل نسخ و غیره. نام یکی از هفت قلم قدیم و جدید. ( یادداشت مؤلف ). رقاع یا قلم رقاع یکی از خطوط اسلامی است که بدان رقاع [رقعه ها] را می نوشتند و صور آن در اصل مانند حروف ثلث و توقیع است و در مواردی باآنها اختلاف دارد. ( از فرهنگ فارسی معین ) :
ور از فقر درمانم به مکتب
نویسم خط ثلث و نسخ و رقاعی.خاقانی.برای صورت حروف خط رقاع رجوع به فرهنگ فارسی معین شود.
رقاع. [ رَق ْ قا] ( ع ص ) مرقعدوز. ( مهذب الاسماء ) ( یادداشت مؤلف ).

معنی کلمه رقاع در فرهنگ معین

(رِ ) [ ع . ] (اِ. ) ۱ - جِ رقعه ، نامه ها، نوشته ها. ۲ - پینه هایی که بر جامه زنند. ۳ - نام نوعی خط که ابن مقله اختراع کرد.

معنی کلمه رقاع در فرهنگ عمید

۱. [جمعِ رُقعَة] = رقعه
۲. (هنر ) در خوشنویسی، نوعی خط از شش خطی که ابن مقله اختراع کرده است.

معنی کلمه رقاع در فرهنگ فارسی

قلم رقاع .یکی از خطوط اسلامی است که بدان رقاع ( رقعه ها ) را مینوشتند و صور آن در اصل مانند حروف ثلث و توقیع است و در مواردی با آنها اختلاف دارد.
نامه ها، نوشته های مختصر، پاره های چیزی
( اسم ) ۱ - جمع رقعه نامه ها مکتوبها . ۲ - پاره ها پینه ها . ۳ - یکی از خطوط معروف اسلامی .

معنی کلمه رقاع در ویکی واژه

جِ رقعه ؛ نامه‌ها، نوشته‌ها.
پینه‌هایی که بر جامه زنند.
نام نوعی خط که ابن مقله اختراع کرد.

جملاتی از کاربرد کلمه رقاع

ار چه خط این بوابت هوس شد در رقاع رقعه عشقش بخوان بنمایدت بواب کو
بر روی در و صندوق چوبین روی مرقد، کتیبه‌های زیبایی به خط رقاع حک شده که طبق مفاد آن‌ها، مزار متعلق به ابو محمد ابراهیم از فرزندان موسی کاظم و برادرش ابولمعلی یحیی و مادر ایشان می‌باشد. مسجدی ضمیمهٔ امامزاده است و در قسمت شرقی مسجد اتاقی دیده می‌شود. مشهور است دو نفر به نام‌های یعقوب وابراهیم که امامزاده ابراهیم و برادرانش را شستند و دفن نمودند در آن اتاق مدفونند.
و بربام مقصوره که در مشهد است حجره‌ها ساخته‌اند مهمانان را که آن جا رسند و آن را اوقاف بسیار باشد از دیه‌ها و مستغلات در بیت المقدس و آن جا اغلب جو باشد و گندم اندک باشد و زیتون بسیار باشد، مهمانان و مسافران و زایران را نان و زیتون دهند، آن جا مدارها بسیار است که به استر و گاو همه روز آرد کنند، و کنیزکان باشند که همه روز نان پزند و نان های ایشان هر یکی یک من باشد، هر که آن جا رسد او را هر روز یک گرده نان و کاسه ای عدس به زیت پخته دهند و مویز نیز دهند و این عادت از روزگار خلیل الرحمن علیه السلام تا این ساعت برقاعده مانده و روزی باشدکه پانصد کس آن جا برسند و همه را آن ضیافت مهیا باشد.
نوع سیوم نماز خوف که رسول خدا (ص) به بطن نخله کرد. مسلمانان را دو فرقت کرد، هم چنان که در ذات الرقاع. پس هر دو رکعت نماز با یک فرقت بگزارد، و سلام باز داد، و اینان را برابر دشمن فرستاد بگوشوانی، و آن فرقت دیگر آمدند، و رسول خدا دیگر باره هر دو رکعت با ایشان بگزارد به تنفّل، چنان که آن فرقت دوم فریضه میگزاردند، و رسول خدا نافله. و اگر این نماز در حضر باشد، امام با فرقت اوّل چهار رکعت بگزارد نیّت فرض، و با فرقت دوم چهار دیگر بگزارد نیّت نافله. اینست معنی خبر بو هریره که رسول خدا (ص) به بطن نخله نماز خوف چنین کرد.
جادو و جنبل کند برای ریاست با خط عبرانی و خطوط رقاعی
ور از فقه درمانم آیم به مکتب نویسم خط ثلث و نسخ و رقاعی
خامه او کرده ز نسخ رقاع محو خط نامه ظلم از بقاع
من چو پیلم زان همیخواهم که خاص شه شوم عنکبوتم منکه در بند ایم از نسخ الرقاع
نُسَخُ نسخُ و رقعهای رقاع صحف ثلث و فردهای سیاق
این بنا دارای بقعه بوده که دارای رواق و حرم چهار گوش و گنبد ساقه‌دار و مدور است. ساختمان اصلی این بنا به قرن نهم هجری قمری تعلق دارد.دو لنگه در نفیس آن تاریخ سال هشت صد و شصت و پنج هجری قمری را دارد. این بنا در نتیجه تعمیرات دوره‌های بعد به صورت جدیدی درآمده‌است. صندوق روی مرقد دارای تاریخ هشت صد و هفتاد و پنج هجری قمری است و نام سازنده آن، استاد حاجی عبدالله که به خط رقاع بر روی آن حک شده‌است. این بنا تحت شماره سیصد و پنجاه و هشت به ثبت تاریخی رسیده‌است.
یکی از رقاع موصوفه رقعه‌ای است که محمد شاه دستور شدت عمل در اصفهان گویا به حسام السلطنه می‌دهد . همین‌طور رقاع دیگر این مرقع از خانواده فریدون میرزا است.
برقعه ئی دل ما شاد کن که در غم تو بسی خون جگر نسخ کرده ایم رقاع
قلم را هم تراشد او رقاع و نسخ و غیر آن قلم گوید که تسلیمم تو دانی من کیم باری
پرتو تحصیلات مقدماتی را در شهر اصفهان به پایان رساند؛ او تحصیل علم و خوشنویسی (به ویژه خط نسخ) را پی گرفت تا بدانجاکه در خوشنویسی استاد و در اصفهان نامور گشت. پرتو به ویژه استاد خط نسخ و ثلث و رقاع بود، البته خط نستعلیق را نیز نیکو می‌نوشت. او خوشنویسی را نزد چیره‌دستانی چون آقازین‌العابدین اصفهانی ملقب به اشرف‌الکتّاب _ یکی از استادان بزرگ ایرانی خط نسخ _ آموخت، گرچه شیوهٔ پرتو با او فرق می‌کرد و ترکیبی از سبک اشرف‌الکتاب و آقاغلامعلی اصفهانی _ که او هم از استادان برجستهٔ خط نسخ می‌باشد _ بود. البته پرتو نیز به نوبهٔ خود، شاگردان فراوانی را پرورد، کسانی چون میرزا غلامعلی ثانی، سیدعلی‌اکبر زواره‌ای، ملا محمدتقی، ملا باقر و ...