راست کردن

هر آن سازی که دل می‌خواست کردند ز می شاهانه بزمی راست کردند

راست کردن شرع را بر خود خطاست خویشتن بر شرع باید کرد راست

چو شیرین دید که ایشان راست‌گویند به چاره راست کردن چاره جویند

قصری که چون حباب شود از هوا بلند از راست کردن نفسی پست می شود

به تن راست کردند ساز نبرد درفش آمد افراشته سرخ و زرد

از میدان کرامت میدان حقیقت زاید. قوله تعالی: «و علمناه من لدنا علما». اصول حقایق سه است با آنکه شرایع همه حقایقست و هر چه حقست همه حقیقتست. از آن سه حقیقت یکی آنست که اللّه تعالی بدان عالمست و بدان واقف و یکتا و بس، علم خدای بپا و سر هر کار و نهاد هر کار علم آن ویراست، و اسرار وی در احکتم وی، و تأویل پوشیده‌های وی بر خلق وی. ودیگر حقیقت آنست که در خضر آموخت صلوات اللّه علیه، پوشیده بر موسی، و خضر بدان دانا؛ و از آن سه چیز در تنزیل پیدا کرد: شکستن کشتی، و کشتن غلام، و راست کردن دیوار. سیم حقیقت آنست که حکیمان بدان بینااند، و عارفان بدان دانا، و مبتصران از آن آگاه؛ و آن هزار جزوست بهزاد درجه بر سه ترتیب. اول الهام، و دیگر فراست، سیم ابصار. «فاذا هم مبصرون». ابصار دیدن چیزیست چنانکه آنست بنزدک اللّه و بدیده‌ور کردن اللّه آن چیز رهی را آنچه خواهد چندانکه خواهد آنرا که خواهد.

و دیگر آنکه بر دست خضر عَلَیْهِ السَّلامُ ظاهر شد از راست کردن دیوار و عجایب‌های دیگر و چیزها که او دانست و موسی عَلَیْهِ السَّلامُ ندانست، این همه کارها ناقض عادت بود که خضر عَلَیْهِ السَّلامُ بدان مخصوص بود و به یک قول گویند پیغامبر نبود.

ساقیان صرف ارغوانی رنگ راست کردند بر ترنم چنگ

آه نتوانست قامت راست کردن در دلم برنیامد زین گلستان شاخ ریحانی درست

بفرمود تا راست کردند جای گروهی نشستند با کدخدای