دوگانگی

معنی کلمه دوگانگی در لغت نامه دهخدا

دوگانگی. [ دُن َ / ن ِ ] ( حامص مرکب ، اِ مرکب ) تغایر. مغایرت. اختلاف. دوگونگی. مقابل یگانگی. مقابل وحدت :
بر سبوی دوگانگی زن سنگ
تا ز خمی برآیدت ده رنگ.اوحدی.و رجوع به دوگانه شود.

معنی کلمه دوگانگی در فرهنگ فارسی

تغایر . مغایرت .

جملاتی از کاربرد کلمه دوگانگی

پاداش شناخت اوچیست؟ مگر یافت عارف بمعرفت برمعروف سبق نکرد، در معرفت و یافت هم دوگانگی است. تو کجا بودی؟ که او ترا بود، که بودی گه او را بودی. عارف چه کرد؟ در نگرست جز از تو نبودی، راه بگرفت برو از چپ و راست، او گریخت فرا تو رسید راست، او که خاک شناسد داند که طلب تو نروید. از آب پندار طالب، یافت تو نروید:
در مجموع، در مورد مسایل محوری نظریه جامعه‌شناسی، که عمدتاً از سنت‌های نظری کلاسیک به ارث رسیده‌اند، اجماع قوی وجود دارد. این اجماع چنین است: چگونه می‌توان سه دوگانگی «بزرگ» زیر را پیوند داد، فراتر رفت یا کنار آمد:
درست زمانی که یک قاتل قراردادی بنام جان الکساندر با بازی (استیون سیگال) با صحنه فرار یک دختری از دست رئیس اوباش او (وینی جونز) با روابط سایسی بالا مواجه شده‌است. بین اینکه از دختر محافظت کند یا مأموریتی را که برای آن استخدام شده انجام دهد دچار دوگانگی انتخاب شده و…
خود با منت این دوگانگی چیست ای مهر رخت یگانه دل
ابن الاعرابی ٭ گوید: که قرب نگویند تا مسافت نبود، آخر دوگانگی بجا بود که بنگری قرب بعد است. بعدک منی هو قرباک... البیتان.
او در نقد عقاید وبر، مارکس و دورکیم که در راستای تلاشش برای بازتدوین نظریه‌اجتماعی مدرن صورت می‌گیرد، باورمند است که آن‌ها مانند هم تنها به دنبال کردن رابطه کاپیتالیسم و زندگی اجتماعی پرداخته‌اند. از آنجا که او منتقد تحول گرایی و ماتریالیسم تاریخی است می‌کوشد بر نقش ساختارهای اجتماعی قدرت، مدرنیته و نهادها در شکل‌دهی به تحولات امروزی تأکید کند. وی باورمند است که جامعه‌شناسی به عنوان مطالعه نهادهای اجتماعی ایجادکننده تغییر و تحول صنعتی دو سه سده اخیر تعریف می‌شود. گیدنز بر فرد و انگیزه‌هایش و کنش قابل تفسیر او در برابر ساختارها تأکید دارد. او از ساختار دوگانه یا دوگانگی ساختار اجتماعی در تعیین واقعیت‌اجتماعی سخن می‌گوید یعنی انسان نیز دارای اختیار و آزادی عمل است.
دوگانگی بین جمهوری خواهان و دموکرات‌ها نیز وجود دارد. نظرسنجی آسوشیتدپرس که از ۱۶ تا ۲۰ ژوئیه ۲۰۰۹ انجام شد، نشان داد که ۶۶ درصد جمهوری خواهان طرفدار جنگ هستند، در حالی که ۲۶ درصد از دموکرات‌ها موافق هستند.
شناخت این قوم نه بشواهد است که بنور یقین است، بالهام و فراست و ببصیرت و حکمت. زبان قرآن آنرا می‌گوید: سیریکم آیاته فتعر فونها این معرفت آشنایی است. مهر ازین زاید، منتهاء او بینی، و عطاهای نهانی ناخواسته، و باز آمدن وی دوستانرا بعنایت بی‌سبب بینی، مهر برو نهی، و تافرا مهر نرسی همه بیکارند و مزدور، و مهر دیوار است میان خاص و عام. ازان معرفت پیش با شرکت با مزدوران و با بعضی از اهل ذمت، بدلیل صنایع بر گذشتی، و از شرک میانین و مزدوری و مقاطع رستی. که در همه اسباب مسبب دانی تا اعتماد برو محکم شود، و دوستی صاف، لکن شرک خفی برجا، که در دوگانگی می‌رود و محبت دوگانگی است.
درین حالت اگر بدریچه حواس بیرون نگرد در هر چیز که نگاه کند اثر آیت حق درو مشاهده کند آن بزرگ ازینجا گفت «ما نظرت فی شیء الا و رایت الله فیه». اینجا عشق صافی گردد و از حجب عین و شین و قاف بیرون آید. هم روح بعشق درآویزد هم عشق بروح درآمیزد و از میان عشق و روح دوگانگی برخیزد یگانگی پدید آید هر چند روح خود را طلبدف عشق را یابد. بیت
آن بیچاره که در طاعت منت بر اللَّه می‌نهد از آنست که راه بندگی گم کرده، طاعت خود را وزن می‌نهد و آن را بزرگ می‌بیند و نظر دل و دیده از آن می‌بنگرداند، و در راه جوانمردی خود را در طاعت دیدن گبرکی است، و از آن نگرستن عین دوگانگی!
شایان وکیل‌مدافعی که در اکثر پرونده‌های قضایی پیروز است، در آخرین پرونده‌اش سعی دارد موضوع را پیچیده‌تر کرده تا منافع بیش‌تری به دست آورد اما با ورود رؤیا که به عقد موقت شایان درآمده، اتفاقاتی در زندگی خصوصی‌اش می‌افتد که او را دچار دوگانگی کرده و اعتبار کار و زندگی‌اش در مرز فروپاشی قرار می‌گیرد.
متون کابالایی مانند زوهر به نظر دوگانگی را تأیید می‌کنند. در این دیدگاه یک جهت مقدس و یک جهت سمت چپ وجود دارد که معادل منفی جهت مقدس است و با آن در جنگ است. با اینکه این مسئله در نمودار سفیروت و درخت جاودانگی وجود دارد زوهر اعتقاد دارد که عین سوف بر تمامی اینها غلبه دارد.
اما آنچه دانی، خدای او ایذ یگانهٔ بی‌همتا. و اشارت از مشیر شرکست، یعنی شرک خفی شرک کمین در توحید صوفیان، که اشارت را اشارت کنندهٔ بود فرا هست، و او در دوگانگی در ناید، کی در حقیقت هست بحقیقت اوست و بس، دیگر همه علل‌اند و حدث نمودهٔ ببهانه و بوده و هست او یگانه:
بسیاری از ویکان‌ها به دنبال پرورش مجموعه‌ای از هشت فضیلت هستند که در اتهام الهه از دورین والنته ذکر شده‌است، که عبارتند از شادی، احترام، افتخار، فروتنی، قوت، زیبایی، قدرت و شفقت. در شعر والینته آن‌ها در جفت‌متضادهای مکمل مرتب شده‌اند، و بازتاب دوگانگی است که در سراسر فلسفه ویکان رایج است.[نیازمند منبع]
میل و باور برای انسان محصور در من، دوگانگی عظمی می‌باشد؛ و اراده ما بین آن دو، غیرحقیقی. اما در یگانگی آن دو که در محدوده نفس قرار می‌گیرد، اراده موجود، حقیقی است.
پیر طریقت و جمال اهل حقیقت شیخ الاسلام انصاری سخنی نغز گفته در کشف اسرار الف و پرده غموض از آن برگرفته. گفت: «الف امام حروف است، در میان حروف معروف است، الف بدیگر حروف پیوند ندارد، دیگر حروف بالف پیوند دارد الف از همه حروف بی‌نیاز است، همه حروف را بالف نیاز است. الف راست است، اول یکی و آخر یکی، یک رنگ، و سخنها رنگارنگ. الف علت شناخت از راستی علت نپذیرفت، تا آنجا که او جای گرفت هیچ حرف جای نگرفت. مقام هر حرفی در لوح پیداست، در حقیقت جمع در نظاره جداست. در هر مقامی از مقامات یکی نازل، همه یکی‌اند دوگانگی باطل.»
شواهد حاصل از مطالعه دربارهٔ دوقلوها نشان می‌دهد که ملال جنسیتی علاوه بر موارد محیطی، علل ژنتیکی نیز دارد. برخی از افراد تراجنسیتی و محققان از رمزگشایی این ناهمگونی حمایت می‌کنند زیرا می‌گویند این تشخیص واریانس جنسیت را آسیب‌شناسی می‌کند و الگوی دوگانگی جنسیت را تقویت می‌کند.
به سبوی دوگانگی زن سنگ تا زخمی برآیدت ده رنگ
مانی چهار ساله بود که توسط پدر خود به یک انجمن الخسائی برده شد. الخسائیه یک فرقه یهودی-مسیحی بود. اما چون به مرور با سنت‌های زرتشتی آشنا شد، انجمن مذکور را ترک کرد و در ۲۴ سالگی شروع به تبلیغ آیین خود نمود. اساس اصلی دین مانی بر «دوگانگی نور و تاریکی» و موجودیت «سه زمان» استوار بود؛ هر دو مسئله از آموزه‌های زرتشت ریشه گرفته‌اند.
زیرا که هر وحدانیت که از اتحاد و دوگانگی حاصل آید، فردانیتش نگذارد گرد سراپردۀ احدیت گردد.