بصل النخاع
معنی کلمه بصل النخاع در فرهنگ معین
معنی کلمه بصل النخاع در فرهنگ عمید
معنی کلمه بصل النخاع در فرهنگ فارسی
بالای نخاع که اندکی پهن است و مغز سر را به نخاع متصل میکند ٠
معنی کلمه بصل النخاع در دانشنامه عمومی
بصل النخاع در بالای نخاع و در پایین پل مغزی قرار دارد؛ حد پایینی آن عمق سوراخ بزرگ پس سری و به عبارت دیگر کنار بالایی مهرهٔ اطلس است. بصل النخاع از طرف جلو با ناودان قاعده ای ( بازیلار ) استخوان پس سری ( اکسی پیتال ) و از طرف عقب مجاور مخچه است. طول بصل النخاع، ۳، عرض آن ۲ و ضخامت آن ۱٫۲۵ سانتی متر است. بصل النخاع را اصطلاحاً پیاز مغزی می نامند.
از نظر ساختمانی، هرمی یا پیازی شکل بوده و طول، عرض و قطر قدامی خلفی آن به ترتیب ۳، ۲، و ۱٫۵ سانتی متر است. بصل النخاع یا پیاز مغز، پایین ترین بخش ساقهٔ مغز بوده که در حد فاصل کنار تحتانی پل مغزی و کنار فوقانی نخاع قرار گرفته است و اولین عصب نخاعی گردن C1 دقیقاً از زیر بصل النخاع منشأ می گیرد. بصل النخاع در بخش قدامی حفرهٔ مغزی خلفی و در بالای سوراخ بزرگ پس سری ( فورامن مگنوم ) واقع شده است و در جهت قدامی در مجاورت با نَشیب Clivus یا استخوان پس سری و پرده های مغزی و نیز در جهت خلفی در مجاورت درهٔ مخچه vallecula قرار می گیرد.
بصل النخاع و سایر بخش های مغز خلفی ( پل مغزی و مخچه ) در فضای زیر چادر مخچه ای infratentorial space مستقر می شوند. تومورهای مغزی این ناحیه باعث افزایش فشار داخل مغزی می شوند که از جمله عوارض این افزایش فشار می توان به سردرد، استفراغ، و پاپیلدما ( خیز و پرخونی بینایی که معمولاً همراه با افزایش فشار درون جمجمه ای می باشد ) اشاره کرد.
این دستگاه عصبی علاوه بر نقش ارتباطی بین مغز و نخاع، اعمال خودکار و غیرارادی مهمی را کنترل می کند. از جمله گردش خون ( تعداد ضربان قلب ) ، تنفس ( مثل سرفه و عطسه و دم و بازدم ) و اعمال دستگاه گوارش ( بلع، تهوع و استفراغ ) ، پیاز مغز به دلیل اینکه مرکز کنترل بخش عصبی خود مختار است در تنظیم و هماهنگی بین ۳ دستگاه گوارش و گردش مواد و همچنین دستگاه تنفسی نقش مهمی ایفا می کند به عنوان مثال دریچه اپی گلوت در دستگاه تنفسی که بر روی نای قرار دارد باید در هنگام بلع بسته شود این بخش از مغز این کار را انجام می دهد و منجر به هماهمنگی خوب این دو دستگاه می شود.
معنی کلمه بصل النخاع در دانشنامه آزاد فارسی
بَصَلُ النُّخاع
پایین ترین بخش مغز و ساقۀ مغز که در بالا توسط پونز به مغز میانی و در پایین در محل سوراخ بزرگ جمجمه به نخاع متصل می شود. بصل النخاع بطن چهارم را محصور می کند و هسته های عصبی مربوط به اغلبِ اعصاب جمجمه ای را در خود جای می دهد. علاوه بر این، راه های عصبی عمده ای که نخاع را به مراکز عصبی بالاتر وصل می کنند از بصل النخاع می گذرند و مراکز عصبیِ تنظیم کنندۀ برخی اعمال حیاتی غیرارادی، مثل تنفس و بلع، در بصل النخاع قرار دارند. بصل النخاع همچون مخ و مخچه از مادۀ سفید و خاکستری تشکیل شده است، ولی در بصل النخاع برعکس این دو بخش مغز، مادۀ سفید در سطح، و مادۀ خاکستری به صورت هسته هایی در عمق مادۀ سفید، در اطراف بطن چهارم، قرار گرفته است. بطن چهارم فضایی است پر از مایع مغزی نخاعی که از اتساع کانال مرکزی نخاع پس از ورود به جمجمه ساخته شده است. بصل النخاع دارای مراکز عصبی متعددی است که در تنظیم برخی از فعالیت های خودکار بدن مانند تنفس، ضربان قلب، و گوارش غذا دخالت دارند. از دیگر فعالیت های بصل النخاع می توان کنترل حرکات بدن (همراه با مخچه)، انتقال پیام های حسی به مغز، و تنظیم هوشیاری و خواب (همراه با تالاموس) را نام برد. هفت جفت عصب مغزی تحتانی از بصل النخاع منشأ می گیرند. آسیب دیدنِ بخش میانی بصل النخاع باعث فلج شدن سمت مقابل بدن و از بین رفتن حس لامسه و فلجِ ناقص زبان می شود. آسیب دیدنِ ناحیۀ جانبی بصل النخاع هم منجر به از دست رفتنِ حس درد و حرارت طرف مقابل بدن، اختلال بلع، سرگیجه، استفراغ و عدم تعادل می شود.
معنی کلمه بصل النخاع در ویکی واژه
جملاتی از کاربرد کلمه بصل النخاع
مخچه توسط سه جفت از نوارهای عصبی به نام پایک‌های مخچه‌ای[م] به ساقه مغز وصل شده‌اند. جفت پایک‌های فوقانی به میان‌مغز، جفت پایک‌های میانی به بصل النخاع و جفت پایک تحتانی نیز به پل مغزی متصل می‌شوند. مخچه شامل بخشی از بصل النخاعِ داخلی از جنس ماده سفید و یک قشر خارجی از جنس ماده خاکستری که غنی از چین‌خوردگی است. به نظر می‌رسد که لوب‌های قدامی و خلفی مخچه در هماهنگ‌کردن و هموار سازی حرکات پیچیده و لوب فلوکولوندولار نیز در حفظ تعادل نقش ایفا میکند گرچه که اختلاف نظرهایی در مورد عملکردهای شناختی، رفتاری و حرکتی آن وجود دارد.
آسیب نورون‌های حرکتی فوقانی راه هرمی (راه قشری نخاعی) و راه قشری بصل النخاعی در سکته مغزی شایع است.
دست‌ها و دهان نسبت به سایر قسمتهای بدن ناحیه بسیار بزرگ‌تری از مغز را برای پردازش اطلاعات حرکتی شان در اختیار دارند همین امر سبب می‌شود قادر به انجام حرکت‌های ظریف و پیچیده تری مانند تکلم و نوشتن شوند. پیام‌های عصبی تولید شده از قشر حرکتی در امتداد دستگاه کورتیکوسپینال[اق] در جلوی بصل النخاع حرکت کرده و با گذر از اهرام مدولاری[اک] و مقطع عرضی بصل النخاع در سطح تقاطع هرم‌ها، وارد ریشه پشتی در کانال نخاعی می‌شود و از طریق نورون‌های حرکتی پیام‌های انقباضی را برای ماهیچه‌ها ارسال میکند. مخچه و عقده‌های قاعده ای نیز در تنظیم حرکات ظریف و پیچیده عضلات نقش دارند.
آسیب راه قشری‌پیازی(قشری بصل النخاعی) باعث اختلال در عملکرد عضلات چهره‌ای می گردد.ضایعه این نورون ها، فلج حرکتی عضلات تحتانی صورت را در طرف مقابل ایجاد میکند، چون بخش فوقانی صورت از راه قشر مغز هر دو نیمکره مخ عصب دهی می‌شود.
ساقه مغز که شبیه ساقه است، در ابتدای ناحیه میان‌مغز به مخ متصل شده و در همان موقعیت از مخ خارج می‌شود. ساقه مغز شامل میان‌مغز، پل مغز و بصل النخاع است. پشت ساقه مغز، مخچه[ر] قرار دارد.
به محض ورود کوکائین به جریان خون، سرعت متابولیسم بدن به طرز چشمگیری افزایش می‌یابد و در پی آن سرعت تنفس و ضربان قلب نیز تندتر می‌شود. در مقابل هروئین با تأثیر بر بصل النخاع، سرعت تنفس را کاهش می‌دهد. در این حالت بدن در عین حال که نیاز به اکسیژن بیشتری برای سوخت و ساز دارد، هوای کافی دریافت نمی‌کند. همین موضوع به شدت ریسک آسیب دائمی به مغز را افزایش می‌دهد.
بخش دیگر مغز، ساقه مغز است که اتصال‌دهندهٔ مخ و مخچه به نخاع است. ساقه مغز شامل سه بخش است: مغز میانی، پل مغزی و بصل النخاع. بصل النخاع در بالای نخاع است و مرکز فعالیت‌های غیرارادی بدن است و برای همین مشهور، به گره حیات است.