آخته

معنی کلمه آخته در لغت نامه دهخدا

( آخته ) آخته. [ ت َ / ت ِ ] ( ن مف ) اَخْته. آهخته. آهیخته. کشیده. برکشیده. آهنجیده. لنجیده. مسلول. مشهر. بیرون کرده. برآورده. بیرون کشیده. مستخرج. || درازکرده. ممدود. ممدوده. مبسوط. || برافراشته. مرفوع. بلندکرده. برفراشته. || بردوخته به ( چشم ). || کنده. برکنده ( جامه ). || کشیده ( صف و رده ). || پیوسته. متصل. || نواخته. بساز و بسامان کرده. و رجوع به آختن شود.
آخته. [ ت َ / ت ِ ] ( ترکی ، ص ) خایه برکشیده. خصی کرده از جانوران و خاصه اسب و خروس. اَخته.
اخته. [ اَ ت َ / ت ِ ] ( ترکی ، ص ، اِ ) خایه بیرون کشیده. ( برهان ). بی خایه. جانور خایه کشیده عموماً و اسب خصوصاً. چاروای خایه بیرون کشیده. مقطوع. آخته. خصی. خواجه : خروس اخته. یابوی اخته. ج ، اختگان ، اخته ها ( در مورد اسب ).
شب قضیم اختگانت زارتفاع سنبله
می کند حاصل بدوش کهکشان می آورد.سلمان ساوجی.- امثال :
سگ به دستش نمی توان داد تا اخته کند ، نظیر: سرمه را از چشم می زند ( یا می رباید )؛ بسیار در دزدی چابک و چست است. ( امثال و حکم ).

معنی کلمه آخته در فرهنگ معین

( آخته ) (تِ )(ص مف . ) ۱ - برآورده ، کشیده ، بیرون کشیده .۲ - برافراشته ، بالا برده . ۳ - کشیده ، مقابلِ منحنی . ۴ - گشوده ، باز کرده .
(اَ تِ ) [ تر. ] (ص . اِ. )انسان یا حیوانی که بیضه هایش را کشیده باشند،بی خایه . خواجه نیز گویند.

معنی کلمه آخته در فرهنگ عمید

( آخته ) ۱. بیرون کشیده شده، آهیخته، برکشیده، برآورده.
۲. برافراشته: گرش بر فریدون بدی تاختن / امانش ندادی به تیغ آختن (سعدی۱: ۱۳۷ )، ای که شمشیر جفا بر سر ما آخته ای / صلح کردیم که ما را سر پیکار تو نیست (سعدی۲: ۳۷۰ ).
= اخته
۱. ویژگی مرد یا حیوان نر که بیضه اش را کشیده باشند، خایه کشیده.
۲. [عامیانه، مجاز] ویژگی مرد ترسو و فاقد صفات مردانگی.
۳. (اسم ) [قدیمی] اسب.

معنی کلمه آخته در فرهنگ فارسی

( آخته ) ( اسم ) ۱ - بر آورده کشیده بیرون کشیده : تیغ آخته . ۲ - بر افراشته بالا برده مرفوع . ۳ - بردوخته به ( چشم دیده ). ۴ - کنده ( جامه ) بر کنده . ۵ - کشیده ( صف رده ) . ۶ - پیوسته متصل . ۷ - نواخته بسامان کرده کوک کرده ( آلت موسیقی ).
کشیده بیرون کرده خایه برکشیدن
( صفت اسم ) ۱ - حیوانی که بیضه هایش را بیرون آورده باشد ( خصوصااسب ) بی خایه مقطوع النسل آخته خصی . ۲ - مرد خصی مرد بی خای. فاقد موی چهره .

معنی کلمه آخته در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] اخته (خصیّ) در دو معنای بی خایه و تخم کشیده به کار رفته است. از آن در باب های حج، تجارت، نکاح، ظهار، ایلاء، صید و ذباحه، قصاص و دیات سخن گفته شده است.
اخته در ابواب مختلفی از فقه کاربرد دارد که به آنها اشاره می شود:
← عدم کفایت حیوان اخته از قربان حج
۱. ↑ جواهر الکلام، ج۱۹، ص۱۴۵.
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۱، ص۳۳۷.
...

معنی کلمه آخته در ویکی واژه

بیرون کشیده شده.
برآورده، کشیده، بیرون کشیده.
برافراشته، بالا برده.
کشیده، مقابلِ منحنی.
گشوده، باز کرده.

جملاتی از کاربرد کلمه آخته

خوه اسب وفا زین کن و زی مهر رهی تاز خوه تیغ جفا آخته کن کین زرهی توز
شهریارا برای مدحت تو تیغ فکرت همیشه آخته‌ام
آخته قدش و رویش چو بدیدم گفتم : که همی سرو روان ماه تمام آرد بار
صبح است گل‌گون تاخته، شمشیر بیرون آخته بر شب شبیخون ساخته، خونش به عمدا ریخته
شمشیرهاست آخته زین نیلگون نیام خونابه‌هانهفته در این کهنه ساغر است
محارب کسی است که سلاح خود را آخته و آماده سازد وبه ترساندن مردم و سلب امنیت و ایجاد فساد در جامعه اقدام نماید خواه در صحرا باشد، یا در دریا، یا درشهرها باشد یا در جاده‌ها، شب باشد یا روز، زن باشد یا مرد، در همه حالات محارب نامیده می‌شود و احکام محاربه با خدا در مورد او اجرا می‌گردد.
زابروان تیغِ دوسَر بر مه و مهر آخته‌ای رتبهٔ خود چه توان کرد که نشناخته‌ای
بنای امام‌زاده قدیمی، از گچ و سنگ آخته شده و ابعاد آن ۴×۵ متر است. دارای گنبد خانه‌ای ۴×۴ متر که در بالای آن گنبدی مخروطی به ارتفاع ۴۴ متر از ابتدای سقف تا نوک استوار گردیده و در زیر آن مرقد امام‌زاده به ابعاد ۱۵۰×۱۰۰×۸۵ سانتی‌متر قرار گرفته‌است. این گنبد خانه در جهت غرب بنا و درب آن رو به غرب باز می‌شود. متصل به گنبد، یک واحد اتاق ۴×۳ متر قرار دارد که با گچ و سنگ که سقف آن با تیر آهن پوشش داده شده که جهت زائر سرا مورد استفاده قرار می‌گیرد، و درب ورودی آن به طرف غرب باز می‌شود، و این درب به شکل قدیمی با چوب ساخته شده‌است. بنای اولیه ساختمان چندان قدیمی نیست، حدوداً به اواخر دورهٔ قاجار بر می‌گردد.
بدزدگردن بی‌مغز برفراخته را به وهم تیغ مفرسا نیام آخته را
طمع از مثل و عدیل تو بباید برداشت چو حسام نظرت آخته گردد ز نیام
ز ابروی کج تیغ مهندس بناز بررخ ارباب نیاز آخته
آدام گئورگ فون آگته (۱۲ اوت ۱۷۷۷ - ۲۶ اوت ۱۸۲۶) یک ژنرال در ارتش امپراتوری روسیه در طول جنگ های ناپلئونی بود . او همچنین با نام روسی اش ایگور آندریویچ آخته ( روسی: Егор Андреевич Ахте).
به حسامی ز نیام آخته شد زنده به مرگ تا برون آمد از عهدهٔ الناس نیام