آلبانبایی منسوب به آلبانی؛ کشوری در اروپای شرقی. اهل آلبانی. ساخته شده یا به عمل آمده در آلبانی. زبانی از خانواده زبانهای هندواروپایی، که در آلبانی رایج است.
جملاتی از کاربرد کلمه آلبانیایی
یشاری که به عنوان «پدر ارتش آزادیبخش کوزوو» قلمداد شدهاست، توسط مردمان قوم آلبانیایی به عنوان نماد استقلال کوزوو شناخته میشود. او پس از مرگش و با اعلام استقلال کوزوو در سال ۲۰۰۸، عنوان «قهرمان کوزوو» را دریافت کرد. تئاتر ملی پریشتینا، فرودگاه بینالمللی پریشتینا و ورزشگاه المپیک آدم یشاری در پریشتینا، پایتخت کوزوو، به افتخار او نامگذاری شدهاند.
کوزوو در قرون وسطی بخشی از صربستان محسوب میشد و از قرن پانزدهم تا ابتدای قرن بیستم تحت حکومت امپراتوری عثمانی قرار داشت. در اواخر قرن نوزدهم این منطقه مرکز جنبش استقلالطلبی آلبانیاییها شد. شکست عثمانی در جنگ اول بالکان (۱۳–۱۹۱۲) موجب شد تا کوزوو به قدرتهای فاتح بالکان تعلق گیرد. پادشاهی صربستان بخش بزرگ کوزو را تصاحب کرده و قسمتهای غربی هم ضمیمهٔ خاک مونتهنگرو شد. در پایان جنگ جهانی اول هر دو کشور بخشی از پادشاهی یوگسلاوی شدند و پس از جنگ جهانی دوم کوزوو بهعنوان یک استان خودمختار به عنوان بخشی از جمهوری صربستان در جمهوری فدرال سوسیالیستی یوگسلاوی قرار گرفت.
مؤسسه هنری تیرانا از سال ۲۰۱۴ توسط دفتر نمایشگاهی چند منظوره واقع در مرکز تیرانا مدیریت میگردد. این دفتر همچنین میزبان یک کتابخانه عمومی از کتابهای مرجع انگلیسی، آلبانیایی و ایتالیایی، کاتالوگهای هنرمندان، انتشارات در زمینه نقد و بررسی هنر، و همچنین مجموعه ای از مجلات هنری بینالمللی است. دسترسی عموم به کتابخانه تیرانا آزاد است.
۱۹۹۹: ناتو در مارس ۱۹۹۹ بدون اجازهٔ سازمان ملل به یوگسلاوی (صربستان و مونتهنگرو) حمله کرد و کشور را طی ۷۸ روز بمباران میکرد. دلیل حمله، نقض حقوق آلبانیاییتباران کوزوو و همچنین جلوگیری از قتلعام و نسلکشی آلبانیاییتباران از سوی حکومت صربستان اعلام شد.
۱۹۹۱: رهبران آلبانیایی کوزوو در پاسخ با برگزاری یک همهپرسی، استقلال خود را از صربستان اعلام کردند. میلوسویچ که در آن زمان به رهبری یوگسلاوی نیز رسیده بود، سرکوب گستردهای را علیه دولت غیررسمی کوزوو که در آن زمان بر عهدهٔ ابراهیم روگوا بود و همچنین آلبانیاییتبارهای کوزوو آغاز کرد.
در دورهٔ معاصر، پس از عقبنشینی عثمانیها دو گرایش ملی در میان آلبانیاییها شکل گرفت. یک گرایش به دنبال زندهسازی ملیگرایی پیش از اسلام با ویژگیهای مسیحی آن بود. گرایش دوم رویکردی به ملیگرایی پیش از اسلام داشت و بر هویت ایلیری، مسیحی و اسلامی تأکید میورزید. هویت ایلیری برای مسلمانان و مسیحیان ملیگرا مهمتر از دین بود.[نیازمند منبع]
شهروندان کانادا از تبار آلبانیایی یا افراد آلبانیایی مقیم کانادانسبت به تعداد ۲۲٬۳۹۵ نفر در سرشماری سال ۲۰۰۶ افزایش یافتهاست.
وی از خاندان محمدعلی پاشای خدیوی بود که اصالتاً آلبانیایی بودند.
جنگ کوزوو در سال ۱۹۹۹ بر آلبانی اثرگذار بود و شمار زیادی از آلبانیاییتباران کوزوو به آلبانی پناهنده شدند. آلبانی در سال ۲۰۰۹ عضو کامل پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو شد و خواستار پیوستن به اتحادیه اروپا است.
طبق آمار سال ۲۰۰۲، ۲۵.۲ درصد یا ۵۰۹،۰۸۳ شهروند مقدونیه شمالی ، آلبانیایی هستند. جامعه آلبانیایی در کشور بیشتر در نقاط غربی ، شمال غربی، تا اندازهای مرکزی و جوامع کوچک در جنوبغربی نیز واقع هستند. بیشترین جمعیت آلبانیایی در شهرهای تتوو ، گوستیور ، دبار ، استروگا ، کیشوو ، کومانوو و اسکوپیه واقع شدهاند.