آزمایش
معنی کلمه آزمایش در لغت نامه دهخدا

آزمایش

معنی کلمه آزمایش در لغت نامه دهخدا

( آزمایش ) آزمایش. [ زْ / زِ ی ِ ] ( اِمص ) اسم مصدر آزمودن. بلا. بلاء. ( ربنجنی ). خبرت. ( دَهّار ). تجربه. تجربت. آزمون. رون. اروند. بلی. ( دَهّار ). بلیه. ( دَهّار ) ( دستوراللغة ). بلوی. ( دَهّار ). محنت. امتحان. ابتلاء. آزمودن. اختبار. امتحان. سنجش. آروین. رون :
جوانان داننده با گهر
نگیرند بی آزمایش هنر.فردوسی.کنون من تو را آزمایش کنم
یکی سوی رزمت گرایش کنم
گَرَم ازدرِ شوی یابی بگوی
همانا مرا خود پسندی به شوی.فردوسی.برآنم که با او نسازیم جنگ...
یکی پاسخ پندمندش دهیم...
اگر جنگ جوید پس از پند من
نیندیشد از فرّ و اروند من
بدانسان شوم پیش او با سپاه
که بخشایش آرد بر او هور و ماه
از این آزمایش ندارد زیان
بماند مگر دوستی در میان.فردوسی.چو بی آزمایش نباشد خرد
سرِ مایه کارها بنگرد.فردوسی.چو دیدمْت گفتم سراسر سخُن
مرا هر زمان آزمایش مکن.فردوسی.چنین داد پاسخ که دانای پیر
که با آزمایش بود یادگیر...فردوسی.بدانش ورا آزمایش کنید
هنر بر هنر بر فزایش کنید.فردوسی.به از آزمایش ندیدم گوا
گوای سخنگوی و فرمانروا.فردوسی.جز او هرکه با ما بدل دشمنند
ز تخم جفاپیشه اهریمنند
ز ما نیکوئیها نگیرند یاد
ترا آزمایش بس از نوش زاد.فردوسی.دگر آنکه گفتی که چل ساله مرد
ز برنا فزون تر نجوید نبرد
چهل ساله با آزمایش بود
بمردانگی در فزایش بود.فردوسی.جوان ارچه دانا بود با گهر
ابی آزمایش نگیرد هنر.فردوسی.بدر بر همی بود با هر کسی
همی کرد از آن آزمایش بسی.فردوسی.گرت رای با آزمایش بود
همه روزت اندر فزایش بود.فردوسی.واکنون اینجا شحنه می گماریم با اندک مایه مرد، آزمایش را. ( تاریخ بیهقی ).
جوان گرچه دانادل و پرفسون
بود نزد پیر آزمایش فزون.اسدی.زیرا که جهان ز آزمایش
بس نادره ناطقیست ابکم.ناصرخسرو.سلطان چون از حجره خاص بیرون آمدی نخست روی او دیدی و مقصود سلطان آزمایش خجستگی دیدار او بود. ( نوروزنامه ). و هر یک را بانواع آزمایش امتحان می کرد. ( کلیله و دمنه ).

معنی کلمه آزمایش در فرهنگ معین

( آزمایش ) (یِ ) ( اِ. ) ۱ - امتحان ، تجربه ، سنجش . ۲ - ورزش ، ریاضت ، مشق .

معنی کلمه آزمایش در فرهنگ عمید

( آزمایش ) ۱. امتحان، آزمون، سنجش.
۲. تجربه.
۳. فرآیند کشف چیزی.
۴. بررسی علمی نظریه برای اثبات یا رد آن.
۵. تجزیۀ یک ماده به منظور بررسی خواص و مواد سازندۀ آن.

معنی کلمه آزمایش در فرهنگ فارسی

( آزمایش ) ( اسم ) ۱ - آزمودن امتحان . ۲ - ورزش ریاضت مشق .
تجربه آزمون
امتحان، تجربه، سنجش، آزمون

معنی کلمه آزمایش در دانشنامه عمومی

آزمایش. آزمایش در پژوهش دانشی، به روشی از تحقیق که برای یافتن رابطه علّی میان متغیرها یا آزمودن یک فرضیه به کار می رود، گفته می شود. آزمایش از پایه های اصلی رویکرد تجربی برای دست یابی به داده ها در مورد جهان پیرامون است و از آن هم در علوم طبیعی و هم در علوم اجتماعی بهره می گیرند. از آزمایش ها می توان برای حل یک مسئله یا رد و اثبات فرضیات نظری استفاده کرد. در آزمایش ها، دانشمند یا کارشناس می کوشد تا مشاهده کند که آنچه در یک فرضیه بیان شده آیا در عمل نیز محقق می شود یا نه. فرضیه، نظریهای است که هنوز به محک آزمایش گذارده نشده است.
آزمایش ها ممکن است بسیار دقیق باشند و به دستگاه های پیچیده نیاز داشته باشند. محلی که ویژهٔ انجام آزمایش ساخته شده باشد آزمایشگاه نام دارد. فرضیه های ساده ای هم چون وجود گرانش بر روی کرهٔ زمین را می شود با آزمایش های ساده ای در بیرون از آزمایشگاه نیز انجام داد. انجان این آزمایش ها به درک روابط فیزیکی و شیمیایی در جهان هستی به انسان کمک می کند.
کارشناسان رشته های گوناگون دانش از آزمایش های متنوعی بهره می گیرند. برای نمونه جامعه شناسان برای رد یا اثبات نظریاتی در پیوند با رفتار گروه های انسانی این نظریات را می آزمایند یا روان شناسان افرادی را به عنوان نمونه در شرایط ویژه ای قرار می دهند تا با مشاهدهٔ رفتار آن ها به نتایجی علمی دست پیدا کنند.
یکی از تعریف های پژوهش علمی در اصل انجام یک رشته آزمایش ها با هدف مشترک است.
در فارسی گاه واژهٔ «آزمایش» را با «ات» و به صورت «آزمایش ات» جمع می بندند که از نظر دستوری درست نیست. و بهتر است که به جای آن از واژهٔ «آزمایش ها» بهره ببریم. اولین دانشمندی که از روش مبتنی بر آزمایش در کارهایش استفاده کرد ابن هیثم بود که کتاب هفت جلدی اش با عنوان «کتاب المناظر» بسیاری از پندارهای غلط گذشته را برانداخت؛ از جمله این باور پیشینیان که علت قابل دیدن بودن اشیاء این است که چشم می تواند بر آنها نور بتابد.
آزمایش (فیلم ۱۹۹۵). آزمایش ( به هندی: Aazmayish ) فیلمی محصول سال ۱۹۹۵ و به کارگردانی ساچین است. در این فیلم بازیگرانی همچون درمندرا، روهیت کومار، آنجالی لاتار، پریم چوپرا، آشوک سراف، موهنیش باهل ایفای نقش کرده اند.
آزمایش (فیلم ۲۰۰۱). آزمایش ( به آلمانی: Das Experiment ) فیلمی در ژانر درام و مهیج به کارگردانی الیور هیرشبیگل محصول سال ۲۰۰۱ است. در این فیلم بازیگرانی مثل موریتز بلیبترو کریستین برکل بازی کرده اند.
آزمایش (فیلم ۲۰۱۰). آزمایش ( انگلیسی: The Experiment ) فیلمی در ژانر مهیج به کارگردانی پل شیورینگ است که در سال ۲۰۱۰ منتشر شد.
۲۶ نفر برای انجام یک تست روان شناسی برگزیده شده اند تا در نقش نگهبانان و زندانی ها در یک زندان ظاهر شوند. اما این آزمایش خیلی زود از کنترل خارج می شود. . .
• آدرین برودی
• فارست ویتاکر
• کم جیجاندت
• فیشر استیونس
• مگی گریس
• تراویس فیمل
• دیوید بنر
آزمایش (نظریه احتمال). در تئوری احتمال، آزمایش ( به انگلیسی: Experiment ) ( یا تلاش آزمایشی trial ) به هر رویه ای گفته می شود که می تواند بی نهایت تکرار شود و مجموعه ای از نتایج ممکن به خوبی تعریف شده دارد که به عنوان فضای نمونه شناخته می شود. یک آزمایش اگر بیش از یک نتیجه ممکن داشته باشد تصادفی است و اگر تنها یک نتیجه داشته باشد قطعی است. یک آزمایش تصادفی که دقیقاً دو نتیجه ممکن ( متقابل انحصاری ) دارد به عنوان آزمایش برنولی شناخته می شود.
معنی کلمه آزمایش در فرهنگ معین
معنی کلمه آزمایش در فرهنگ عمید
معنی کلمه آزمایش در فرهنگ فارسی

معنی کلمه آزمایش در دانشنامه آزاد فارسی

آزمایش. آزمایِش (experiment)
در علم، آزمون علمی طراحی شده ای با هدف ارتباط نتایج آن با نظریه ای خاص یا مجموعه ای از نظریه۱ ها. با این که برخی از آزمایش ها ممکن است صرفاً برای به دست آوردن اطلاعات بیشتر دربارۀ موضوعی صورت گیرند که به خوبی درک شده است، اجرای آزمایش هایی با هدف تحکیم نظریه ای جدید یا سُست کردن عقاید دیرپا نیز اهمیت حیاتی دارد. درنتیجه، نحوۀ آزمایش ها و ارتباط بین طراحی آزمایش و ارزش آن بسیار مهم است. عموماً وقتی آزمایشی ارزش بیشتری داشته باشد، عوامل احتمالی تأثیرگذار بر نتایج یا متغیرهای آن را با دقت کنترل می کنند. به همین سبب، بیشتر آزمایش ها در محیطی کاملاً مهارپذیر، نظیر آزمایشگاه یا کلینیک، صورت می گیرند.

معنی کلمه آزمایش در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] آزمایش. آزمایش یا آزمودن، از راه هاى شناخت موضوعات است که فقهاء از آن در ابوابى مانند اجتهاد و تقلید، طهارت، تجارت، حجر، قضاء و دیات به مناسبت سخن گفته اند.
آزمایش یا آزمودن، یعنی امتحان و سنجیدن چیزی یا کسی برای کسب شناخت بیشتر.
مواضع آزمایش
آزمایش یا درباره کالا است یا حیوان و یا انسان.
← موارد آزمایش کالا
۱. ↑ نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۲۲، ص۴۳۳.
...

معنی کلمه آزمایش در ویکی واژه

سنجش و بررسی برای ارزیابی کسی یا چیزی، آزمون، امتحان، تست، تجربه.
فعالیتی عملی برای اثبات یک نظریه یا شناخت رفتار اشیا در وضعیت مورد نظر.
بررسی ماده‌ای به منظور دریافتن نوع و میزان ترکیبات یا خواص آن ماده.

جملاتی از کاربرد کلمه آزمایش

این قانون ۴۹۷ ماده و به همراه قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) ۷۲۹ ماده دارد و کلیه قوانین مغایر پیش از خود از جمله قانون مجازات عمومی ایران سال ۱۳۰۴ را ملغی اعلام کرده‌است. این قانون از سال ۱۳۷۰ تاکنون به‌طور آزمایشی در حال اجرا بود که مجدداً در سال ۱۳۸۸ به‌طور کامل تغییر و به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و در سال ۱۳۹۲ لازم‌الاجرا گشت.
شطرنج از سال ۱۹۹۹ یک ورزش به رسمیت شناخته شده از سوی کمیته بین‌المللی المپیک است و فیده نمایندهٔ رسمی آن در سطح بین‌المللی است. فیده به عنوان عضو کمیته بین‌المللی المپیک به مقررات آن پایبند است و از جمله حتی به انجام آزمایش‌های بحث‌برانگیزِ برای شطرنج دوپینگ از بازیکنان اقدام می‌کند. چشم‌انداز المپیکی شدن شطرنج در آینده همچنان مبهم است. نام‌گذاری مسابقات قهرمانی جهان تیمی فیده به «المپیاد شطرنج» نیز به خاستگاه تاریخی آن مرتبط است و به معنای ارتباط این مسابقات و بازی‌های المپیک نیست.
من به پیش خویش می پنداشتم یارم توئی آزمایش کردمت یارم نیی بارم توئی
اهداف اصلی این پرواز آزمایش امکانات اصلی شاتل بود که شامل آزمایش سیستم شاتل، صعود و نشستن امن بود. ظرفیت ترابری تنها شامل ابزار توسعهٔ پرواز (دی‌اف‌آی) می‌شد، که از تعدادی سنسور و ابزار سنجش تشکیل شده بود که کارایی و فشار وارد بر مدارگرد هنگام پرتاب، اوج گیری، پرواز در مدار، بازگشت و فرود را ثبت می‌کرد. همهٔ اهداف این مأموریت با موفقیت به سرانجام رسید و این امر به اثبات رسید، که شاتل‌ها وسایل مطمئنی برای پرواز به فضا هستند.
پس به بیداری آزمایش را دم خر دیده‌ام ز طالع خویش
کبابی چون دل من پرنمک زن مرا در آزمایش بر محک زن
و وجه این سخن آنست که غازیان و سلاحداران را عادت رفته است که پیوسته آن را استعمال میکنند، و بسیار افتد که آزمایش خویشتن را بآن بازی کنند، و بسیار افتد خطا در آن، چنان که احتراز کردن از آن دشخوار باشد، اگر هر کسی که خطایی از دست وی بیاید، درین کار بر وی دیتی تمام واجب شدی، اجحافی بودی در حقّ وی، و عاقبت آن بودی که مال وی بنماندی و خون آن کشته هدر شدی. پس بر عاقله واجب کردند هر یکی را اندکی مال، چنان که در آن اجحافی نبود، و عاقبت آن اهدار الدّم نباشد و نیز عاقله ورثه قتیل‌اند، آن گه که ذووا الفرض نباشند، چون از وی میراث میگیرند، روا باشد که اندر قتل خطا دیت از بهر وی بدهند. معنی دیگر: اگر دیت خطا هم بر قاتل واجب کردندی، بعد از آنکه استعمال آلت حرب لا بدّ است، و احتراز از قتل و جرح دشخوار، غازیان و جنگیان از آن تقاعد نمودندید، و استعمال نکردندید، و بوقت حاجت بد دل بودندید. و آن گه خلل در اسلام راه بردید و مردم از اعزاز دین اسلام و اعلاء کلمه حق باز ماندندید.
گنه کردم ز بهر آزمایش که چون داری در آمرزش نمایش
در مطالعهٔ یک‌سوکور، اطلاعاتی که می‌تواند باعث منحرف شدن نتیجه آزمایش شود از دید شرکت‌کننده مخفی می‌ماند ولی مسئول انجام آزمایش از آن‌ها مطلع است. مثال کلاسیک این آزمایش چالش پپسی است. در این آزمایش که کمپانی نوشابه‌سازی پپسی آن را برگزار می‌کند، دو لیوان نوشیدنی که یکی حاوی کوکاکولا و دیگری حاوی پپسی است در اختیار شرکت‌کنندگان قرار می‌گیرد. مسئول بازاریابی پپسی از شرکت‌کنندگان می‌خواهد پس از نوشیدن، از بین دو لیوان نوشیدنی روی میز آن را که به لحاظ طعم و مزه بیشتر می‌پسندند انتخاب کنند. شرکت‌کنندگان فقط پس از اتمام آزمایش از محتوی لیوانها مطلع می‌شوند. (کدام پپسی و کدام کوکاکولا بوده‌است).
ویلر مشاهده‌گر را یک موجود صاحب خودآگاهی عنوان کرد. آزمایش گزینش با تأخیر آزمایش است که خاصیت دوگانگی ذرات نور را مشخص می‌کند این آزمایش توسط جان ویلر در سال ۱۹۷۸الی ۱۹۸۴ انجام شد و خاصیت دو گانگی موجی ذره ای نور را مشخص کرده است
نفس کافر را که در هر ساعتش آزمایش میکنم در طاعتش
مری شلی (۱۸۵۱-۱۷۹۷) را با اثر معروفش به نام فرانکنشتاین (۱۸۱۸) می‌شناسند. گفته می‌شود که شلی پیرنگ این اثر را در رؤیا و بعد از هم‌صحبتی با پرسی شلی، لرد بایرون و جان پولیدوری یافته‌است. موضوع این گفتگو گالوانیسم و امکان جان بخشیدن به اجساد یا قطعات بدن و همچنین آزمایش‌های شاعر و فیلسوف طبیعی به نام اراسموس داروین بود که گفته می‌شد توانسته در ماده مرده حرکت ایجاد کند. جمع مزبور که در ویلای بایرون گرد آتش نشسته بودند گهگاه خود را با خواندن داستان‌های آلمانی دربارهٔ ارواح سرگرم می‌کردند. همان‌جا بود که بایرون پیشنهاد داد هر کدام از آن‌ها شروع به نگارش یک داستان فراطبیعی نمایند.
پس از سی سال رنج و آزمایش که دادم امتیاز مغز از پوست
اگر تو رام بودی از نمایش نمودی گوهر اندر آزمایش
پس از یک سال تلاش و آزمایش صدها مادهٔ گوناگون، ادیسون و همکارانش توانستند با خالی کردن هوای داخل حباب و استفاده از نخ معمولی زغال‌اندود (کربنیزه) لامپی بسازند که تا چهل ساعت نور بدهد. این موفقیت اولیه موجب شد تا آن‌ها با پشتکار بیشتری به کار خود ادامه دهند و وقتی توانستند عمر متوسط چراغ برق را به پانصد ساعت برسانند، ادیسون دریافت که زمان مناسب برای نمایش آن فرا رسیده‌است.
نتایج غیرمستقیم نشان داده شده در هنگام آزمایش سیستم تشخیص چهره در دوقلوهای یکسان و انجام برخی دیگر از تست‌ها سیستم به صورت ۲ شخص متفاوت تشخیص داده و نشان از درستی این فناوری است.
تا تاریخ ۳ فوریه ۲۰۲۲ مجموعاً ۲٬۰۹۱ ماهواره (با احتساب ماهواره‌های آزمایشی تین‌تین آ و ب) به مدار زمین پرتاب‌شده بود. در سال ۲۰۲۱ اسپیس‌اکس تصمیم گرفت هر دو هفته یک‌بار، در هر پرتاب فالکون ۹، ماهواره‌های استارلینک را در دسته‌های ۶۰تایی، به فضا پرتاب کند.
و از خوف آزمایش و مکر الله بودی که موسی بن عمران علیه السلام چون ملاحظه سحر سحره را نمود اندکی در باطن ترسید، چنانکه خدای تعالی خبر داده که «فاوجس فی نفسه خفیه موسی» و معالجه این صفت علاوه بر آنچه خواهد آمد از معالجه عجب و غرور، آن است که تحصیل صفت خوف از خدا کند که ضد این صفت است.
کاملان وقت آزمایش تو در ره عشق ناتمام تو اند
متن کتاب درسی فیزیک (۳) و آزمایشگاه - صفحهٔ ۱۴۵