ابرقاره

ایجاد کوه‌های آلپ (کوهزایی آلپ) یک جریان فصلی بود که نزدیک ۳۰۰ سال شروع شد. میلیون سال قبل در عصر پالئوزوئیک، ابرقاره پانگه از یک صفحه تکتونیکی ایجاد گردیده بود. در دوره هایمزوزوئیک و دریای تتیس میان لوراسیا و گوندوانا در طول دوره ژوراسیک به صفحه‌های جدا جدا تقسیم گردیده. تتیس سپس میان صفحه‌های در حال برخورد متراکم شد و باعث ایجاد رشته‌کوه‌هایی به اسم کمربند آلپید، از جبل الطارق از راه هیمالیا تا اندونزی شد - عملی که در انتهای مزوزوئیک شروع شد و تا بحال ادامه دارد. ایجادکوه‌های آلپ قسمتی از این سیر کوه زایی بود، که ناشی از برخورد میان صفحه‌های آفریقا و اوراسیا بود که در انتهای دوره کرتاسه شروع شد.

آتلانتیکا سپس در حدود ۱ گیگا سال پیش با پیوستن به قاره‌های ننا، اور و چند صفحهٔ کوچک، ابرقارهٔ رودینیا را شکل داد. اما رودینیا خود درفاصلهٔ ۱ تا ۰٬۵ گیگا سال پیش شروع به تقسیم‌شدن نمود که در نتیجهٔ آن، سه قارهٔ جدید شامل لوراسیا، و گوندوانای شرقی و غربی به‌وجود آمد که آتلانتیکا، هستهٔ قارهٔ دوم را تشکیل می‌داد.

روی لیورمور در اواخر دههٔ ۱۹۹۰ با خلق اصطلاح نووپانگه‌آ، این احتمال را مطرح ساخت که اقیانوس آرام بسته خواهد شد، استرالیا به شرق آسیا خواهد چسبید و جنوبگان به سمت شمال حرکت خواهد کرد. در کتاب ابرقاره نوشتهٔ تد تیلد و در نسخهٔ ۲۰ اکتبر ۲۰۰۷ مجلهٔ نیو ساینتیست در مقاله‌ای با عنوان بازگشت پانگه‌آ، به آماسیا، نوووپانگه‌آ و پانگه‌آ آلتیما اشاره شده‌است.

آتلانتیکا در حدود ۱٬۶ تا ۱٬۴ گیگا سال پیش هنگامی‌که ابرقارهٔ کلمبیا شامل اور، آرکتیکا، ننا و آتلانتیکا تقسیم شد از ننا جدا گشت.

در دوره تریاس (حدود ۲۵۰ تا ۲۰۰ میلیون سال پیش)، آریزونا یک گستره استوایی هموار در گوشه شمال غربی ابرقاره پانگه آ بود. در آنجا جنگلی از آ. آریزونیکوم رشد کرد که تا ۶۰ متر (۲۰۰ فوت) بلندی و بیش از ۶۰ سانتیمتر (۲٫۰ فوت) قطر داشتند. در فسیلهای این منطقه ز لارو حشراتی شبیه به سوسک یافت شده‌است (مشابه اعضای خانواده مدرن تنندوسوسکیان).

از سوی دیگر مرز بین صفحات اوراسیا و آمریکای شمالی در سیبری برای میلیون‌ها سال ثابت بوده‌است که این عامل همراه با دیگر عوامل ذکرشده می‌تواند موجب ادغام دو قارهٔ آمریکای شمالی و آسیا با یکدیگر شده و ابرقارهٔ جدیدی را به‌وجود آورد.