معنی کلمه آکروپولیس در دانشنامه عمومی
آکروپولیس یونان معروف به آکروپولیس، به معنای شهر مرتفع یا صخره مقدس که در یونان و تمام دنیا فراوان است. اگر چه آکروپولیس های دیگری در یونان قرار دارد، اهمیت این آکروپولیس آنقدر زیاد است که نام آکروپولیس به عنوان اسم خاص مربوط به همین مکان است. آکروپولیس رسماً به عنوان بنای برجسته در میراث فرهنگی اروپا در ۲۶ مارس ۲۰۰۷ ( ۶ فروردین ۱۳۸۶ ) به ثبت رسیده است. آکروپولیس بر روی یک تپه سنگی صاف که دارای ۱۵۰ متر ارتفاع از سطح دریاست در داخل شهر آتن یونان بنا گردیده است. قبلاً این بنا به نام «سکروپیا» مشتق از نام افسانه ای مرد ماری، به نام ککروپس یا سکروپس اولین پادشاه آتن نامیده می شد. بخش اعظم این بنا در سال های ۴۶۱ تا ۴۲۹ پیش از میلاد، در زمان فرمانروایی پریکلس و هم زمان با روزهای شکوفایی فکری و هنری آتن، روی بخش آهکی تخت آتن ساخته شد. پس از آن و در دوره های مختلف بعضی از بناهای آکروپلیس به شکل قصرهای فلورانسی، مسجدهای اسلامی و حرم های ترکی تغییر شکل دادند. این مکان طعم تلخ جنگ را نیز چشیده است: هنگامی که سربازهای بریتانیایی در سال ۱۹۴۴ سلاح های خود را در میان ستون های پارتنون مستقر کردند. امروزه معبد ارختنوم و شهر آکروپولیس با تلاش های فراوان بخش حفاظت منابع طبیعی به شکل کامل بازسازی شده است و بازسازی پارتنون و پیش دروازه در آخرین مراحل خود به سر می برد. حتی با وجود اینکه بازسازی آکروپلیس تقریباً رو به اتمام است، این شهر قدیمی همچنان یاد خدایان و اساطیری را که روزی پرستیده می شدند برای شما زنده خواهد کرد.
اولین دست ساخته بشر مربوط به بخش میانی دوران نو سنگی در بالای این تپه است، مدارکی نیز دربارهٔ امکان وجود ساکنینی در بنای آتیک ( اتاق کوچک زیر شیروانی ) وجود دارد که مربوط به آغاز دوران نوسنگی - هزاره ششم پیش از میلاد می باشد. اطلاعات مشکوکی نیز حکایت کننده آن است که یکی از اهالی «مای سنی» که با ایجاد بناهای پادشاهی برای خود و خانواده و پایه گذاری آیین دینی و ایجاد معابد، تعدادی کارگاه و سکونت دادن به گروهی از مردم عادی در این مکان یعنی بالای این تپه تشکیلاتی راه انداخته است. این مجموعه با دیواره ای قطر ۴٫۵ تا ۶ متر محصور گردیده بود که دروازه مایل با جان پناه و برخی را که از دست راست وارد شوندگان غریبه را آویزان می نمود و بنابراین وسایلی برای دفاع به شمار می رفت. در بخش شمالی دو راه پله ای تنگ با شیب زیاد بود که در بین صخره ایجاد شده بود. هومر مورخ یونانی به این محکم سازی ساختمانی به نام «خانه ای قوی ارچ توس» اشاره می نماید. این در زمانی بود که زلزله در ضلع شمال شرقی شکافی ایجاد کرد که تا بخش خاکی زمین ادامه یافت و در آن آب جمع می شد. در این بخش پله هایی استادانه ساخته شد و به عنوان بخش محافظت شده آب آشامیدنی در دوران مای سنین استفاده می شد که در اعصار بعد از ارزشی برخوردار نبود.
آکروپولیس (معماری). آکروپولیس یونانی: Ακρόπολις; akros, akron, سبکی از معماری، یک زیستگاه انسانی و به ویژه یک دژ یا ارگ، ساخته شده بر روی یک تپه با دیوارههایی بدور آن بمنظور اهداف پدافندی می باشد.
واژه آکروپولیس در یونانی بمعنای شهر در تنگنا و شهر مرتفع می باشد و به شهرهایی در یونان همچون آتن، آرگوس، تبس ( یونان ) و عموماً به همهٔ شهرهای ارگ مانند همچون رم، اورشلیم، براتیسلاوا و بسیاری از شهرهای مشابه در آناتولی و حتی قلعه صخره در ادینبرو گفته می شود. اصطلاح آکروپولیس از سوی باستان شناسان و مورخان به فرهنگِ شهریِ کاسترو واقع در تپه های شمالغربی شبه جزیره ایبری نیز گفته می شود.
شهره ترین معماری در این سبک، آکروپولیس آتن است.
