اعتبار کردن

اعتباریات اصطلاحی در فلسفه و کلام اسلامی است و برای توصیف و تحدید آن دسته از مفاهیم به کار می‌رود که یا خود اعتباریند، یا محصول عملی از ذهن و زبانی هستند که به آن «اعتبار کردن» می‌گویند. به عبارت دیگر، مفاهیم اعتباری یا کشف ذهنند، یا ساخته آن. اگرچه واژه اعتباری کاربرد پردامنه‌ای دارد، لیکن بجز شهاب‌الدین سهروردی (از متقدمان) و محمدحسین طباطبایی (از متأخران)، ظاهراً کسی فصلی مستقل در تبیین اعتباریات و تمییزشان از دیگر مفاهیم نگشوده‌است.

این اصطلاح همچنین برای بی‌اعتبار کردن هر استدلالی که مبتنی بر وزن‌دهی نادرست به احساسات است، بی‌مورد استفاده می‌شود. «اشتباه احساسی» ساختن رمان یا نمایشنامه «از الگوهای صرفا احساسی» است.

به نوشته اسماعیل رائین میرزا ابوالحسن نقش کلیدی در توطئه بی‌اعتبار کردن و قتل قائم مقام فراهانی در ۱۸۳۲ میلادی داشته‌است.[نیازمند منبع]

وزیر مختار بریتانیا چنین نوشته است: «او همچنان در کار انباشت ثروت از راه‌های مشکوک است و فرماندهان ارشد نظامی خود را نیز در کار آزاد گذاشته است؛ و در عین حال، از هیچ فرصتی برای بی‌اعتبار کردن فرماندهان در صورت سوظن نسبت به قدرت گرفتن آن‌ها از طریق اندوختن ثروت پرشمار برای بهره‌گیری شخصی، فروگذار نمی‌کند. البته اگر آن‌ها سهم عمده‌ای از ثروت به دست آمده را به شاه بدهند، او نیز از دزدی‌های آن‌ها چشم پوشی خواهد کرد.» وی می‌افزاید: «رضا شاه نسبت به ثروت حریص و طمعکار است و از دیدگاه او هر وسیله‌ای برای کسب پول و زمین مطلوب است… جاده جدید منتهی به چالوس با هزیه هنگفتی ایجاد شده، صرفاً برای ارضای هوس شخصی وی بوده است.»

کهن‌ترین این پیشگفتارهاست که به فرمان ابومنصور محمد بن عبدالرزاق و به‌دست ابومنصور مَعمَری وزیر او، به سال ۳۴۶ ه‍.ق گرد آمده‌است. هرچند تدوین این اثر پیش از سرایش شاهنامه است، اما پس از آن در آغاز دست‌نویس‌های کهن شاهنامه آورده شد. اهمیت این پیشگفتار در شناساندن منابع فردوسی برای سرایش شاهنامه و همچنین بی‌اعتبار کردن افسانه‌های پیشگفتارهای پسین است.

پوشش خودسوزی بوشنل توسط رسانه‌های جریان اصلی انتقادهایی را به دلیل تلاش برای «بی‌اعتبار کردن» و «تضعیف» انگیزه بوشنل در اعتراض به نسل‌کشی فلسطینیان برانگیخت. بلن فرناندز در ستونی از الجزیره مثالی از نیویورک تایمز ارائه کرد که در عنوان گزارش خود چیزی در مورد انگیزه بوشنل ذکر نکرد و فقط ارائه اطلاعات از یک مطلع که بوشنل ممکن است بیمار روانی بوده‌است. هیل خاطرنشان کرد که تایمز در مقایسه با پوشش خبری ایرینا اسلاوینا، معلم زبان و ادبیات روسی که در اعتراض به خودسوزی علیه دولت روسیه در سال ۲۰۲۰ جان باخت، با بوشنل رفتار نامتقارن داشت.

بنا به اسنادی که در دسامبر ۲۰۱۳ افشا شدند؛ سازمان‌های آژانس امنیت ملی ایالات متحده آمریکا، سیا، ستاد ارتباطات دولت انگلیس از کاربران «زندگی دیگر»، «اکس‌باکس لایو» و «دنیای وارکرفت» جاسوسی می‌نمودند و سعی در استخدام خبرچین از این وبگاه‌ها را داشته‌اند. مدارک منتشرشده، آشکار می‌سازند که کارمندان این آژانس، در مورد فعالیت یا گرایش‌های جنسی خوشان هم جاسوسی می‌کردند و این عملیات را لاواینت نام داده بودند. آژانس امنیت ملی آمریکا فعالیت‌های جنسی آنلاین شهروندانی که بنیادگرا نام نهاده بود را تحت نظر داشت تا از آن برای بی‌اعتبار کردن فعالان سیاسی استفاده کند.

ما در نظر داریم توسعه یک ماده شیمیایی را بررسی کنیم که باعث یک حالت ذهنی غیرسمی برگشت‌پذیر و غیرسمی می‌شود، که ماهیت خاص آن را می‌توان به خوبی برای هر فرد پیش‌بینی کرد. این مطالب به‌طور بالقوه می‌تواند به بی‌اعتبار کردن افراد، استخراج اطلاعات، و کاشتن پیشنهادهای و سایر اشکال کنترل ذهنی کمک کند. ریچارد هلمز، یادداشت داخلی سیا