بربر

خاوری‌ها یا بربری‌ها (هزاره‌های بومی ایران) قومی کاملاً خراسانی و شیعه‌مذهب می‌باشند که بومی فریمان، نصر آباد، تربت جام، چناران، کلات و سرخس هستند. خاوری‌ها در ایران عمدتاً در مشهد و در افغانستان عمدتاً در مناطق هزارستان سکونت دارند.

ابن الجزار قوانین طبیعی عمومی و اسم گیاهان را به سه زبان عربی، یونانی و بربری تنظیم و مرتب نمود، وی مستمر بر یک قاعده نیز تأکید داشت که عبارت بود از اینکه «هر مریضی را دوای گیاهی سرزمین خودش مداوا می‌کند برای اینکه زمین هر منطقه متناسب با طبیعت و دردهای همان منطقه گیاهانی که تأثیرات دارویی را رشد و نمو می‌دهد»

جهان از هند و چین تا روم و بربر به پیروزی تو داری با برادر

این روستا در دهستان بربرود شرقی قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۵۱۷ نفر (۹۷خانوار) بوده‌است.

تأثیر زبان عربی، فرایند نرم‌شدگی و عدم وجود لبی‌شدگی باعث شده‌است که سامانه‌های همخوانی زبان‌های بربری به‌طور قابل توجهی بر اساس منطقه متفاوت باشند. زبان‌های بربری که در شمال صحرا و در نیمه شمالی صحرا یافت می‌شوند، تأثیر بیشتری از زبان عربی، از جمله واج‌های وامی، نسبت به زبان‌های مناطق جنوبی‌تر، مانند طوارقی دارند. بیشتر زبان‌های بربری در مناطق شمالی به‌علاوه دچار نرم‌شدگی شده‌اند که در آن توقف‌های کوتاه تاریخی به سایشی تبدیل شده‌اند.

بدانگه که رستم ببربر گره برافگند و زد بر گره بر زره

زبان‌های بربری توسط جمعیت بزرگی در مراکش، الجزایر و لیبی و توسط جمعیت‌های کوچکتری در تونس، شمال مالی، غرب و شمال نیجر، شمال بورکینافاسو و موریتانی و در واحه سیوه در مصر گفتگو می‌شوند. جوامع بزرگ مهاجر بربرزبان، که امروزه حدود ۴ میلیون نفر هستند، از دهه ۱۹۵۰ در اروپای غربی زندگی می‌کنند که بیش از سه نسل را شامل می‌شود. شمار مردم بربر بیشتر از بربرزبانان است.

به یک رویه ز چین تا مصر و بربر شدند او را ملوک دهر چاکر

ساکنان منطقهٔ اطلس کوچک بیشتر از قوم بربر شلوه هستند.

چشمم ز فراق درت افتد چو به دریا گویی که مگر بحر فتادست به بربر

قومیت و نژاد بردگان در نوع کارهایی که از آن درخواست می‌شد هم تأثیر داشت. زنان بربر برای کارهای خانگی و آمیزش جنسی و زادوولد بسیار مناسب بودند. زنان زنگی به فرمان‌برداری و نیرومندی و شایستگی برای مراقبت از کودکان معروف بودند. یونانیان برای نگهداری از اموال گران‌بها شایسته بودند.

که پیل شه بربر از زیر بند رها شد مبادا که یابی گزند

وقتی او در دولت منصب داشت، موفق شد حق شهروندی کامل را برای یهودیان در الجزایر تهیه کند. به وسیله این دستور که دستور کرمیو نام داشت یهودیان الجزایر تابعیت فرانسوی پیدا کردند ولیکن مسلمانان و بربرها به عنوان شهروندان درجه دوم باقی ماندند. این دستور خشم مسلمانان الجزایر را برانگیخت و زمینه‌ساز اختلافات شدید بین یهودیان و مسلمانان شد که سرانجام به جنگ استقلال الجزایر منجر شد و بیشتر یهودیان الجزایر به فرانسه مهاجرت کردند.

این روستا در دهستان بربرود شرقی قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۳۶۰ نفر (۶۹خانوار) بوده‌است.

اگادیر (به آمازیغی: ⴰⴳⴰⴷⵉⵔ؛ به عربی: أكادیر) مرکز منطقهٔ سوس–ماسه در جنوب غربی مراکش است. در سال ۲۰۱۴ جمعیت آن برابر با ۴۸۷٬۹۵۴ نفر بوده‌است و مردم آن بیشتر از تبار آمازیغ (بربر) هستند.

قتاده گفت و ابن جریح و محمد بن کعب القرظی که هشت کس بودند: نوح و زن وی و سه پسر: سام و حام و یافث و زنان ایشان. ابن عباس گفت: هشتاد کس بودند چهل مرد و چهل زن. پس رب العالمین همه را عقیم کرد که از ایشان نژاد نه پیوست مگر سه پسر نوح، سام و حام و یافث و خلق همه از نژاد ایشان‌اند. زهری گفت: عرب و اهل فارس و روم و شام و یمن از فرزندان سام، و ترک و صقالبه و یأجوج و مأجوج از فرزندان یافث، و سند و هند و زنج و حبشه و بربر و نوبه و همه سیاهان از فرزندان حام. و سیاهی ایشان از آن بود که حام در کشتی با اهل مباشرت کرد، و نوح دعاء کرد تا رب العزة نطفه وی بگردانید.

زانکه بود آن ماهرخ در دلبری خسرو جمله بتان بربری

خرگه به عرش بربرم از همت تا داده ای به خیمه درون جایم

ز بربر زمین سوی خاور درون زیک ماهه ره داشت کشور فزون

اجرام چرخ چنبری چون لعبتان بربری پیدا سهیل و مشتری خورشید روشن محتجب