آبان یشت

معنی کلمه آبان یشت در دانشنامه آزاد فارسی

آبان یشت. آبان یَشْت
پنجمین یَشت و یکی از یشت های بزرگ اوستا متعلق به اَردوی سور اَناهیتا، ایزدبانوی آب ها و نعمت و فراوانی. اَرِدْوی نام این ایزدبانو، که دراصل رودخانه ای بوده و بعدها جنبۀ الوهیت یافته، در اوستا معمولاً با دو صفت sūrā به معنای «نیرومند» و anāhitā به معنای «پاک و بی عیب» همراه است. در آبان یشت، همانند یشت های دیگر، اعتقادات پیش از زردشت با عقاید زردشتی با هم آهنگی کامل از نظر زبانی درآمیخته است. در این یشت طولانی که دارای ۳۰ کَرده (بخش) و ۱۳۳ بند است، این ایزدبانو توصیف و ستایش می شود و از شاهان اساطیری و پهلوانان پیش از زردشت و نیز از نامداران هم عصر زردشت، که او را ستوده اند، نام برده می شود. مشخصات پیش زردشتی این ایزدبانو و نیروی حیات بخشی او در بندهای ۳ تا ۵ و۹۶ و ۱۳۲ و خصوصیت زردشتی شدۀ او به گونه ای که اهورا مزدا به او حیات بخشیده است تا در ستیز آفریدگان نیک با بدی یاور آنان باشد، در بندهای ۱، ۶، ۷، ۹۴، ۹۵ و ۱۰۴ـ ۱۱۸ دیده می شود. در بعضی بندهای دیگر که احتمالاً در زمان اردشیر دوم هخامنشی سروده شده، ویژگی های آناهیتا با اَنائیتیس، ایزدبانوی سامی، یکسان شده است. در بخش هایی از این یشت که به نظر بیشتر ایران شناسان در دورۀ هخامنشی تدوین نهایی یافته است، ویژگی های حماسی و شاعرانه ای دیده می شود. پورداود یشت ها را در دو جلد به زبان فارسی ترجمه کرده است (تهران، ۱۳۴۷).

معنی کلمه آبان یشت در ویکی واژه

آبان‌یشت
بخشی از یشت‌ها در ستایش آفریدگار و امشاسپندان.

جملاتی از کاربرد کلمه آبان یشت

یوشت (با همراهی و یاری ماراسپند) به همهٔ ۳۳ پرسش چیستان‌وار اخت جادوگر که در زمینه‌های علوم طبیعی، جستارهای دینی، اخلاقی، اجتماعی و گاه کودکانه و شگفت‌آورند پاسخ می‌دهد. او در این پاسخ‌ها گاه با امشاسپندان و فرشتگانی که او را در پناه دارند مشورت می‌کند. در پایان یوشت سه پرسش از اخت می‌پرسد که اخت نمی‌تواند پاسخ بدهد و جادوگر به‌دست یوشت کشته می‌شود. اصل این ماجرا در یشت‌های اوستا (آبان یشت بند ۸۱ تا ۸۳ و فروردین یشت بند ۱۲۰) به گونه کوتاه و گذرا بازگویی شده‌است.
افسانه یوشت فریان بر پایه افسانه‌ای در آبان یشت اوستا، (یشت پنجم)، بند ۸۳–۸۱ شکل گرفته‌است.
در اوستا نام اشخاص اساطیری بسیاری ذکر شده که برخی از آن‌ها را (نظیر فهرست نام‌های مذکور در آبان یشت) بعدها، در هیچ مورد دیگری نمی‌بینیم. اما تعداد بسیاری از این اسامی و اشخاص بار دیگر در ترجمه عربی داستان‌های فارسی و در شاهنامه مشاهده می‌شوند. این مطلب حکایت از آن دارد که تدوین کنندگان متن مقدس این افسانه و قهرمان‌های اساطیری آن‌ها را، از آغاز جهان تا ظهور زرتشت، مانند تاریخی مسلسل با ترتیبی معین می‌شناختند. بررسی کتاب اوستا و ادبیات دینی به زبان پهلوی فرایند رشد و نشو و نمای این تاریخ افسانه‌ای را تا آن هنگام که در شاهکار فردوسی راه می‌یابد، نشان می‌دهد.
آبان یشت یکی از یشت‌های اوستاست و با توجه به اینکه مردم کهن این شهر، زرتشتی بوده‌اند؛ احتمال داده شده که نام آبان از اوستا گرفته شده باشد.
بر اساس آبان یشت، در پی دستور اهورا مزدا به زرتشت برای پرستش ناهید، زرتشت می‌پرسد که به چه شکلی او را بپرستد و ناهید در بند ۹۱ به زرتشت می‌گوید: «به راستی ای اسپنتمان پاک! با این ستایش مرا بستای، با این ستایش مراسم مرا به جای آر. از هنگام برآمدن خورشید تا به وقت فرورفتن خورشید از این زَور من[پ ۱۷] تو توانی نوشید[پ ۱۸] (و نیز) آتربانانی که از پرستش و پاسخ آگاهند و خردمند آزموده‌ای که کلام مقدس در او حلول کرده‌باشد.» در بخش دیگری موضوع ستایش ناهید این چنین ذکر شده‌است: