ریزلوله

ریزلوله

معنی کلمه ریزلوله در دانشنامه عمومی

ریزلوله ( به انگلیسی: microtubule ) یا میکروتوبول یکی از اجزای چارچوب یاخته می باشند. ریزلوله ها لوله هایی توخالی، از جنس پروتئین هستند. این لوله ها به قطر ۲۵ نانومتر و در طول های مختلف از ۲۰۰ نانومتر تا ۲۵ میکرومتر هستند. پروتئین اصلی سازندهٔ ساختار ریزلوله ها توبولین است.
ریزلوله ها به عنوان اجزای ساختاری یاخته ها در بسیاری از کارهای آنها مانند رشتمان، تقسیم سیتوپلاسم و جابه جایی و ترابری ریزکیسه ها شرکت می کنند.
بسیاری از اجزای یاخته نیز از جنس ریزلوله ها هستند مانند: دوک تقسیم، میانک ها و… کافنده تنها در یاخته های گیاهی، جانوری و تک یاخته ای ها وجود دارند. باکتری ها کافنده تن ندارند. کافنده تن ها را در حکم کیسه های خودکشی یا نارنجک درون یاخته ای می نامند که تخریب غشای آن می تواند موجب تجزیه مواد و اجزای درون یاخته و در نتیجه کافنده تن ها از غشا و سیتوزول حاوی آنزیم های مختلف تشکیل شده است. چهار نوع کافنده تن در نظر گرفته می شود که یکمی کافنده تن اولیه ( نخستین ) و سه تای بعدی کافنده تن ثانویه ( دومین ) خوانده می شوند.
نقش های کافنده تن: گوارش درون یاخته ای: مواد گوناگون به روش های درشت خواری و اتوفاژی به کافنده تن ها می رسند. گوارش آنها توسط آنزیم های کافنده تنی و درون آنها صورت می گیرد و مواد حاصل از گوارش با عبور از غشای کافنده تن به سیتوزول می رسند و مسیر سوخت و ساز خود را می گذرانند.
گوارش برون یاخته ای: برای مثال یاخته های استخوان خوار ( استئوکلاستها ) که در مغز زرد استخوان قرار دارند با آزاد کردن آبکافت کننده های کافنده تنی موجب تخریب یاخته های استخوانی می شوند.
دخالت در تمایز یاخته ای و از بین بردن اندامک ها
دخالت در پدیده اتولیز و مبارزه با فقر غذایی
دخالت در ایمنی یاخته ها: کافنده تن ها باکتری ها و ویروس های وارد شده به یاخته را توسط آنزیم های خود تخریب می کند و از بین می برد. تجمع مواد سمی از جمله جیوه در کافنده تن ها
کافنده تن های گیاهی با داشتن آنزیم های مختلف از جمله آلفا آمیلاز، نوکلئازها در گوارش درون یاخته ای و برون یاخته ای و فرایندهای رشد و نمو دخالت دارند.
ساختمان ریزلوله ها: ریزلوله ها بزرگترین رشته اسکلت یاخته ای هستند و از دو نوع پروتئین توبولین ( Tubulin ) آلفا و بتا ساخته شده اند. یک ریزلوله از ۱۳ پروتوفیلامنت ( Protofilament ) موازی ساخته شده که هر کدام به صورت دو زنجیره آلفا و بتا می باشد ( یک مولکول توبولین آلفا و یک مولکول توبولین بتا ) . این ۱۳ پروتوفیلامنت در هم پیچیده اند تا یک ریزلوله با مرکز خالی ایجاد شود. هم چنین تعداد زیادی از پروتئین های دیگر جهت تنظیم تجمع و عدم تجمع ریزلوله ها، به آنها پیوسته اند.

معنی کلمه ریزلوله در ویکی واژه

استوانه‏ای توخالی که میان‏یاختۀ هوهسته‏ای‌ها را در بر می‏گیرد و به ساختار درونی یاخته شکل می‏دهد و موجب حرکت و انتقال مواد می‏شود.

جملاتی از کاربرد کلمه ریزلوله

فرضیه تاو پیشنهاد می‌کند که نابهنجاری‌های پروتئین تاو باعث شروع حرکت آبشاری بیماری آلزایمر می‌شود. در این فرضیه، پروتئین تاو دچار هیپرفسفریلاسیون (فرافسفرگیری) شده و شروع به برقراری پیوند با دیگر تارهای پروتئین تاو می‌کند و رشته‌های مارپیچ می‌سازد. در نهایت، توده‌های نوروفیبریلار در داخل سلول‌های عصبی شکل می‌گیرد که در اثر آن، ریزلوله سلول تجزیه شده و ساختار اسکلت سلولی و به تبع آن سیستم انتقال عصبی فرد نابود می‌شود. این امر در وهله اول موجب اختلال در ارتباطات بیوشیمی میان سلول‌های عصبی و در مرحله بعد منجر به مرگ این سلول‌ها می‌شود.