اتیان

* با مشکاتیان و جمشید محبی - آب حیات ۴ مهر ۶۳ تولد فرزانه

«وَ ما مَنَعَ النَّاسَ» اهل مکّة «أَنْ یُؤْمِنُوا» یعنی من ان یؤمنوا، «إِذْ جاءَهُمُ الْهُدی‌» القرآن و الاسلام و محمّد (ص)، «وَ یَسْتَغْفِرُوا» یعنی و من ان یستغفروا، «رَبَّهُمْ» و یتوبوا من کفرهم، «إِلَّا أَنْ تَأْتِیَهُمْ سُنَّةُ الْأَوَّلِینَ» ای ما منعهم من الایمان و الاستغفار الّا اتیان سنّة الاوّلین و هو الاستیصال، و قیل الا انتظار العذاب، یعنی انّ اللَّه قرّر علیهم العذاب فذلک الّذی منعهم من الایمان، «أَوْ یَأْتِیَهُمُ الْعَذابُ قُبُلًا» عیانا، یعنی القتل یوم بدر، قبلا بضمّتین کوفیّ جمع قبیل یعنی قبیلا قبیلا ای صنفا صنفا یتلوا بعضها بعضا، و قرأ الباقون قبلا بکسر القاف و فتح الباء ای معاینة و مقابلة، و فی الحدیث: انّ اللَّه تعالی کلّم آدم قبلا.

آزاد ماتیان از سال ۱۳۵۱ خورشیدی (۱۹۷۲ میلادی) در دانشکدهٔ زبان و ادبیات ارمنی دانشگاه اصفهان به تدریس مشغول است.

یک سرگذشته ای ز خراباتیان عشق تا پا زند به دولت ناپایدار کو؟

* با مشکاتیان و موسوی و فرهنگفر - مزرع سبز - تولد شجریان - ۱ مهر ۵۹

عاشوق‌ها نیز در موسیقی ارمنیان باکو جایگاه خاصی داشتند. آن‌ها از خانه به خانه می‌گشتند و در مسابقات عاشوق‌ها شرکت می‌کردند. معروفترین آن‌ها عاشوق «دونی» بود که استاد و آموزگار عاشوق‌های آن دوره شمرده می‌شد. عاشوق «صیاد» (پتروس ماداتیان) که در سده ۱۹ میلادی. می‌زیست نیز آوازه‌ای بلند داشت.

ببوی آنک زخمخانه کوزه ئی یابم روم سبوی خراباتیان کشم بر دوش

شایک یک خواهر بزرگتر از خود به نام تاتیانا پتنکووا دارد. او همچنین خاله سه فرزند تاتیانا از جمله خواهرزاده‌ای به نام "ایرینا" است.

«قالَ هؤُلاءِ بَناتِی» ازوّجهنّ ایّاکم ان اسلمتم فأتوا النّساء الحلال و دعوا ما حرّم اللَّه علیکم من اتیان الرّجال، «إِنْ کُنْتُمْ فاعِلِینَ» ما آمرکم به. قال الحسن: ان کنتم فاعلین، کنایة عن الجماع یعنی ان کنتم فاعلین هذا الشّأن فأتوا النساء الحلال، و قیل اراد ببناته نساء امّته لانّ نساء امّة کلّ نبیّ بمنزلة بناته و ازواجه بمنزلة امّهاتهم و لهذا قیل کلّ نبی کالولد لامّته.

آشوت یرجانیکی ووسکانیان (Աշոտ Երջանիկի Ոսկանյան؛ زادهٔ ۲۰ مهٔ ۱۹۵۳) یک سیاستمدار اهل ارمنستان است که از تاریخ ۱۹۹۳ تا تاریخ ۱۹۹۶ در دولت هراند باگراتیان سمت وزیر کشاورزی ارمنستان را برعهده داشت.

مقیدی بخرابات عشق رو که ملک مقیدست و خراباتیان عشق آزاد

اى گربه! این جماعت اهل اللّه‌اند، و خوب باشند و این صفتها که شنیدى جز یک حرف از صفت ایشان نیست، انشاء اللّه تعالى دیگر از اوصاف حمیده‌ى ایشان خبرها خواهى یافت و صفت ایشان بسیار باشد و گاه باشد از اینجا بروند به ترکستان و از آنجا به خطا (ختا) و از آنجا به عراق به یک گام، و ضمیرشان از فیض عبادت و اسرار اللّه منور است و از عیوبات عالم ایشان را خبر است، خراباتیان سر مویى کج نروند تا آنکه به مرتبه‌یى برسند، همچنانکه اطفال را در مکتب خانه به شناختن یک نقطه و دو نقطه و دانستن مد و یافتن شد و اینکه الف چیزى ندارد تعلیم دهند تا در سند و خاطر نشان کنند و هرگاه معلم خواهد دائره دنباله ج، ح، ع، غ را بنویسد، اینها را به آنان یاد و تعلیم می‌دهد تا آنکه آنان را به آنها دانا می‌گرداند.

بخرابات رفت و سر بنهاد با خراباتیان خراب افتاد

آشوت مُوسسی ساتیان (ارمنی: Աշոտ Մովսեսի Սաթյան؛ ۱۸ ژانویهٔ ۱۹۰۶ – ۳۰ سپتامبر ۱۹۵۸) رهبر ارکستر، و آهنگساز اهل ارمنستان بود.

آرام ساتیان (ارمنی: Արամ Սաթյան؛ زادهٔ ۲۳ مهٔ ۱۹۴۷) آهنگساز سرشناس کلاسیک و ترانه‌سرا موسیقی مردمی اهل ارمنستان است.

نورعلی برومند استاد بسیاری از نوازندگان و خوانندگان موسیقی ایرانی، از جمله اکبر گلپایگانی، نصرالله ناصح پور،محمدرضا شجریان، پریسا، پرویز مشکاتیان، حسین علیزاده، فرود گرگین پور، محمدرضا لطفی، فرخ مظهری، داریوش طلایی، مجید کیانی، جلال ذوالفنون، شهرام ناظری، ناصر فرهنگ‌فر، مسعود شناسا، رضوی سروستانی، کمال سامع، علی اکبر شکارچی و مهدی آذرسینا بوده‌است.

ما خراباتیان می نوشیم خرقه زهد را کجا پوشیم

طاماتیان ز دردی ما توبه می‌کنند ما بی‌نفاق توبه ز طامات می‌کنیم

یَقُولُ الَّذِینَ نَسُوهُ مِنْ قَبْلُ یعنی غفلوا عنه و ترکوا التأهّب له و الایمان به من قبل اتیانه، قَدْ جاءَتْ رُسُلُ رَبِّنا بِالْحَقِّ بالصدق و البیان، اقروا حین لا ینفعهم الایمان. فَهَلْ لَنا من الملائکة و النبیین و غیرهم مِنْ شُفَعاءَ فَیَشْفَعُوا لَنا؟ هل ایدر بمعنی استفهام است، چنان که در سورة الروم گفت: هَلْ لَکُمْ مِنْ ما مَلَکَتْ أَیْمانُکُمْ مِنْ شُرَکاءَ؟ و در یونس گفت: هَلْ مِنْ شُرَکائِکُمْ مَنْ یَبْدَؤُا الْخَلْقَ؟ اما آنجا که گفت: هَلْ أَدُلُّکَ عَلی‌ شَجَرَةِ الْخُلْدِ، هَلْ أَدُلُّکُمْ عَلی‌ تِجارَةٍ تُنْجِیکُمْ، هَلْ أُنَبِّئُکُمْ عَلی‌ مَنْ تَنَزَّلُ الشَّیاطِینُ، هَلْ نُنَبِّئُکُمْ بِالْأَخْسَرِینَ أَعْمالًا، این همه تنبیه است بمعنی «الا».

به‌باور مشکاتیان پس از انقلاب ۱۳۵۷ به موسیقی به‌عنوان هنر پرداخته نشده‌است و حتی ساز را که متعلق به فرهنگ چندین‌هزارسالهٔ ایرانی است در رسانهٔ ملی نشان نمی‌دهند و برای جهانی کردن موسیقی ایرانی همت نمی‌گمارند؛ کسی که در زمان انقلاب کودک بوده تا به امروز ساز ایرانی را از رسانهٔ ملی ندیده و نسبت به آن شناختی ندارد، بدیهی است که همین امر موجب تهاجم فرهنگی می‌شود.