باغ
معنی کلمه باغ در لغت نامه دهخدا

باغ

معنی کلمه باغ در لغت نامه دهخدا

باغ. ( اِ ) بستان. روضه. مشترک است در عربی و فارسی و جمع آن در عربی بیغان است. ( غیاث اللغات ) ( مهذب الاسماء ). گلستان. صاحب آنندراج گوید: از مولوی حبیب اﷲخان شنیده شد که باغ لغت عربی است و بیغان جمع آن... در عرف هندیان به کاف فارسی خوانند و این از توافق لسانین بود - انتهی. محوطه ای که نوعاً محصور است و در آن گل و ریاحین و اشجار مثمر و سبزی آلات و جز آنها غرس و زراعت میکنند. ( ناظم الاطباء ). آبسالان. ( برهان ). بوستان. ج ، باغات و این جمع تراشیده فارسی زبانان متعرب است. ( از آنندراج ). در پهلوی : باغ «مناس 269» سغدی : باغ ، گیلکی : باک . فریزندی : باک ، نطنزی : باگ. سرخه ای و شهمیرزادی : باک. ( حاشیه برهان قاطع چ معین ). حدیقه. ( انجمن آرای ناصری ) ( برهان ). جایی که در اودرختان میوه دار و گل آور باشد. ( هفت قلزم ). عُلجوم ؛ باغ بسیاردرخت. ( منتهی الارب ). مَغلوبَه ؛ باغ بهم نزدیک و درهم و پیچیده درخت. ( منتهی الارب ) :
ببگماز بنشست بمیان باغ
بخورد و بیاران او شد نفاغ.ابوشکور.کجا باغ بینی همه راغ بود
کجا راغ بینی همه باغ بود.ابوشکور.آمدآن نوبهار توبه شکن
پرنیان گشت باغ و برزن و کوی.رودکی.شاه دیگر روز باغ آراست خوب
تختها بنهاد و برگسترد بوب.رودکی.شکوفه همچو شکاف است و میغ دیباباف
مه و خور است همانا بباغ در صراف.ابوالمؤید.فخن باغ بین ز ابر و ز نم
گشته چون عارض بتان خرم.دقیقی.سروتن بشستی نهفته بباغ
پرستنده با او نبردی چراغ.فردوسی.سوی میوه و باغ بودیش [ خسروپرویز ] روی
بدان تا بیابد زهر میوه بوی.فردوسی.چو اندر بره خور نهادی چراغ
پسش دشت بودی و در پیش باغ.فردوسی.دگر شارسان برکه اردشیر
پراز باغ و پر گلشن و آبگیر.فردوسی.خداوندا یکی بنگر بباغ و راغ و دشت اندر
که گشته از خوشی و نیکویی و پاکی و خوبی.منوچهری.هر کجا باغی بود آنجا بود آواز مرغ
هر کجا مرغی بود آنجا بود تیرسفین.منوچهری.باغ همچون تخت بزازان پر از دیبا شود
باد همچون طبل عطاران پر از عنبر شود.عنصری.

معنی کلمه باغ در فرهنگ معین

[ په . ] ( اِ. ) زمینی که دور آن را دیوار کشیده و در آن میوه یا گل کاشته شده است ، بوستان . ، توی ~ نبودن کنایه از: ۱ - متوجه اصل مطلب نبودن . ۲ - پخته نبودن .

معنی کلمه باغ در فرهنگ عمید

زمینی که دور آن را دیوار کرده و انواع درختان در آن کاشته باشند، بوستان.
* باغ ارم: [قدیمی]
۱. [مجاز] بهشت.
۲. باغی مانند بهشت.
۳. باغی که شداد ساخت: دید باغی نه باغ بلکه بهشت / به ز باغ ارم به طبع و سرشت (نظامی۴: ۶۷۶ ).
* باغ بهشت:
۱. بهشت.
۲. باغ بسیار باصفا که از خرمی مانند بهشت باشد: در زمینی درخت باید کشت / کآورد میوه ای چو باغ بهشت (نظامی۴: ۵۵۱ ).
* باغ خلد: [قدیمی] بهشت، باغ بهشت.
* باغ سیاووشان: (موسیقی ) [قدیمی] از الحان قدیم ایرانی.
* باغ شهریار: (موسیقی ) [قدیمی] از الحان قدیم ایرانی.
* باغ شیرین: (موسیقی ) [قدیمی] از الحان سی گانۀ باربد: چو کردی باغ شیرین را شکربار / درخت تلخ را شیرین شدی بار (نظامی۱۴: ۱۸۱ ).
* باغ وحش: محوطه ای که در آن انواع حیوانات اهلی و وحشی را برای تماشای مردم نگه داری می کنند.

معنی کلمه باغ در فرهنگ فارسی

بوستان، زمینی که دور آنرا دیوار کرده و، انواع درختان در آن کاشته باشند
( اسم ) ۱ - محوطه ای معمولا محصور که در آن انواع درختها و گلها کاشته باشند حدیقه . ۲ - چهر. محبوب . ۳ - روزگار گیتی جهان . یا باغ ارم . یا با عقل بدیع . بهشت . یا باغ رفیع . بهشت . یا باغ رنگین . گیتی جهان . یا باغ سخا . ۱ - گیتی جهان . ۲ - مردم صاحب همت . یا باغ پر ستاره . باغی که پر از گلهای شکفته باشد . یا باغ قدس . بهشت . یا باغ وسیع. بهشت .
دهی از لار

معنی کلمه باغ در دانشنامه عمومی

باغ زمینی است که برای پرورش گل، میوه و درختان حصارکشی شده باشد.
صورت فارسی میانه واژه، همان باغ و صورت فارسی باستان آن باگَ بوده است به معنی بخش یا تقسیم یا قطعه زمین زیر کشت.
باغ، واژه ای فارسی است که در پهلوی و سغدی نیز به همین شکل به کار برده می شده. دیگر واژهٔ به کاررفته در زبان های ایرانی برای باغ واژهٔ «پردیس» است که این خود واژه ای است برگرفته از پارسی باستان ( پارادئزا ) به معنی باغ و بوستان. پارادئزا در اوستا نیز دو بار به کار رفته است. این واژه در پهلوی پالیز شده و در فارسی دری هم به کار رفته است، هرچند که امروز پالیز ( جالیز ) را کشتزار خیار و هندوانه و گاه سبزی کاری گویند. در دوران هخامنشیان و بعد از آن سرتاسر ایران پر بود از باغ های بزرگ و باشکوه، به گونه ای که گزنفون نیز چندین بار از آن ها یاد می کند. این باغ ها که در روزگار خود بی نظیر بود در دیگر تمدن های بزرگ سابقهٔ این چنینی نداشت و مردم بسیاری نقاط جهان را جالب نظر آمد؛ به همین دلیل به اقتباس از ایرانیان باغ هایی در بسیاری نقاط جهان ساخته شد و همان واژهٔ فارسی برای نام گذاری آن ها به کار برده شد. امروزه این واژه در زبان یونانی به صورت Paradeisos به معنی باغ، و زبان های فرانسه و انگلیسی به ترتیب Paradis و Paradise به معنای بهشت به کار می رود.
از حافظ:

از سعدی:

از مولوی:
باغ عدن طبق شرحی که در باب دوم سفر پیدایش از کتب مقدس یهودیان و مسیحیان، در عهد عتیق آمده، باغی است که با تمامی درختان خوش منظر توسط خدا در عدن به طرف شرق غرس می شود و نخستین انسان یعنی آدم پس از آفرینش، در آن قرار می گیرد تا کار آن را بکند و از آن مراقبت نماید. محل دقیق باغ عدن موضوع جدل و اندیشه در میان متفکران دینی است. بین کسانی که به واقعی بودن آن معتقدند، نظریه های گوناگون موقعیت آن را مکان هایی مانند سرچشمه های دجله و فرات در جنوب بین النهرین، آفریقا یا رأس خلیج فارس حدس می زنند. برخی نیز آن را یک استعاره دانسته اند.
باغ (اردبیل). باغ یک روستا در ایران است که در استان اردبیل واقع شده است.
باغ (فیلم ۱۹۹۰). باغ ( انگلیسی: The Garden ) فیلمی به کارگردانی درک جارمن است که در سال ۱۹۹۰ منتشر شد. از بازیگران آن می توان به تیلدا سوئینتن و مایکل گاف اشاره کرد.
باغ (فیلم ۱۹۹۵). «باغ» ( اسلواکی: Záhrada ) یک فیلم به کارگردانی مارتین شولیک است که در سال ۱۹۹۵ منتشر شد.
باغ (فیلم ۲۰۰۶). «باغ» ( انگلیسی: The Garden ) فیلمی در ژانر ترسناک به کارگردانی دان مایکل پال است که در سال ۲۰۰۶ منتشر شد. از بازیگران آن می توان به کلودیا کریستیان، لانس هنریکسن، ویکتوریا جاستیس، و شان یانگ اشاره کرد.
باغ (فیلم ۲۰۰۸). «باغ» ( انگلیسی: The Garden ) فیلمی در ژانر مستند است که در سال ۲۰۰۸ منتشر شد. از بازیگران آن می توان به دنی گلاور و داریل هاناه اشاره کرد.
معنی کلمه باغ در فرهنگ معین
معنی کلمه باغ در فرهنگ عمید
معنی کلمه باغ در فرهنگ فارسی
معنی کلمه باغ در دانشنامه عمومی
معنی کلمه باغ در دانشنامه آزاد فارسی
معنی کلمه باغ در دانشنامه اسلامی

معنی کلمه باغ در دانشنامه آزاد فارسی

محوطه ای غالباً محصور، ساختۀ انسان با بهره گیری از گل و گیاه و درخت، آب و بناهای ویژه که بر قواعد هندسی و نیز نوع باورهای انسانی مبتنی است. باور انسان از باغ به منزلۀ بهشت و اشارۀ متون مذهبی به آغاز خلقت آدم و حوا در باغ بهشت، قدیمی ترین نشان اهمیت باغ در حیات انسان است. باغ از روزگار قدیم در همۀ تمدن ها ازجمله مصر و چین وجود داشته است. در عصر اسکندر مقدونی باغ سازی در یونان پیشرفت بسیار کرد. رومی ها نیز با اقتباس از باغ های یونانی باغ های بسیاری احداث کردند. در ایران باستان پیشینۀ باغ به زمان هخامنشیان بازمی گردد. کاوش های صورت گرفته در پاسارگاد حاکی از آن است که واحدهای معماری این شهر به صورت مجموعه ای در میان باغی بزرگ قرار داشته است. با اسلام آوردن ایرانیان باغ سازی، که در پیش از اسلام رواج داشت، در ایران ادامه یافت. ملکشاه سلجوقی چون اصفهان را به پایتختی برگزید چهار باغ هایی در این شهر احداث کرد. پیش از تیموریان، حکمرانان آق قویونلو نیز به باغ سازی پرداختند، ازجمله مهم ترین آن ها باغ هشت بهشت در تبریز بود. در متون از باغ هایی از دورۀ حکومت آل مظفر یاد شده است، ازجمله باغ هایی در شهر یزد. بیشتر باغ های دورۀ صفوی در دو شهر قزوین و اصفهان و سواحل جنوبی بحر خزر در شرق مازندران احداث شده اند. از دوران زندیه شماری باغ باقی است که باغ نظر، باغ جهان نما در شیراز، و باغ دولت آباد یزد از آن جمله اند. در دورۀ قاجار باغ سازی در تهران توسعه یافت و با توسعۀ ارتباط با اروپا عناصری از باغ سازی غربی در طرح باغ های ایرانی راه یافت. ازجمله باغ های مهم دورۀ قاجاریه در تهران عبارت اند از قصر قاجار، اتابک، نظامیه، باغشاه، و باغ فردوس. باغ ایرانی از نظر طرح و نقشه به سه دسته تقسیم می شود: ۱. باغ های مسطح و کم شیب؛ ۲. باغ های شیب دار و صفه بندی شده و سکودار؛ ۳. باغ های احداثی در زمین های عارضه دار طبیعی با دریاچه ها. شکل هندسی باغ های زینتی عموماً مستطیل است. ورودی و خیابان بندی باغ ها به ترتیب به نوع استفاده ای که از باغ می شده و نقشه و شکل کلی باغ بستگی دارد. جوی ها نیز هم حالت آبنما دارند و هم برای آبیاری باغ استفاده می شوند. گیاهان باغ به پنج دسته تقسیم می شوند: درخت های بی بر، درخت های بی بر تزیینی، درخت های میوه، گل، و چمن. برخی باغ های تاریخی ایران در این دانشنامه معرفی شده اند.

معنی کلمه باغ در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] باغ ، محوطه ای غالباً محصور، ساخته انسان با بهره گیری از گل و گیاه ، درخت ، آب و بناهای ویژه که بر قواعد هندسی و باورها مبتنی است . و از آن به مناسبت در باب های خمس، تجارت، مساقات، اجاره، اطعمه و اشربه و احیاء موات سخن رفته است.
واژه : واژه باغ در فارسی میانه و نو به کار رفته است . در فارسی میانه مانوی به صورت b'w و در سغدی به صورت bag به معنای قطعه یا پاره ای از زمین است که مترادف با واژه اوستایی baga و سنسکریت bhaga به معنای بخش ، سهم ، دارایی و بهره به کار رفته است . baga در ختنی ، bag در ارمنی ، و baga شکل آرامی شده این واژه در تلمود به معنای زمین مشترک است . کلمه «باغ » در ترکیب های مختلفی به کار رفته است ؛ از جمله باغ بدیع به معنی بهشت ، باغ سیاوشان و باغ شهریار که نام دو نوا در موسیقی ایرانی است ، و نیز باغ شیرین که از الحان باربدی است و بعضی فرهنگ ها آن را لحن چهارم به شمار آورده اند، اما در خسرو و شیرین نظامی سی و یکمین لحن یاد شده است .
پیشینه
دریافت و باور انسان از باغ به عنوان بهشت و اشاره متون مذهبی به آغاز خلقت آدم و حوّا در باغ بهشت ، قدیم ترین نشان اهمیت باغ در روند حیات انسان است . داده های باستان شناختی محوطه چغامامی در عراق (در غربی ترین کوهپایه های زاگرس ، نزدیک مرز ایران ) نمایشگر رواج کشاورزی همراه با آبیاری ساده به روش افشان در پیش از هزاره ۶ق م است ؛ حدود ۵۰۰۰ق م کانال های جانبی متعددی نیز در این محل ایجاد شده است . اما درباره احداث باغ تا هزاره ۳ق م مدرکی در دست نیست . احتمالاً از اوایل هزاره ۳ق م باغ های سلطنتی در مصر وجود داشته است ؛ متون اساطیری و مذهبی سومری نیز در این هزاره اشاره به باغ های معابد در بین النهرین دارند. در منابع به کاخ - باغ هایی در بابل اواخر هزاره ۳ و اوایل هزاره ۲ق م اشاره شده است و پس از آن در متون آشوری میانه از توجه شاه به باغ ها و باغ داری و تلاش برای خو دادن درخت های وارداتی به محیط زیست تازه سخن رفته است . در اوایل هزاره یکم ق م باغ های شاهانه یکی از ویژگی های بیت المقدس بودند؛ همچنین می توان به باغ های شاهانه ای در سرزمین اورارتو اشاره کرد. در واقع در هزاره یکم ق م آشوری ها پدیدآورندگان باغ های یادمانی در خاور نزدیک بودند و گستره شگفت آوری از باغ های سلطنتی پدید آوردند. کشت درخت ها روی سازه های مرتفع در سده ۷ق م در آشورِ نو الهام بخش ابداع طرح های پیچیده تری مانند «باغ های معلق » بابل در اوایل سده ۶ق م شد. یونانیان نیز باغ های زیادی داشتند، اما آن ها باغ های تزیینی را ابداع نکردند، بلکه فقط از بوته ها و درخت ها برای زیبایی معبدها و محوطه اطراف ورزشگاه ها سود می جستند. تنها در دوره رومی ها بود که به ساخت گونه های مختلف باغ به شکل های مجزا یا وابسته به بنا پرداختند و دیوارهای شهر پمپئی را با صحنه های نقاشی بسیار بزرگ شامل درختان ، گل ها و جانوران و پرندگان آراستند. رومی ها باغ زینتی نساختند، ولی ساخت باغ های تفریحی بخشی از زندگی آن ها بود و هدف باغبانان احداث ساختار طبیعی جذاب بود.
باغ در ایران
سابقه باغ در ایران را می توان به دو دوره قبل و بعد از اسلام تقسیم کرد.
← قبل از اسلام
...
[ویکی الکتاب] معنی بَاغٍ: ستمگر(باغی) - متجاوز- افراط کار- از حد گذرنده
معنی بَاقٍ: باقی -ماندگار
معنی جَنَّتَهُ: باغ او
معنی جَنَّتَانِ: دو باغ - دوبهشت
معنی جَنَّتَکَ: باغ تو
معنی جَنَّتَیْنِ: دو باغ - دوبهشت
معنی رَوْضَاتِ: باغ و بستانهایی که حسن منظر و خوشبویی آن به نهایت رسیده باشد
معنی رَوْضَةٍ: باغ و بستانی که حسن منظر و خوشبویی آن به نهایت رسیده باشد
معنی جَنَّةِ: باغ (وجه تسمیه اش این است که پوشش درختان مانع از دیدن زمین می شود)-بهشت
معنی أَقْنَیٰ: سرمایه قابل ذخیره بخشید(قنیه به معنای اموال ماندنی از قبیل خانه و باغ و حیوان بخشید)
معنی فِرْدَوْسِ: بهشت - بالای بهشت (در مورد این کلمه هم ضمیر مذکر استفاده می شود وهم مؤنث و به طوری که گفته شده کلمهای است رومی به معنای بستان و بعضی هم گفتهاند کلمهای است سریانی به معنای تاکستان و اصل آن فرداس بوده ، و بعضی دیگر گفتهاند کلمهای است سریانی و به معنای ...
معنی لَوْلَا: اگر نبود - چرا نشد (در عباراتی نظیر "وَلَوْلَا دَفْعُ ﭐللَّهِ ﭐلنَّاسَ بَعْضَهُم بِبَعْضٍ " معنی اگر نبود می دهد وقتی در ترکیب با فعل بیاید معنی چرا نشد یا چرا می دهد مثل "وَلَوْلَا إِذْ دَخَلْتَ جَنَّتَکَ قُلْتَ مَا شَاءَ ﭐللَّهُ ":چرا وقتی به باغ خ...
ریشه کلمه:
بغی (۹۶ بار)
«باغ» یا «باغی» از مادّه «بغی» به معنای طلب است; و «عاد» یا «عادی» از مادّه «عدو» به معنای تجاوز می باشد، و در سوره «نحل» به معنای طلب لذت، و یا حلال شمردن حرام الهی تفسیر شده است. البته، در روایاتی که از طرق اهل بیت(علیهم السلام)به ما رسیده، گاهی «باغی» به معنای «ظالم» و «عادی» به معنای «غاصب» تفسیر شده، حتی «باغی» به معنای کسی که بر ضد امام، قیام کند و «عادی» به معنای «دزد» آمده است.
[ویکی فقه] باغ (قرآن). باغ به بوستان دارای انواع درختان و نباتات گفته می شود.
باغ، محوطه ای معمولا محصور است که در آن از انواع درخت ها و گل ها کاشته باشند.
خمس باغ
اگر کسی زمینی را تبدیل به باغ کند که پس از افزایش قیمتش آن را بفروشد باید خمس میوه و رشد درخت ها و نیز زیادی قیمت باغ را بپردازد. اگر قصدش از احداث، فروختن میوه و استفاده از درآمد باغ باشد حکم سرمایه را دارد؛ امّا اگر قصدش استفاده از محصولات آن برای رفع نیاز خود و خانواده (نه فروختن) باشد، از مئونه محسوب می شود.
عناوین مرتبط
باغ دار متکبر، باغهای میوه، پیدایش باغ، نابودی باغ، نقش باغ.

معنی کلمه باغ در ویکی واژه

زمینی که دور آن را دیوار کشیده و در آن میوه یا گل کاشته شده‌است، بوستان. در گذشته باغ اختصاصاً فقط به مزرعه انگور اطلاق می‌شد و لزومی هم نداشت محصور باشد اما باغچه محصور می‌شد؛ این کلمه با بغ قرابت مفهومی دارد. واژه ( باغ ) واژه ای پارسی است که در زبان پارسی میانه - پهلوی نیز بکار می رفته است. چنانکه در رویه هایِ 16 و 210 از نبیگِ ( فرهنگنامه کوچک پهلوی ) نوشته یِ ( دیوید مک کنزی ) آمده است
توی باغ نبودن کنایه از: متوجه اصل مطلب نبودن، پخته نبودن.

جملاتی از کاربرد کلمه باغ

همیشه تا به بهاران هوا به صفحهٔ باغ هزار نقش نگارد ز خط ریحانی
، باغ موزه دفاع مقدس کرمان
از باشگاه‌هایی که در آن بازی کرده‌است می‌توان به باشگاه فوتبال خزر لنکران، باشگاه فوتبال شفای باکو، باشگاه فوتبال توران توووز، باشگاه فوتبال قره‌باغ، باشگاه فوتبال نفتچی باکو، باشگاه فوتبال مویک باکو، و باشگاه فوتبال قبله اشاره کرد.
برگ خزان رسیده باغ محبتم رنگی به رنگ چهره زردم نمی‌رسد
بجز از باغ جمالش گل صد برگ مچین روی او بین و دگر چشمه ی خورشید مبین
رخ برفروز از می و گلگشت باغ کن هر دل که سوز عشق درو نیست داغ کن
و باغ‌های سر سبز شمال، غرب و جنوب اشاره کرد.
رنگ رنگ تست صباغم توی اصل جرم و آفت و داغم توی
از میان بناها و آثاری که ابن کلس پدیدآورد، می‌توان به جامع الحاکم و ۷ باغ در قاهره معروف به «بساتین الوزیر» اشاره کرد.
آغجه دیزج یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان سراجوی جنوبی بخش سراجو شهرستان مراغه واقع شده است.دراین روستا منابع طبیعی خیلی بسیاری هست در این مکان باغ های پسته،سیب،گردو هست.
میی خوریم به باغی نهان ز چشم رقیب اگر تو بودی و من بودم و بهاری بود
این روستا در دهستان باغک قرار دارد و بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۰ جمعیتی برابر با ۵۱۷نفر (۱۳۱خانوار) دارد.
مجلس به باغ باید بردن، که باغ را مفرش کنون ز گوهر و مسند زند بود
برکند از باغ بیخ نسترن را بی خلاف گر ببیند باغبان آن شاخ نسرین مرا
برادر محمود احمدی‌نژاد در مصاحبه‌ای نام خانوادگی قبلی این خانواده را صباغیان اعلام کرد که این نام نیز یکی از نام‌های رایج در بین یهودیان است.
مجلهٔ زبان‌ها و گویش‌های ایرانی یکی از نشریه‌های ضمیمهٔ نامهٔ فرهنگستان است که به انتشار پژوهش‌های زبان‌شناختی دربارهٔ گویش‌شناسی می‌پردازد. این مجله که از سال ۱۳۸۲ منتشر می‌شود، قبلاً گویش‌شناسی نام داشت و دارای درجهٔ علمی-پژوهشی است. دبیریِ این مجله را حسن رضائی باغ‌بیدی بر عهده دارد.
ابراهیم‌آباد روستایی در دهستان باغین بخش مرکزی شهرستان کرمان استان کرمان ایران است.
بلبلم گرچه خزان غنچه و گل دیده‌ام گوشه چشمی ز لطف باغبان دارم هنوز
از باغ مکه تا به در گلشن خطا لبریز چون مدینه ز بوی محمد است
۳ - نسخهٔ خطی کتابخانهٔ شیخ میرزا محسن کوچه‌باغی تبریزی که ناقص می‌باشد.