بادامی

منوچهر لمعه از جمله غذاهای مرسوم در میان عشایر کهگیلویه و بویراحمد به انواع آش (در لُری شوله) مانند آش ماست، آش شیر، آش دوغ، شوله شیری، شوله بادامی، شوله ناردونگی اشاره می‌کند. همچنین از غذاهایی مانند آبگوشت، حلیم (هَریسه)، یخنی، فرنی، خوراک قارچ (تهیه‌شده از قارچ‌های خودروی کوهستان) و کباب بختیاری می‌کند.

شد زکیفیت چشمان تو ما را معلوم که همه عمر توان ساخت به بادامی چند

مردمی که از تبار زردند چشم های کشیده و بادامی دارند و اغلب آنها بدن کم‌مو دارند.

پری با مو های خرمایی و چشای قهوه‌ای سوخته و چشم های بادامی

بهشتی روی من دارد به سویم گوشهٔ چشمی ز نعمتهای جنت قسمتم گردیده، بادامی

چنین پرشور از ان کان ملاحت گر جهان گردد رگ تلخی درین بستان به بادامی نمی ماند

از جواب تلخ آن شیرین‌زبان راضی شدم بود در این قند بادامی که من می‌خواستم

از سال ۲۰۱۱ به بعد مطابق قوانین جهانی نام‌گذاری برای جلبک‌ها، قارچ‌ها و گیاهان سه زیرتیرهٔ بادامی‌واران، اسپیره‌اوئیده (پیچ‌وشان) و سیب‌واران با هم ادغام شدند و تشکیل یک زیرتیرهٔ واحد با نام آمیگدالوئیده دادند.

نقل مهم‌ترین سوغات ارومیه است که در انواع بیدمشکی، گردویی، زعفرانی، پسته‌ای و بادامی عرضه می‌شود. با این حال نقل بیدمشک معروف‌ترین نوع نقل در ارومیه است. این نوع نقل با عرق بیدمشک که محصول خود ارومیه است تهیه می‌شود. از دیگر عرقیات ارومیه بادرنجبو است که در تهیه شربت از آن استفاده می‌شود. حلوای گردو و حلوای هویچ از دیگر سوغاتی‌های ارومیه است.

تکلم سوده قندی تبسم چشمه شهدی زبانی مغز بادامی دهان چون پسته خندانی

چند شعر چون شکر گوئی تو خوش همچو بادامی زفان در کام کش

گه رفته به دشت با تماشائی گه خفته به زیر شاخ بادامی

نقش اندازی روی آجر چه به صورت برجسته و چه فرورفته که در مواردی محدود، به گونهٔ پیش بر و دست کار صورت می‌گرفته و در عمدهٔ آثار به کمک قالب انجام می‌شده است. از قرن چهارم در آثار سیراف با آجرهای سفال نقش دار برخورد داریم. این آجرها از نظر شکل متنوع بوده و به صورت‌های لوزی، بادامی، ستاره‌ای شکل و چلیپا ساخته می‌شوند. از مسجد جامع گناباد در دوران سلجوقی، آجرهای نقش برجسته و مشبک با نقش‌های هندسی و کار گره در شکل‌های مربع و مستطیل بدست آمده است.

برابر تاریخ قوم ازبک به عنوان قومی مرکب و برآمده از فارسی زبانان ایرانی‌تبار آسیای میانه و تُرک تبارهای زردپوست و چشم بادامی آسیای میانه پیشینه تاریخی چندانی ندارد و بیشتر آن‌ها تاجیک‌هایی هستند که در ۲۰۰ سال اخیر ترک‌زبان شده‌اند.جمعیت امروزی ازبک‌ها نشان دهنده درجات مختلفی از تنوع ناشی از ترافیک بالای مسیرهای هجوم از طریق آسیای مرکزی می‌باشند. هنگامی که جمعیت موجود در آسیای مرکزی توسط قبایل ایرانی و سایر مردم هندواروپایی و همین‌طور چندین حمله شدید از ناحیه مغول‌ها تحت تأثیر قرار گرفت. بر اساس مطالعات اخیر ژن‌شناسی دانشگاه آکسفورد، ژن ازبک‌ها ترکیبی از مردمان ایرانی و مغول‌ها است.

درین محفل نه آن بیربطی افسرده‌ست دلها را که یابی احتمال توأمی در مغز بادامی

نمی‌دانم چرا با من به حکم بدگمانی‌ها چو بادامی همه تن پشت چشم از سرگرانی‌ها

چشم یعقوبم ‌که در راه نسیم پیرهن بوی گل پرورده بادامی مُقَشّر می‌کنم

اسب نژاد کاسپین دارای چشم‌هایی درشت و بادامی شکل، برجسته هستند، که موقعیت قرار گرفتن آن‌ها بر روی صورت اسب کاسپین به سمت پایین چهره تمایل دارد.