الفبا
معنی کلمه الفبا در لغت نامه دهخدا

الفبا

معنی کلمه الفبا در لغت نامه دهخدا

الفبا. [ اَ ل ِ ] ( اِ مرکب )مجموعه حروفی است که با ترتیبی قراردادی مرتب شده و صداهای یک زبان را بیان کند. نامهای حروف الفبایی را نیز گویند . الفبای فارسی امروزین مرکب از سی و سه حرف است بدین قرار: ا ء ب پ ت ث ج چ ح خ د ذ ر ز ژ س ش ص ض ط ظ ع غ ف ق ک گ ل م ن و ه ی. در حاشیه برهان قاطع چنین آمده : مراد از الفبا حروف تهجی است که با الف و ب آغاز میشود و در زبانهای اروپایی آلفابه گویند. اصطلاحاً حروف هجای عربی را که بترتیب الف ، ب ، ت ، ث مرتب شده و به ی ختم میگردد ابتث نامند، در مقابل ابجد. دسته بندی حروف به ترتیب ابجد بسیار قدیمتر از ابتث است ، چه آن در خط فینیقی و عبری و سریانی و ارامی و نبطی نیز موجود است. رجوع به ابجد شود.
و در عرب بعدها ترتیب اصلی الفبا رابهم زدند و ترتیب دیگری اختیار کردند که ظاهراً بنایش بر این بود که حروفی را که از حیث شکل با هم شباهت دارند دسته دسته کنند چنانکه مثلاً ب ، ت ، ث را با هم ، و ج ، ح ، خ را با هم دسته بندی کردند و تنها سه حرف هَ ، و، ی را که با هیچ حروف دیگری شباهت کافی نداشته اند در آخر الفبا گذاشتند و به احتمال قوی این دسته بندی و ترتیب تازه پیش از اسلام بعمل آمده و عین این ترتیب که اندکی با ترتیب کنونی معمول در مشرق یعنی عربستان و بین النهرین و ایران و غیره متفاوت است ، هنوز هم در الفبای مغربی ( ممالک شمالی آفریقا غیر از مصر ) محفوظ است بقرار ذیل : ا ب ت ث ج ح خ د ذ ر ز ط ظ ک ل م ن ص ض ع غ ف ق س ش هَ و ی. معلوم میشود بعدهابمناسبت بعضی نظریات که اغلب گویا مستند بصوت و مخرج صوت بوده در ترتیب فوق باز تبدیلات و تغییراتی دادند و ترتیب حروف الفبا را بصورتی درآوردند که اکنون در ایران و غیره متداول است. ( حاشیه برهان قاطع چ معین از جمال زاده مجله کاوه سال پنجم شماره 10 «شماره مسلسل 45» ).تاریخچه الفبامصریان قدیم 24 علامت داشتند و این علامتها شامل همه حروف صامت بود که در زبان آنان استعمال میشد. ایشان میتوانستند با این علائم نخستین الفبا را تشکیل دهند ولی این کار را انجام ندادند. اساس الفبا معلوم نیست ، بعضی از دانشمندان متن 16 کتیبه قدیمی را که در سرابیت الخادم واقع در شبه جزیره سینا پیدا شده است اساس الفبا قرار میدهند. این کتیبه ها به زبان سامی است و ظاهراً شامل 27علامت مختلف است که همه آنها الفبائی بوده و بخط هروگلیف تعلیم میشده ، اما تاریخ آن کتیبه ها مورد تردیداست ، و هیچیک از دانشمندان آنها را به پیشتر از 1900 ق.م. نسبت نداده اند و بعضی آنها را فقط به آغاز هزارساله اول منسوب کرده اند. از قدیمترین کتیبه های الفبائی که تا کنون شناخته شده اند کتیبه تابوت احیرم پادشاه بیبلوس در فینیقیه به سال 13 قرن پیش از میلاد است. این کتیبه به سال 1923 م. بوسیله پ. مونته کشف گردید و در آن 20 حرف از 22 حرف که اسناد کتیبه های فینیقی اخیر را بدست میدهند دیده میشود. این الفبای سینائی یا فینیقی کشف مهم و قابل توجهی است که بوسیله آن میتوان آواهای ساده را که در تلفظ زبان وارد میشوند تشخیص داد و همچنین الفبای مزبور ایجاد علامتهای ساده را که تشخیص آنها از یکدیگر بسیار آسان است میسر میکند. در میان شکلهای علامات و نامهای سامی آنها رابطه ای وجود ندارد. نام فقط جوابگوی اصل آکروفونی ( یعنی حرف یا علامت بنام یکی از چیزها خوانده شود ) است. کتیبه هایی از ابی باآل پادشاه بیبلوس و الیباآل در روی مجسمه فرعون ازرکن اول در پایان قرن دهم ، و همچنین لوح سنگی مزا در ترانسژردانی در حدود 842 ق.م. و کتیبه های نورا در ساردنی و سنجیرلی در سوریه شمالی در حدود اواخر قرن هشتم ( ق. م. ) به دست آمده است.

معنی کلمه الفبا در فرهنگ معین

(اَ لِ ) [ ازع . ] (اِمر. ) ۱ - حروف تهجی . ضح - الفبا یا حروف هجای فارسی سی سه حرف است : ا، ء، ب ، پ ، ت ، ث ، ج ، چ ، ح ، خ ، د، ذ، ر، ز، ژ، س ، ش ، ص ، ض ، ط ، ظ ، ع ، غ ، ف ، ق ، ک ، گ ، ل ، م ، ن ، و، ه ، ی . ۲ - مجموعة حروفی که با ترتیبی قراردادی مر

معنی کلمه الفبا در فرهنگ عمید

مجموعۀ حروفی که در یک زبان برای نوشتن استفاده می شود.
* الفبای ابتثی: الفبایی به ترتیب معمولی (ا، ب، ت، ث ).
* الفبای ابجدی: الفبای به ترتیب حروف ابجد.

معنی کلمه الفبا در فرهنگ فارسی

(اسم ) حروف تهجی. توضیح الفبا یا حروف هجای فارسی سی و سه حرف است : ائ ب پ ت ث ج چ ح خ د ذ ر ز ژ س ش ص ض ط ظ ع غ ف ق ک گ ل م ن و ه ی .

معنی کلمه الفبا در فرهنگستان زبان و ادب

{alphabet} [زبان شناسی] مجموعۀ نشانه های یک نظام نوشتاری که در آن معمولاً هر حرف/ نویسه نمایندۀ یک همخوان/ صامت یا واکه/ مصوت است

معنی کلمه الفبا در دانشنامه عمومی

اَلِفبا مجموعه علامت هایی است که انسان ها برای نشان دادن اصواتِ زبان، در بین خود قرارداد می کنند. در خط های فارسی و عربی، الفبا معمولاً به نشانه های نوشتاری همخوان ( صامت ) گفته می شود که آن ها را حروف بی صدا هم می گویند و معمولاً واکه ها ( مصوت ) ، جزء حروف الفبا نیستند و به آن ها حروف صدادار می گویند؛ ولی برای مصوت های بلند سه گانه، از سه تا از حروف الفبا استفاده می شود و مصوت های کوتاه، بدون علامت یا در موارد ضروری، با حرکت گذاری عربی و فارسی نشان داده می شوند؛ در حالی که در الفبای لاتین، برخی از حروف، نماینده واکه ها نیز هستند.
• الفبای فونتیک: در این نوع از الفبا هر شکل تنها نشان دهندهٔ یک صدای خاص است مانند ب در الفبای زبان فارسی. الفبای آوانگاری بین المللی و الفبای زبان اسپرانتو از جمله الفباهای فونتیک اند.
• الفبای غیر فونتیک: در این نوع الفبا هیچ شکل نوشتاری تنها یک صدا را نشان نمی دهد.
• الفبای نیمه فونتیک: در این نوع از الفبا، برخی شکلها تنها به یک صدا و بعضی به بیش از یک صدا اشاره دارند مانند شکل نوشتاری و در الفبای فارسی که هم صدای صامت و هم صدای مصوت می دهد. الفبای فارسی از این گروه است.

معنی کلمه الفبا در دانشنامه آزاد فارسی

اَلِفْبا
اَلِفْبا
در زبان های اروپایی: «آلفابت Alphabet» مجموعۀ حروفی که دلالت بر واج های زبان می کند. الفبای زبان فارسی باستان «میخی» نامیده می شود که از اکدی و سومری برگرفته بوده اند که ۳۶ حرف داشته است. الفبای فارسی میانه از آرامی اخذ شده بوده است و از راست به چپ نوشته می شده و تا قرن ۶م به کار می رفته است. الفبای زبان فارسی دری و معاصر، بعد از سلطۀ اعراب بر ایران، از خط عربی اخذ شد و برای هماهنگ کردن آن با زبان فارسی چهار حرف «پ، چ، ژ، گ» بر آن افزودند و ترتیب حروف «ه ، و» جابه جا شد و نهایتاً شامل ۳۳ حرف زیر شد: آ(ء)، ا، ب، پ، ت، ث، ج، چ، ح، خ، د، ذ، ر، ز، ژ، س، ش، ص، ض، ط، ظ، ع، غ، ف، ق، ک، گ، ل، م، ن، و، ه ، ی. (جدول در صفحه بعد)

معنی کلمه الفبا در دانشنامه اسلامی

[ویکی اهل البیت] به مجموعه ای از نشانه های نوشتاری که بر پایه واج های زبانی معین نظم یافته باشد، الفبا گویند. همچنین نامهای حروف الفبایی را نیز گویند .
تاریخ پیدایش و خاستگاه الفبا مورد اختلاف متخصصان است؛ اما به طور کلی می توان گفت که الفبا برای نخستین بار در حدود سال 1700 ق.م توسط اقوام سامی شمالی در فلسطین و سوریه ابداع شده است.
این مجموعه شامل 22 نشانه همخوانی بوده و یونانیان بعدها با افزودن نشانه های واکه ای و نیز ایجاد دگرگونی هایی در آن، الفبای یونانی را به وجود آورده اند. آنگاه الفبای لاتینی بر پایه الفبای یونانی و سپس الفبای زبان های غربی بر پایه الفبای لاتینی شکل گرفته است. الفبای زبان های ایرانی نیز خود دارای ریشه سامی است.
بیشتر الفباهای امروزی 20 تا 30 نشانه نوشتاری دارند، اما در مجموع تعداد و تنوع نشانه ها به تعداد آواهای زبان وابسته است.

معنی کلمه الفبا در ویکی واژه

الفبا (جمع الفبا‌ها)
alfabeto
مجموعه حروفی که با ترتیبی قراردادی مرتب شده و صداهای یک زبان را نشان می‌دهد.

جملاتی از کاربرد کلمه الفبا

الفبای فارسی شاملِ ۳۲ حرف است که از خط عربی گرفته شده است. این پرکاربردترین الفبا برای نگاشتن همخوان (صامت) و واکه (مصوت) در زبان فارسی با خط عربی است.
خداحافظی سومین آلبوم استودیویی عرفان است. بعد از این آلبوم او از موسیقی و رپ فارسی خداحافظی کرد. (البته او در سال ۱۳۹۶ با منتشر کردن تک ترک خوش اومدی با همراهی کنیس بازگشت خود به عرصه رپ فارسی را اعلام کرد)؛ برخی از دلایل خداحافظی وی از موسیقی به گفتهٔ خودش (به نقل از آهنگ خداحافظی و همین‌طور مصاحبه‌ها) نبود درآمد از این راه و همین‌طور متظاهر و قلابی بودن اکثر افراد فعال در این زمینه است. پربازدیدترین ترک‌های این آلبوم، خداحافظی (با همکاری نونا) و الفبا (با همکاری کرنلا) بودند.
هر کتابی که بعالم بود از روی عدد همه ار خوانی از بر چو الفبا و ابجد
وای بر حافظه ما که ز طفلی همگی کرده از حفظ الفبای فراموشی را
در ولوف برای نشان دادن صداهایی که در عربی نیست، حروف جدید، و برای نشان دادن واکه‌هایی که در عربی نیست، حرکات جدیدی در نظر گرفته شده است. در گذشته، هر نویسنده و معلم و مدرسه‌ای، رسم الخط خویش را داشت و به همین دلیل طرق مختلفی برای نوشتن ولوف به الفبای عربی وجود داشت. اما با استانداردسازی الفبا توسط وزارت آموزش سنگال، اتفاق نظر بر یک مجموعهٔ واحد از حروف و حرکات به وجود آمده است.
این کتب نه تنها مورد استفاده ارمنی‌ها بلکه افراد ممتاز غیر ارمنی (از قبیل روشنفکران تُرکی عثمانی) نیز بود که فعالانه متون تُرکی با الفبای ارمنی را می‌خواندند.
اگر سوال شود که چند کلمه ی دو حرفی چه با معنی و چه مهمل از ترکیب حروف الفبا بدون تکرار حرف در کلمه، بدست می آید، میتوان بیست و هشت را در بیست و هفت ضرب ساخت. حاصل ضرب، پاسخ همان سوال است.
همان‌طور که اشاره شد، در الفبای عربی ترکی، برای تمییز دادن بین صداهای واکه‌های ۹ گانهٔ زبان ترکی، از علامات یا دیاکریتیک‌هایی که روی حروف «ی» و «و» قرار می‌گیرند استفاده می‌شود.
در مکتب او مغربی از نقش دو عالم چون لوح فرو شست نوشتند الفبا
عقل کل در کف او لوح الفبا بودست طفل طبعت چو دبستان ازل می آراست
کم‌کم آلنی دریافت که زنان ترکمن حاضر نیستند که درد هایشان را به آلنی که یک مرد است بگویند. آلنی برای رفع این مشکل شروع کرد و الفبای طبابت را به مارال بانو آموخت تا او هم به دردهای زنان صحرا برسد. مارال همه فوت و فن‌های طبابت نیمه علفی آلنی را (این صفتی بود که به شیوه کار آلنی داده بودند) آموخت و ۴ ماه بعد با تصدیق نامه رسمی، قابله مجاز شد. مارال هم پا به پای آلنی رشد می‌کرد…
اوّلین واقفِ اوضاع سیاسی به فرنگ در حضور تو بجُز طفل الفبا خوان نیست
ساز مرغِ سَحَرَم درس ارسطویی بود حکمت آموختی این طفل الفبایی را
این الفبا مورد استقبال قرار گرفته است و گسترش استفاده از آن منجر به کمتر شدن استفاده از الفبای عربی در دهه‌های اخیر شده است.
الفبای خمری (خمر: អក្សរខ្មែរ) یک نوع ابوگیدا است که برای نوشتن زبان خمری استفاده می شود.
در الفبای عربی قزاقی، ۹ واکه تعریف شده‌است. باید یادآور شد که بعضی از حروفی که در الفبای لاتین و سیریلیک قزاقی واکه هستند، در الفبای عربی به عنوان حرف صامت تعریف شده‌اند، (مثل حرف ۋ [У у]).
جدول زیر حروف الفبای سورابه را نشان می‌دهد. در الفبای سورابه، تفاوتی بین هم‌خوان‌های عادی و هم‌خوان‌های پیش درون-دماغی (مثلا صدای «ب» در قیاس با صدای «مب») نیست. حر دو نوع این صداها با یک نوع حرف نوشته می‌شوند.