اورانگوتان
معنی کلمه اورانگوتان در فرهنگ عمید
معنی کلمه اورانگوتان در فرهنگ فارسی
معنی کلمه اورانگوتان در دانشنامه عمومی
آن ها در زمرهٔ باهوش ترین نخستی سانان هستند، و از انواع ابزار پیچیده استفاده می کنند و هر شب با استفاده از شاخ و برگ درختان، لانه ای مخصوص خواب می سازند. آن ها معمولاً تهاجمی نیستند و بیشتر به صورت منزوی به جستجوی غذا می پردازند. ارانگوتان ها، بزرگ ترین جانوران موجود درخت پیما هستند و بازوهای درازتر و پاهای کوتاه تری نسبت به دیگر کپی های بزرگ دارند. رنگ موی آن ها معمولاً قرمز مایل به قهوه ای یا به رنگ معمول دیگر کپی های بزرگ یعنی سیاه است.
سنگواره هایی از آن ها در جاوه، شبه جزیرهٔ تای - مالای، ویتنام و چین یافت شده است. در حال حاضر تنها ۳ گونه از این سرده باقی مانده است، که هر ۳ گونه در بحران انقراض هستند. این گونه ها عبارت اند از: اورانگوتان بورنئویی ( نام علمی: P. pygmaeus ) ، ( شامل ۳ زیرگونه ) ، اورانگوتان سوماترایی ( نام علمی: P. abelii ) و اورانگوتان تاپانولی ( نام علمی: P. tapanuliensis ) . گونهٔ اورانگوتان ویتنامی ( نام علمی: P. hooijeri ) منقرض شده است.
واژهٔ اورانگوتان در زبان مالایی به معنی «مرد جنگل» است. اورانگ ( مرد ) + اوتان ( جنگل ) .
اورانگوتان ها نخستین بار در ۱۷۵۸ توسط کارل لینه، به طور علمی، شناسایی و معرفی شدند. در حال حاضر تنها ۳ گونه از این سرده باقی مانده است، که هر ۳ گونه در بحران انقراض هستند. این گونه ها عبارت اند از: اورانگوتان بورنئویی ( نام علمی: P. pygmaeus ) ، ( شامل ۳ زیرگونه ) ، اورانگوتان سوماترایی ( نام علمی: P. abelii ) و اورانگوتان تاپانولی ( نام علمی: P. tapanuliensis ) .
سرده پونگو
• اورانگوتان بورنئویی ( Pongo pygmaeus )
• Pongo pygmaeus pygmaeus - جمعیت شمال غربی
• Pongo pygmaeus morio - جمعیت شرقی
• Pongo pygmaeus wurmbii - جمعیت جنوب غربی
قد یک اورانگوتان در حالت ایستاده ۱٫۲ تا ۱٫۵ متر و وزن آن ها به طور متوسط، ۳۳ تا ۸۲ کیلوگرم است. اورانگوتان ها دارای دودیسی جنسی واضحی هستند. ماده ها عموماً ۱۱۵ سانتی متر قد و ۳۷ کیلوگرم وزن دارند. نرها اندازه های بزرگ تری داشته و می توانند به طول ۱۳۷ سانتی متر و وزن ۷۵ کیلوگرم یا بیشتر هم برسند. دست اورانگوتان ها شبیه دست انسان است؛ آن ها چهار انگشت کشیده و بلند و یک انگشت شست دارند. پای آن ها هم چهار انگشت کشیده و یک شست پای بزرگ دارد. آن ها می توانند هم با دست ها و هم با پاها اجسام را نگه دارند. گستره دستان بزرگ ترین نرها به ۲ متر می رسد.
معنی کلمه اورانگوتان در دانشنامه آزاد فارسی
نوعی میمون انسان نمای بزرگ. فقط در بورنئوو سوماترایافت می شود. این جانوران۱.۵۶ متر طول دارند و از موهای قرمز قهوه ای پوشیده شده اند. بخش اعظمی از زندگی خود را به صورت انفرادی می گذرانند، و اغلب از گیاهان تغذیه می کنند. اکنون در معرض انقراض اند، زیرا زیستگاهشان به سبب جنگل زدایی از بین رفته است. در ۱۹۹۸، کمتر از ۲۷هزار اورانگوتان در طبیعت وجود داشت. بنابه این برآورد ۵هزار تا ۷هزار نمونه در سوماترا، ۳هزار تا ۵هزار در صباح(شمال شرقی برونئو)، ۱۲هزار تا ۱۵هزار نمونه در کالیمانتان(اندونزی) زندگی می کنند. سرعت تولیدمثل این جانور بسیار پایین است و هشت سال بین تولد نوزادها وقفه می افتد. اورانگوتان آرام حرکت می کند. این جانوران را برای مصرف غذایی، و همچنین برای فروش به مجموعه داران جانوری شکار می کنند. اورانگوتان به معنی مرد جنگل است. جمعیتی از اورانگوتان در جنگل های بارانی سواک بالیمبسوماترا از ابزار استفاده می کند. این جمعیت اجتماعی تر از دیگر اورانگوتان هاست و برای درآوردن عسل و حشرات از سوراخ درختان و استفاده از دانۀ میوه هایی که دارای تیغ اند ترکه به کار می برد. این عمل بسیار مشابه عمل شمپانزهاست که از ترکه برای گرفتن موریانه استفاده می کند. مانند همۀ اورانگوتان ها، این جمعیت منفرد به علت قطع درختان در معرض خطر است.
جملاتی از کاربرد کلمه اورانگوتان
پژوهشی در سال ۲۰۰۸ بر روی دو اورانگوتان در باغ وحش لایپزیگ نشان داد که اورانگوتانها نخستین گونهٔ غیرانسان هستند که «معاملهٔ حسابشده» در آنها رواج دارد. به این شکل که آنها سود و ضرر هزینهٔ تبادل هدیه را در طول زمان حساب میکنند.
مانند دیگر کپیهای بزرگ، اورانگوتانها از جملهٔ باهوشترین نخستیها هستند. از دههٔ ۱۹۶۰ میلادی استفادهٔ شامپانزهها از ابزار، مشاهده شده بود. استفاده از ابزار در میان اورانگوتانها، توسط بیروت گالدیکاس مشاهده شدهاست.
شامپانزهها، گوریلها، اورانگوتانها، بابونها و فیلها. همچنین دلفینهای پوزه بطری، نهنگهای قاتل قادر به تشخیص خود در آینه هستند.
شواهد مولکولی نشان میدهد که گیبونها حدوداً ۱۲ تا ۱۸ میلیون سال پیش از کپیهای بزرگ جدا شدند و اورانگوتانها ۱۲ میلیون سال پیش از کپیهای بزرگ جدا شدند. هنوز سنگوارهای که بتوان با کمک آن نیاکان گیبونها را (که ممکن است محل پیدایش آنها از جمعیتهای انسانسایان جنوب شرق آسیا بوده باشد) مستند کرد، یافت نشده است. اما در مورد اورانگوتانها، میتوان سیواکپی در هند و گریفوکپی در ترکیه را که ۱۰ میلیون سال پیش میزیستهاند به عنوان نیاکان آنها برشمرد.
طبق فهرست سرخ آی.یو.سی.ان، هر سه گونهٔ اورانگوتان در بحران انقراض قرار دارند.در مالزی و اندونزی از آنها به شکل قانونی در برابر شکار، آسیب دیدن یا کشته شدن محافظت میشوند و در ضمیمه ۱ معاهده سایتس فهرست شدهاند که تجارت بدون مجوز آنها را طبق قوانین بینالمللی منع میکند.
برخی از سردههایی که امروزه منقرض شدهاند در زیرخانوادهٔ انسانیان (انسان، گوریل، شامپانزه) دستهبندی میشوند و بقیه در زیرخانوادهٔ پونگینه با اورانگوتانها جای میگیرند. متاخرترین نیای مشترک انسانیان در حدود ۱۴ میلیون سال پیش، یعنی زمانی که اورانگوتان از سه سردهٔ دیگر جدا شد، زندگی میکرده است. اجداد انسانسایان در ۱۵–۲۰ میلیون سال پیش از خانوادهٔ گیبونها جدا شدهاند.
اورانگوتانها، روز خود را با خوردن غذا به مدت ۲ تا ۳ ساعت آغاز میکنند. آنها جانورانی میوهخوار هستند و میوهها ۵۷ تا ۸۰ درصد رژیم غذایی اورانگوتانها را تشکیل میدهند. این جانوران، میوههای دارای بافت نرم و میوههایی از نوع اریل، شفت را ترجیح داده و از انواع توتهانیز تغذیه میکنند. انجیر از میوههای رایجی است که استفاده میکنند، چون جمعآوری و هضم آن آسان است. آنها همچنین از عسل، برگها، گیاهان، پوست درختان، تخم پرندگان، حشرات و دیگر جانوران کوچک مثل پرندگان و پستانداران کوچک مانند چشمگرد تنبل نیز تغذیه میکنند. اورانگوتانها حتی برای نوشیدن آب شاخههای درخت را ترک نمیکنند، و از آبی که در سوراخ بین شاخهها جمع شده استفاده میکنند.
اورانگوتانها بدنی حجیم و بزرگ، گردنی ضخیم، و بازوانی بسیار دراز، و پاهایی کوچک و خمیده دارند، و فاقد دم هستند. بیشتر بدن آنها با موی قهوهای مایل به قرمز پوشیده شده، و رنگ آن در میان گونههای مختلف، متغیر است. برای مثال اورانگوتان سوماترایی پوششی روشنتر و کمپشتتر دارد. اورانگوتانهای نر دارای دندانهای نیش بلند و گاه دارای پوششی از مو مشابه ریش، در صورت خود هستند.
در آوریل ۲۰۱۵ (اردیبهشت ۱۳۹۴) نتایج پژوهشی انتشار یافت که بیرونزدگی دیسک بینمهرهای که میتواند باعث کمردردهای مزمن شود در افرادی بیشتر دیده میشود که شکل مهرههای کمر آنها به مهرههای شمپانزهها و اورانگوتانها شباهت بیشتری دارد؛ به عبارت دیگر مهرههای کمر این افراد از نگاه فرگشتی کمتر برای راه رفتن روی دو پا تطبیق پیدا کرده است. یکی از توضیحاتی که در این باره ارائه شده این است که در مسیر فرگشت از جانداری چهار دست و پا به انسان دو پا، فشار بر روی ستون مهرهها افزایش یافته است. نتایج این پژوهش این فرضیه را که کمردرد ممکن است منشأ فرگشتی داشته باشد تقویت میکند. شیوع بیماریهای ستون فقرات در انسان بیشتر از نخستیها است.[یادداشت ۱]