بزاق

بزاق

معنی کلمه بزاق در لغت نامه دهخدا

بزاق. [ ب ُ ] ( ع اِ ) مجموعه ترشحات غدد بناگوشی و زیرفکی و زیرزبانی و سایر غدد ریز موجود در مخاط دهان که در محیط دهان انجام می گیرد و عمل اصلی آن مرطوب کردن غذا و تأثیر شیمیایی روی مواد قندی و قابل هضم کردن آنست. ( فرهنگ فارسی معین ). خدو. ( منتهی الارب ). آب دهان. انجوغ. ( ناظم الاطباء ). لعاب دهان. کف دهن. ( غیاث اللغات ) ( آنندراج ). بصاق. بساق. ( مهذب الاسماء خطی ). آب دهان. خیو. تف. خیزی. تفو. قشاء. ( یادداشت بخط دهخدا ). || حلزون. ( ناظم الاطباء ).
بزاق. [ ب َزْ زا ] ( اِخ ) موضعی است از اعمال واسط. ( از معجم البلدان ).

معنی کلمه بزاق در فرهنگ معین

(بُ ) [ ع . ] ( اِ. ) آب دهان ، ترشحاتی که از غدد زیر زبانی ایجاد می شود.

معنی کلمه بزاق در فرهنگ عمید

آب دهان که از غده های مخصوص زیر زبان ترشح می شود و علاوه بر نرم کردن غذا مقداری از نشاستۀ آن را تبدیل به قند می کند، خدو.

معنی کلمه بزاق در فرهنگ فارسی

آب دهان که ازش غده مخصوص زیرزبان مترشح میشود
( اسم ) مجموع. ترشحات غدد بنا گوشی وزیر فکی وزیر زبانی و سایر غدد ریز موجود در مخاط دهان که در محیط دهان انجام میگیرد . عمل اصلی بزاق دهان مرطوب کردن مواد غذایی خشک و تبدیل آنها بلقمه است و دیگر تائ ثیر شیمیایی آن برروی مواد قندی است که مرحله ای از هضم راانجام میدهد ( تبدیل نشاسته بدکسترین و مالتز ) خدو خیو آب دهان آب دهن .
موضعی است در اعمال واسط .

معنی کلمه بزاق در دانشنامه عمومی

بُزاق یا آب دهان یا خَدو که در زبان عامیانه تُف خوانده می شود، مایعی برون سلولی است که توسط غدد بزاقی تولید و در دهان ترشح می شود. بزاق انسان حاوی ۹۹/۵ درصد آب به همراه موادی چون الکترولیت ها، مخاط، گلبول های سفید، سلول های بافت پوششی، آنزیم هایی همچون لیپاز و آمیلاز، مواد ضد میکروب مثل پادتن A و لیزوزیم است.
آنزیم های موجود در بزاق برای آغاز فرایند هضم چربی ها و قندهایی مثل نشاسته ضروری هستند. بزاق همچنین برای شکستن و تجزیهٔ باقیمانده های غذا میان دندان ها و جلوگیری از خراب شدن و پوسیدگی دندان ها عاملی ضروری است. از دیگر وظایف بزاق مرطوب سازی و نرم کردن غذاها در دهان و آسان کردن جویدن و بلع غذا می باشد. همچنین بزاق باعث حفظ رطوبت مخاط دهان و زبان و گلو و حلق شده و صحبت کردن، تنفس و همچنین حس چشایی را با تولید کربنیک آنهیدراز بهبود می بخشد. یکی دیگر از وظایف بزاق تنظیم pH حفرهٔ دهانی می باشد که این عمل باعث می شود عمر دندان ها افزایش یابد و در مقابل خوردگی و پوسیدگی های اسیدی مقاومت کنند. همچنین بزاق ضدعفونی کننده است و دارای آنزیمی به نام لیزوزیم می باشد که باعث کشته شدن باکتری های دیواره دار می شود.
در گونه های مختلف جانوری بزاق می تواند نقش های متفاوت و متنوعی ایفا کند. برخی از پرستوها برای ساختن آشیانهٔ خود از بزاق خود کمک می گیرند. بسیاری از مارهای سمی از بزاق خود برای کشتن شکار یا دفاع از خود در مقابل خطرات استفاده می کنند. همچنین برخی از موجودات مانند کرم ابریشم در مرحلهٔ شفیرگی از بزاق خود برای ساختن پیله یا پوشش محافظ استفاده می کنند. بسیاری از جانوران برای تمیز کردن خود و ترمیم زخم ها از بزاق خود استفاده می کنند. بررسی ها نشان داده اند که بزاق برخی گونه ها مثل موش های آزمایشگاهی، با داشتن ترکیباتی همچون فاکتورهای رشد و برخی آنزیم ها قابلیت ترمیم سریع تر زخم و ضدعفونی کردن زخم ها را دارا است.
بدن یک انسان بالغ و سالم به طور روزانه ۱۵۰۰ میلی لیتر بزاق تولید می کند و این میزان در هنگام خواب به شدت کاهش پیدا می کند. در انسان، غدد تحت فکی حدود ۷۰–۷۵ درصد از بزاق را تولید می کند و غدد بناگوشی نیز ۲۰–۲۵ درصد از بزاق را تولید می کند و مقدار ناچیز باقیمانده را سایر غدد بزاقی تولید می کنند.
ترشحات بزاق توسط عوامل مکانیکی و اعصاب به طور خود کار کنترل می گردد. اعصاب سمپاتیک و پارا سمپاتیک استثنائاً در این مورد هر دو به عنوان تحریک کننده می باشند، به طوری که تحریک اعصاب پارا سمپاتیک ( از طریق بو و مزهٔ غذا ) ترشحات آبکی بزاق و تحریک اعصاب سمپاتیک.

معنی کلمه بزاق در دانشنامه آزاد فارسی

بُزاق (saliva)
در مهره داران، ترشحات قلیاییِ غدد بزاقی. به هضم غذا در دهان و بلع آن کمک می کند. در پستانداران، حاوی آنزیم آمیلاز است که نشاسته را به گلوکز تجزیه می کند. غدد بزاقی پشه ها و سایر حشرات خون خوار مواد ضدانعقاد تولید می کنند.

معنی کلمه بزاق در ویکی واژه

آب دهان، ترشحاتی که از غدد زیر زبانی ایجاد می‌شود.

جملاتی از کاربرد کلمه بزاق

با وجود خطرات این کار از نظر بیماری‌زا بودن این عمل به یکی از رایج‌ترین صحنه‌های جنسی در فیلم‌های پورن تبدیل گشت که آن را عملی لذت‌بخش توصیف می‌کند. قابل ذکر می‌باشد که بزاق ترشحی دهانی هر فرد باز هم نسبت به ترشحات عفونی خود شخص قابلیت ایستادگی را ندارد و قطعاً پیش‌فاکتورهای اصلی عامل عفونی‌زا به مجاری دستگاه گوارشی راه پیدا خواهند کرد و خطر این روش بسیار زیاد می‌باشد و ریسک ناشی از آن بر عهدهٔ فرد مفعول قرار خواهد گرفت.
عوارض جانبی آسکلیدین شامل افزایش ترشح بزاق و برادی‌کاردی (در دوزهای بیش از حد) است.
آسپیراسیون ریوی (یا به اختصار آسپیراسیون) به معنی ورود هرنوع مایع، ترشحات مانند بزاق دهان، خلط و جسم صُلب توسط دم ریوی به درون مجرای تنفسی تعریف می‌گردد.
گاهی پیش می‌آید جنی به فردی برای به دست آوردن ثروت یا قدرت کمک کند یا نیرویی برای رهایی از یک بیماری به او بدهد. یک مرد که این قدرت شفا را پیدا کرده بود توانست با ریختن بزاق خود بر روی بثورات پوستی آن‌ها را درمان کند. او این توانایی را از زنی از اجدادش که بچه جنی را با بستن حلقه آهنی به پایش تسخیر کرده بود به ارث برده بود. زمانی که مادر جن برای درخواست آزادی فرزندش التماس می‌کرد زن به او گفت که باید در قبال آزادی فرزندش چیزی به او بدهد. آن جن در دهان زن تف کرد و به او گفت که فرزندان تو تا هفت نسل توانایی درمان بثورات بوستی با مالیدن بزاق بر روی پوست بیمار را دارند.
صعب آمد و دشوار آن حال بر رسول خدا، تا جبرئیل آمد و در شأن ایشان این آیات فرو آورد. قال الضحاک: لمّا بزق عقبة فی النّبیّ (ص) عاد بزاقه فی وجهه و انشعب شعبتین فاحرق خدّیه و کان اثر ذلک فیه حتّی الموت. روز بدر عقبه با جمع کافران بود او را بگرفتند و پیش رسول خدا آوردند. رسول علی (ع) را فرمود تا او را هلاک کند. چون عقبه میدانست که کشتنی است گفت: منّ للصّبیة یا محمد!
یهودیان و مسیحیان اولیه و همچنین یونانیان و رومیان خواص درمانی به‌ویژه در بیماری‌های چشم را به بزاق دهان نسبت دادند. تاسیتوس درمان بیماری‌های چشم با بزاق را به امپراتور وسپاسیان نسبت داد.
بزاق همیشه خاصیت اسپینبارکایت را نشان نمی‌دهد، اما تحت شرایط خاصی می‌تواند چنین خاصیتی داشته باشد. غلطت و اسپینبارکایت ترشحات مخاط بینی از عواملی است که می‌توان نشان دهد بینی مسدود شده‌است یا خیر.
اکتودرمال دیسپلازی به مجموعه‌ای از سندرم‌ها و اختلالات در بدن انسان گفته می‌شود که در آنها به نوعی بهم ریختگی بافت اکتودرم مشاهده میشود. تعداد این سندرم‌ها به بیش از ۱۵۰ می‌رسد. پوست، مو، ناخن‌ها، دندان‌ها و غدد بزاقی در مبتلایان به این بیماری دچار مشکل هستند. حدود ۷۰۰۰ نفر در جهان مبتلا به این اختلالات هستند. برخی از این اختلالات فقط در یک خانواده دیده می‌شوند و ناشی از جهش‌های بسیار متأخر هستند. این اختلالات در هر نژادی ممکن است رخ دهند، اما بیشتر در قوم قفقازی دیده می‌شوند. در بریتانیا، ۴۰۰ نفر به این بیماری مبتلا هستند. بدن برخی مبتلایان قادر به تعریق نیست.
آسمان با خاک یکسان کرده بیت العدل را تا طرازد از گلش بیت البزاق ای آفتاب
در اواخر سده ۱۷ و اوایل سده ۱۸، هضم گوشت توسط ترشحات معده و تبدیل نشاسته به قند توسط عصاره‌های گیاهی و بزاق شناخته شد اما مکانیسم‌هایی که به موجب آن اتفاق می‌افتد مشخص نشده بود.