برشکستن

به هم برشکستند هر دو گروه شدند از دد و دام دیوان ستوه

کواکب نیز محفل برشکستند به همراهی شب محمل ببستند

ز خویش وز بیگانه در عشق دوست بریدن دل و برشکستن نکوست

جفایمعشوق عاشق بجان کشد و روا بود که بحدی برسد که عاشق بقوت خود آن بار نتواند کشید از حول و قوت معشوق استمداد کند در تحمل بار بلا پس باین نسبت در این مقام حامل بار بلا خود هم معشوق بود وَحَمَلْناهُم. سر این معنی است ای درویش جفاء معشوق در هر لباس که باشد ناز و کرشمه و دلال و برشکستن و تاب زلف و اشارت ابرو و غمز غمزه و بدندان گرفتن از جفاهای معشوق لب و هر یک در سوزش عشق اثری دارد و بجان مشتاق المی میرساند و غیرت از آن جفاهاست زیرا که بیقین داند که ولایت ظاهرو باطناو در قبضۀ اقتدار اوست بر او غیرت بردن از وفا بود تا از جفا این معانی رسد بذوق عاشقان را معلومست کار بجائی رسد که عاشق چنانکه می‌خواست از شراب وفا مست شود خواهد که از شراب جفا مست شود چنانکه مبارز در صف هَیْجا جان بر کف نهد و صمصام جان انجام از نیام انتقام برآرد آسان‌تر کاری وی را فدا کردن جان بود و در پیش زخم داشتن ارکان بود اما در مستی جفا راه یک ساله بروزی بل بساعتی بتواند رفت: از درد کم آگاه بود مردم مست.

خوبان عرب ز جا بجستند هنگامه خویش برشکستند

آن آستین فشاندن و آن جامه برزدن آن رسم برشکستن طرف کلاه را

بگشتند یکسر ز فرمان شاه بهم برشکستند پیمان شاه

بر خصم زدند و برشکستند کشتند و بریختند و خستند

آن شاه حسن بین و به تمکین نشستنش و آن خیرگی و طرف کله برشکستنش