باژگون

معنی کلمه باژگون در لغت نامه دهخدا

باژگون. ( ص مرکب ) معکوس. مقلوب. ( فرهنگ شعوری ج 1 ورق 180 ). وارون. واژون. واژگونه. باژگونه. وارونه. ناراست. منکوس. ( از منتهی الارب ) :
چون طبع جهان باژگونه بود
کردار همه باژگون فتاد.مسعودسعد.باژگون نعل ها نگر به جهان
شاه اندر لباس بنده نهان.بهاءالدین ولد.مجوی عیش خوش از دور باژگون سپهر
که صاف این سر خم جمله دردی آمیزست.حافظ.گر نخیزد زحل بطاعت تو
باژگون کار میشود هندو.مولانا یحیی ( از فرهنگ شعوری ).- باژگون بخت ؛ برگشته بخت.
- باژگون کردن ؛ وارون کردن.

معنی کلمه باژگون در فرهنگ معین

(ژِ )(ص مر. )سرنگون ، وارون . باژگونه و بازگونه و واژگونه و واژگون و باشگون و باشگونه نیز گفته می شود.

معنی کلمه باژگون در فرهنگ عمید

واژگون، سرنگون، وارون: مجوی عیش خوش از دور باژگون سپهر / که صافِ این سر خُم جمله دُردی آمیز است (حافظ: ۱۰۰ حاشیه ).

معنی کلمه باژگون در فرهنگ فارسی

واژگون، سرنگون، وارون، بازگون و بازگونه، و باشگون و باشگونه هم گفته شده
( صفت ) سرنگون وارون .

معنی کلمه باژگون در ویکی واژه

سرنگون، وارون. باژگونه و بازگونه و واژگونه و واژگون و باشگون و باشگونه نیز گفته می‌شود.

جملاتی از کاربرد کلمه باژگون

چو باژگونه سخن گفت کار نیک افتاد رقیب را که از پار دم عنان کردم
و پسندیده تر اخلاق مردان تقوی است و کسب مال از وجه حلال، هرچند در هیچ حال از رحمت آفریدگار عز اسمه و مساعدت روزگار نومید نشاید بود اما بر آن اعتماد کلی کردن و کوشش فرو گذاشتن از خرد و رای راست دور افتد، که اَمداد خیرات و اَقسام سعادات بدو نزدیک تر که در کارها ثابت قدم باشد و در مَکاسِب جِدّ و هِد لازم شمرد. و اگر چنان که باژگونگی روزگار است کاهلی به درجتی رسد یا غافلی رتبتی یابد بدان التفات ننماید، و اقتدای خویش بدو دست نشناسد، چه نیک بخت و دولت یار او تواند بود که تَقَیُّل به مقبلان و خردمندان واجب بیند تا به هیچ وقت از مقام توکل دور نماند، و از فضیلت مجاهدت بی بهره نگردد.
زینش ز پشت رخت نگون از چه رو دگر تخت فلک چو بخت زمین باژگون نشد
گشته‌ست باژگونه همه رسمهای خلق زین عالم نبهره و گردون بی‌وفا
باژگون دریاست پنداری سحاب اندر هوا کز تکش ریزد همی بر دشت در شاهوار
گردباد سراب کینش را تا فلک باژگونه در دور است
شید صلاح و شرک دین عشق خطا صفا گنه مصحف باژگون نگر مفتی بی کتاب را
چو دریا ازآن خاسته موج خون حبابش همه مغفر باژگون
دروغی نگوییم در هیچ باب به شب باژگونه نبینیم خواب
گویند سوی چین نرود هیچ کاروان وین رسم باژگونه بود در زمان تو