بالادست

معنی کلمه بالادست در لغت نامه دهخدا

بالادست. [ دَ ] ( ص مرکب ) مقابل پایین دست. مقابل زیردست. مقابل فرودست. || برتر. ( آنندراج ). حریف غالب. ( غیاث اللغات ) ( برهان ). قوی. ( آنندراج ) ( هفت قلزم ) ( ناظم الاطباء ). شخص متبوع و بزرگتر در کاری. ( فرهنگ نظام ) :
عشق بالادست بر خاک از وجود ما نشست
از گهر گرد یتیمی بر رخ دریا نشست.صائب. || هر چیز نفیس و بهتر و کامل. ( غیاث اللغات ). هر چیزی که نفاست تمام دارد. ( برهان قاطع ). نیکو. بهتر. ( آنندراج ) ( فرهنگ نظام ). گرانمایه. ( ناظم الاطباء ).
- متاع بالادست ؛ جنس گرانبها و نفیس. ( آنندراج ) :
به عالمی ندهم جلوه ای ز نخل قدش
گران فروشم و دارم متاع بالادست.روزبهان ( از آنندراج ). || بلندتر. بالاتر. ( ناظم الاطباء ). || ( اِ مرکب ) صدر مجلس. ( غیاث اللغات ) ( برهان ). جای بالاتر در مجلس. ( فرهنگ نظام ) ( هفت قلزم ). صدر مجلس و مقدم بر دیگری. ( از لغت محلی شوشتر ). مقدم مجلس. ( ناظم الاطباء ). مقابل پایین دست. ( آنندراج ). مقابل زیردست : علماء و ائمه دین را حرمت دار و بالادست مردمان نشان. ( مجالس سعدی ص 19 ).
لطف بالادست شاهش خوش نواخت
صدر مجلس صاحب خود را شناخت.ظهوری ( از آنندراج ).|| طرف بالا. جانب علیا. فوق. بسوی بالا. ( ناظم الاطباء ): حسن آباد بالادست حسین آباد است ، جانب علیای آن قرار دارد.

معنی کلمه بالادست در فرهنگ معین

(دَ ) (اِمر. ) طرف بالاتر.

معنی کلمه بالادست در فرهنگ عمید

۱. بالا، قسمت بالایی.
۲. بالای مجلس که جای نشستن بزرگان است.
۳. (صفت ) [قدیمی] چیره.
۴. (صفت ) [قدیمی] نفیس، عالی، گران بها.

معنی کلمه بالادست در فرهنگ فارسی

مقابل پائین دست است
۱ - ( اسم ) صدر مجلس بهترین جای مجلس که مختص جلوس بزرگانست . ۲ - ( صفت ) حریف غالب . ۳ - نفیس عالی .

معنی کلمه بالادست در فرهنگستان زبان و ادب

{upstream} [زیست شناسی-ژن شناسی و زیست فنّاوری، کشاورزی-زراعت و اصلاح نباتات] ناحیه قبل از نقطۀ پیش بَر ژن

معنی کلمه بالادست در ویکی واژه

طرف بالا

جملاتی از کاربرد کلمه بالادست

بیشتر ایالت جنگل‌های استوایی است. شهر‌ها در امتداد آبراه‌های قابل کشتیرانی جمع شده‌اند و فقط با قایق یا هواپیما قابل دسترسی هستند. پایتخت و بزرگترین شهر مانائوس است، شهری مدرن با ۲. ۱ میلیون نفر جمعیت در وسط جنگل در رودخانه آمازون در ۱۵۰۰ کیلومتری بالادست اقیانوس اطلس. نزدیک به نیمی از جمعیت ایالت در این شهر زندگی می‌کنند. سایر شهر‌های بزرگ، پرینتین ها، ماناکاپورو
یارب یا سیمای بالادست چیست این جبینش طبع و فطرت پست چیست
به چوگان که بازی می‌کند گردون بالادست! که یک ضربت ز مشرق تا به مغرب می‌برد گورا
در ۲۸ کیلومتری غرب شهر اردبیل واقع شده‌است. ارتفاع آن حدود ۱۵–۲۰ متر و حجم جریان آن نسبتاً اندک و محدود به خروجی چند چشمهٔ بالادست است. این آبشار از جاذبه‌های گردشگری استان اردبیل است
[گذشتگی] است سعیدا متاع بالادست که قدر و قیمت آن گذشتگان دانند
اسکندر و برادرش مولون هر دو در زمان برتخت نشستن آنتیوخوس سوم به مقام ساتراپی رسیدند. آنتیوخوس در آن زمان ۱۵ ساله بود و وزیر حیله‌گرش هرمیاس که همه از او وحشت داشتند به قدرت فراوانی در دربار پادشاه نوجوان رسیده بود. این موضوع سبب شد تا دو برادر با طرح نقشه‌ای، ساتراپی‌های بالادست امپراتوری را علیه آنتیوخوس بشورانند. از سوی دیگر چنین بر می‌آمد که هرمیاس نیز آرزوی پنهانی برای هرچه بیشتر درگیر شدن پادشاه نوجوان در مشکلات داشت و برای همین بنا بر توصیهٔ او، مردانی برای مقابله با شورشیان اعزام شدند که جرأت و توانایی مقابله با آنان را نداشتند.
یا بفرما عشق بالادست محمل بسته را کین قدر آتش نیفروزد به دل‌های کباب
صورت از شهباز بالادست تر همتی از عنکبوتی پست تر
پروژه‌هایی که در بالادست تعریف شده، پورتفولیویی از فرصت‌های گوناگون را شامل می‌شود، که عبارتند از: نفت سنگین، تایت گاز، شیل گاز، عملیات در بستر اقیانوس، گاز طبیعی مایع (ال‌ان‌جی)، گاز ترش و حفاری در قطب. اکسان‌موبیل بر عملیات‌های ایمن، مدیریت ذخایر، بهبود مداوم و عملیات تولیدی کاربردی با بهترین روش‌های موجود در جهان، تمرکز دارد.
گردن شیر ژیان زیر کنند که قوی سرکش و بالادستند
فرایندهای بالادستی فرایندهایی هستند که به تولید آنزیم کمک می‌کنند.
این استان - و به ویژه ووهان - به شدت از سیل رودخانه یانگ تسه در سال ۱۹۵۴ رنج برد. ساخت سد در مقیاس بزرگ دنبال شد، با سد جنرال الکتریک نفرین بر روی رودخانه یانگ تسه در نزدیکی فیلد در سال ۱۹۷۰ آغاز شد و در سال ۱۹۸۸ تکمیل شد. ساخت سد سه دره، بیشتر در بالادست، در سال ۱۹۹۳ آغاز شد. در سال‌های بعد، مقامات میلیون‌ها نفر را از غرب هوبی اسکان دادند تا راه را برای ساخت سد باز کنند. تعدادی سد کوچکتر نیز بر روی شاخه‌های یانگ تسه ساخته شده‌است.
بالادست آبشار، جریان آب درختچه‌ها و گل‌های وحشی را در حاشیه خود نظم بخشیده و مسیر کوهنوردان را جذاب‌تر نموده‌است.
بر اساس قانون رئیس اتاق بازرگانی ایران در جلسات بسیاری از شوراهای عالی و نهادهای بالادستی مهم کشور که تصمیمات مهم سیاستی در امور مختلف می‌گیرند، از قبیل شورای پول و اعتبار، شورای‌عالی بورس، شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی، هیئت واگذاری، شورای‌عالی مدیریت و برنامه‌ریزی اقتصادی، شورای‌عالی اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ و چندین شورای مهم دیگر شرکت دارد.
از تحمل خصم بالادست گردد زیر دست موج تیغ از کف گذارد پیش ساحل بر زمین
«خانوادهٔ آقای افکاری در گفتگو با من عنوان کردند که ستوان ابوالقاسم عباسی، بازجوی پرونده و سرگرد اسماعیل نیکبختی، مسئول بالادستی عباسی، نوید افکاری را تهدید می‌کنند که اگر برگه امتناع از رفتن به پزشک قانونی را امضا نکند، پس از بازگشت و با عنوان تکرار تحقیقات، «بلایی هزار بار بدتر سر او می‌آورند و خانواده‌اش را هم یکی پس از دیگری بازداشت می‌کنند.» در این شرایط، نوید افکاری در همان بازداشت‌گاه آگاهی می‌نویسد شکنجه نشده است و پزشک قانونی نمی‌رود.»
این آبشار در ۱۴ کیلومتری جنوب غربی شهر راین و بر دامنه‌های جبههٔ شرقی کوه هزار فرو می‌ریزد. آبشار راین از ریزش رودخانه‌ای پدید می‌آید که سرچشمه‌های آن در ارتفاعات بالادست و از دل دامنه‌ها و دیواره‌های برف گیر هزار همچون تاج خروس جریان می‌یابد. آبشار راین طی ۴ مرحله فرو می‌ریزد که مرحلهٔ اول ۳ متر و پس از آن ۴ متر، مرحله سوم از لبه پرتگاه تا نقطه‌ای که سنگ بزرگی در دیواره‌ها قفل شده و مرحلهٔ بعد ریزش از سنگ بزرگ تا کف سنگی حوضچهٔ آبشار و پخش آب بر دیواره سنگی شیب دار و حرکت در لابه لای بیدها و کنارهٔ دیواره بلند سنگی می‌باشد.
فتنة بالابلندان بودی اکنون وترا عشق بالادست ما یکباره بالا برده است
خلوتی روح الامینش پیشکار عشق بالادست آنجا دندسار
کسی را کاین هما بر سر نشیند به بالادست اسکندر نشیند