بادگیر. ( اِ مرکب ) دریچه و روزنی که برای باد در خانه سازند. ( غیاث ). رجوع به بادخور وبادپروا شود. || خانه ای که از هر چهار طرف بادگیر بجهت وزیدن باد داشته باشد. ( غیاث ). || در قوسی خانه که از هر چهار طرف بادگیر جهت رسیدن باد داشته باشند. حکیم شفائی راست : بینی تو سر بریده... عجبی است دندان گراز را نظیر عجبی است از چار طرف تیز درو می پیچد ازبهر سبیل بادگیر عجبی است. مسیح کاشی : تا کردیَم در آتش دل در سرای خویش دامن زند بر آتش من بادگیر من. محسن تأثیر راست : دلم فرح ز سخنهای آشنا دارد ز بادگیرنفس خانه ام هوا دارد.( از آنندراج ).عمارتی بسیارمرتفع که بر بالای خانه ها سازند و رخنه ها بهر طرف گذارند تا از هر طرف که باد آید در آن خانه داخل گردد.( ناظم الاطباء ). مخرجی بلند چون تنوره بر بالای بنا وعمارتی بسبک خاص که باد از آن پیوسته بزیر فرود شودو هوا برای تهویه و خنک کردن جریان داشته باشد. جای گذار باد. محلی بادگیر. جائی که بیشتر باد در آنجا افتد. محلی که باد بر آن مستولی باشد. بادْگی. ( ناظم الاطباء ). بادرس. بادغر. بادغرا. بادغد. بادغرد. بادخوان. بادخن. بادغن. بادغس. بادغند. رجوع به شعوری ج 1 ورق 160 شود. || حلقه فلزین که بر بالای سر قلیان نهند نگاه داشتن تنباکو و آتش را. حلقه مانندی دیواره دار و مشبک که بر بالای سماور و جز آن گذارند. ( ناظم الاطباء ). || حلقه دیواره دار که بر سماور نهند.
معنی کلمه بادگیر در فرهنگ معین
(اِمر. ) ۱ - خانه یا مکانی که در معرض وزش باد باشد. ۲ - حلقة فلزی که روی قلیان گذارند تا تنباکو و آتش را نگه دارد.
معنی کلمه بادگیر در فرهنگ عمید
۱. مجرای باد در دیوار یا بام خانه، راهی که برای جریان هوا در سقف یا میان دیوار اتاق درست کنند، بادخن، بادغر. ۲. حلقۀ فلزی مشبک روی سماور یا سر قلیان. ۳. (صفت فاعلی ) خانه یا زمینی که در معرضِ وزش باد باشد.
معنی کلمه بادگیر در فرهنگ فارسی
( اسم ) ۱ - دریچه و روزنی که برای باد در خانه سازند . ۲ - خانه ای که بعلت وزیدن باد از هر چهار طرف باد در آن جریان یابد. ۳ - عمارتی مرتفع که بربالای خانه ها سازند و رخنه ها باطراف گذارند تا از هر طرف که باد آید در آن خانه داخل گردد. ۴ - حلقه مانندی مشبک دیواره دار که بر بالای سماور گذارند . ۵- حلق. فلزین که بر بالای سر قلیان نهند تا تنباکو و آتش را نگهدارد .
معنی کلمه بادگیر در دانشنامه آزاد فارسی
بادْگیر بادْگیر بادْگیر بادْگیر بادْگیر بادْگیر از عناصر کالبدی معماری ایرانی، برای تهویه و خنک کردن هوای درون بناها. کارکرد اصلی آن مبتنی است بر داخل کردن بادهای طبیعی مناسب و خوشایند به فضاهای داخلی ساختمان، ازطریق مواجهۀ حجم توخالی برج مانند با دریچه های گشاده به سمت این بادها، و انتقال باد از طریق بلندای درونی برج به داخل بنا؛ نیز مکش هوای گرم و کهنه از درون به بیرون. دریچه های روبه باد در بادگیر، وظیفۀ واردکردن بادهای مناسب را برعهده دارند، و دریچه های پشت به باد، به سبب خلأ نسبی در جلو دهانه، برای مکیدن هوای درون به بیرون به کار می آیند. درون بادگیر با تیغه های عمودی (پرّه) به چند قسمت تقسیم می شود، که عمل دمش و مکش هوا را تسهیل می کند. مقطع افقی یا قاعدۀ بادگیر به شکل مستطیل، مربع، و هشت ضلعی است؛ گاهی نیز شکل خرطومی دارد و مقطع افقی آن دایره است. رابطۀ شکل بادگیر با اقلیم استقرار آن به شرح زیر است: ۱ـ بادگیر با قاعدۀ مربع و هشت ضلعی برای مناطقی مناسب است که جهت وزش بادهای مطبوع متنوع باشد. ۲ـ بادگیر با قاعدۀ مستطیل برای مناطقی مناسب است که جهت وزش باد مطبوع در تابستان ثابت است و به همین سبب، جبهۀ بزرگ تر بادگیر را رو به آن می سازند. ۳ـ شرایط مناسب برای بادگیر خرطومی عبارت اند از کرانۀ دریا (همچون سواحل خلیج فارس) برای بهره وری از نسیم دریا؛ و مناطقی که باد مطبوع از یک سو می وزد و از سایر جهات باد مزاحم، گردباد، و طوفان می وزد. بیشترین کاربرد بادگیر در خانه ها بوده است، تا آسایش ساکنان خانه را در تابستان تأمین کند. در مناطق گرم و خشک، در زیر بادگیر، حوضی تعبیه می کردند تا با عبور باد از سطح آب، هم دمای آن کاهش یابد و هم مرطوب شود و نسیمی خنک و مرطوب را به ساکنان برساند. بادگیر خانه ها در قسمت تابستان نشین قرار داشته، و گاه هوای مطبوع بادگیر به وسیله مجراهایی به زیرزمین نیز منتقل می شده است. بادگیر در آب انبارها نیز بسیار اهمیت داشته، و موجب خنکی و تازگی آب در مخزن آب انبار می شده است. به همین سبب، تمامی آب انبارهای کامل، یک یا چند بادگیر داشته اند. بادگیر آب انبار را به گونه ای طرّاحی می کردند که ورود و خروج و جریان مستمر هوا را تأمین کند تا از گندیدن آب جلوگیری شود و دمای آن کاهش یابد. ازجمله بادگیرهای آب انبار عبارت اند از شش بادگیری یزد، و آب انبار بزرگ مصلّای نایین؛ در آب انبار مصلّای نایین، دو بادگیر با قاعدۀ مستطیل و یک بادگیر با قاعدۀ هشت ضلعی، ورود و خروج و برقراری جریان هوا را ممکن می سازند.
معنی کلمه بادگیر در دانشنامه اسلامی
[ویکی فقه] بادْگیر، سازه ای سنتی در معماری ایران برای جابه جایی و خنک کردن خود به خودی هوای داخل ساختمان با بهره گیری از وزش باد و تغییر دمای هوا می باشد. این سازه دارای دو بخش است : بخش بیرونی و بخش درونی . ← بخش بیرونی بررسی بادگیرهای موجود و پراکنده در نقاط مختلف ایران نشان می دهد که تفاوت های ساختاری آنها از نیاز اقلیمی و تکامل معماری سرچشمه گرفته است . گونه ساده بادگیر سازه ای خرپشته مانند برپایه ای کوتاه است که تنها یک دهانه باز به طرف باد خنک محلی دارد. اینگونه بادگیرها بدون میله یا برج است ، بر کرانه بام ساخته می شود و دهانه خروجی آن به سقف اتاق زیر آن باز می شود.به هنگام وزش باد مخالف یا سکون هوا این بادگیرها کار هواکش را انجام می دهد. ← بادگیرهای پانزده دهانه برای افزایش استواری بادگیرهای بلند به هنگام ساخت ، آنها را با تیرک کلاف بندی می کنند. از بیرون زدگی سر تیرک ها نیز به جای چوب بست برای تعمیرات بیرون برج بهره می گیرند. ارتفاع برج های بادگیر در این بخش معمولاً از ۸ تا ۱۵ متر است . در پی این روند تکاملی بادگیرهای هشت ضلعی ساخته شد که از کارآیی ویژه ای برخوردارند، زیرا به سبب داشتن محیطِ نزدیک به دایره ، باد از هر سو که بوزد، همواره بخشی از چشمه های بادگیر در برابر باد قرار دارد. مهم ترین نمونه آن برج بادگیر باغ دولت آباد یزد است که پیش از ویرانی ِ بخش زبرین (یعنی چشمه های آن ) با بلندی ۳۵/۳۳ متر بلندترین برج بادگیر ایران شناخته می شد. اوج تکامل معماری ...
معنی کلمه بادگیر در ویکی واژه
خانه یا مکانی که در معرض وزش باد باشد. حلقة فلزی که روی قلیان گذارند تا تنباکو و آتش را نگه دارد.
جملاتی از کاربرد کلمه بادگیر
بادگیرش از بلندی برتر از هفت آسمان و اندرو باد بهاری عطربیز و مشکبار
فرهنگ اماراتی مبتنی بر فرهنگ عربی است و از فرهنگ ایرانی، هندی و آفریقای شرقی تأثیر بسیاری گرفته‌است. معماری ایرانی و معماری عربی به عنوان بخشی از هویت تاریخی و فرهنگی کشور شناخته می‌شوند. تأثیر ایرانیان بر فرهنگ اماراتی در معماری کهن و هنرهای فراگیر امارات قابل ملاحظه است. به عنوان مثال، برج بادگیر برجسته که در بالای ساختمان‌های قدیمی اماراتی قرار دارد، به یک علامت مشخص معماری اماراتی تبدیل شده‌است و به نفوذ معماری پارسی در کشور نسبت داده شده‌است.
این آب انبار در سال‌های آخر حکومت پهلوی در حال ویرانی بود، اما سال ۱۳۵۸ مرمت شد. آب انبار باغ دولت‌آباد به صورت مدور ساخته شده و دارای سقفی گرد با ۴ بادگیر خشتی و دو طرفه است. تمام قسمت‌های آب انبار در محیط بیرونی باغ ساخته شده بود تا زمان آب رسانی به مخزن و لایروبی آن، آسایش ساکنین به هم نخورد.
زهی ز چرخ برین برده در بلندی آب نشانده رفعت تو باد بادگیر سحاب
در برخی از شهرهای این اقلیم برای ایجاد جریان هوا از بادگیر استفاده می‌شده‌است مانند یزد.
گفته شده است که یک راه زیرزمینی بین دروازه ارگ و خانه کلانتر (عمارت بادگیر) که مکانی برای جمع شدن سربازان و اسلحه بوده است، وجود دارد. طبق گفته ها این راه نسبتا بزرگ به شکلی است که دو نفر در کنار هم می‌توانند ایستاده راه بروند.
آب‌انبار زنانه بازار در ضلع غربی مسجد النبی (شاه) قرار داشته و بزرگ‌ترین آب‌انبار بازار شهر قزوین است. از بناهای مرحوم آیت‌الله حاج ملا عبدالوهاب از علمای به نام شهر، رئیس مجتهدین قزوین و معاصر فتحعلی شاه قاجار است حجم مخزن این آب‌انبار ۲۳۵۰ متر مکعب و دارای پنج بادگیر است که همگی در پشت دیوارهای بازار و مسجد پنهان گشته‌اند.
خود همه بادگیر این گفته نه گل آید برون زباد از پوست؟
نکرد ایچ پروا زشمشیر و تیر همی راند برخونشان بادگیر
آب‌انبار بازار امام مربوط به دوران قاجاریه است و در شهر تفت، محل بازار امام واقع شده است. این اثر در تاریخ ۲۴ اسفند ۱۳۸۴ با شمارهٔ ثبت ۱۵۰۷۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این اثر در مجموعه امام (شاه ولی) قرار دارد و با سردری آجری و ۳ بادگیر، آبی خنک را در خزینه خود ذخیره می کرده و منبع آبی مهم برای تفت و به خصوص محله حوض بلبل بوده است.
زین مروح خانه بادی می وزد بس دلپذیر برمشام جانت ای دل قوت جان زین بادگیر
از فیلم‌ها یا برنامه‌های تلویزیونی که وی در آن نقش داشته‌است، می‌توان به بلندی‌های بادگیر، درس‌های رانندگی، نزول، پوآرو، دیوید کاپرفیلد، خیابان کورونیشن، بایرون و پارانوئید اشاره کرد.
بدیشان گفت جایی خفته بودم بپیش بادگیری رفته بودم
بادگیری زان صفت کس را نباشد بر گذار زابگیری همچنان کس را کجا باشد گذر
از باده جوی شادی و از باده باش خوش بی باده این جهان صنما بادگیر باد
آدولف نیز خیلی سریع وعده‌های مربوط به دوک نشین‌های اتریش و استیری را شکست. آلبرت هابسبورگ به عنوان یک دیپلمات باهوش، از رویارویی با پادشاه جدید جلوگیری کرد. وی در ازای تسلیم امپراطوری رگالیا، که هنوز در اختیار داشت، در نوامبر ۱۲۹۲ ادعای رسمی با اتریش، استیریا، راهپیمایی بادگیر و ربوبیت پوردنون را دریافت کرد. وضع نشان معتبر و یادگارهای امپراتوری نشانه اضافی و مهمی برای مشروعیت سلطنت پادشاه بود، اما پیش شرط اجباری نبود. با هر سند جدید، آدولف کمی بیشتر از قول‌های خود فاصله گرفت، بدون اینکه مجبور شود خود را برای نقض اتهامات قرارداد باز کند.
در دشت‌های بادگیر و سنگی پارک ملی جنگل سنگی، سنگ‌نگاره‌های سرخ پوستان دیده می‌شود همچنین در آریزونای شمال شرقی، جنگل ملی آپاچی-سیتگریوز و بنای یادبود چهار گوشه وجود دارد.
اندرین بادگیر پُر کرکس اندرین خاکدان پُر مردار
این آب‌انبار دارای شش بادگیر است، سه بادگیر آن از ابتدا ساخته شده بود و سه بادگیر دیگر بعدها به آن الحاق شده‌است. با کمی دقت در شکل بادگیرها تفاوت سه بادگیر قدیمی با دیگر بادگیرهای آن مشهود است. شش بادگیر آب‌انبار با توجه به شرایط اقلیمی و جهت باد در این منطقه به شکل ۸ وجهی می‌باشند. برای شهرهای کویری همچون یزد ارزش آب بیش از هر جای دیگر احساس می‌شود. در این شهر بیش از ۷۵ آب‌انبار وجود دارد ۱۸۰سال پیش در دوره قاجاره ساخته شده‌است.